راهنمای کاربردی دستورالعمل بهسازی لرزه ای ساختمان‌های موجود ساختمان‌های بتنی موجود (نشریه 2-363)

هدف از شناخت وضع موجود ساختمان، گردآوری اطلاعات لازم برای مدل سازی، تحلیل و ارزیابی رفتار لرزه ای ساختمان است. این کار می تواند با دقت‌های متفاوت و صرف زمان و هزینه متناسب صورت گیرد. بدین ترتیب انجام مطالعات شناخت وضع موجود در سطوح متفاوت، براساس گستره ی اطلاعاتی که جمع آوری می شود، امکان پذیر خواهد بود. این سطوح به ترتیب افزایش دقت و گستره، به سطح اطلاعات حداقل، سطح اطلاعات متعارف و سطح اطلاعات جامع موسوم هستند. تعاریف این سطوح اطلاعات در بند(6-2-2 ) دستورالعمل ارایه شده است. در این مجموعه، منظور از “دستورالعمل”، نشریه ی شماره 360 سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور با عنوان “دستورالعمل بهسازی لرزه ای ساختمان‌های موجود” است.

 

مراحل شناخت وضع موجود:

1- بازدید از محل و آشنایی اولیه با ساختمان؛

2- جمع آوری مدارک فنی و اطلاعات کلی ساختمان؛

3- تعیین هدف بهسازی؛

4- تعیین سطح اطلاعات مورد نظر و ضریب آگاهی؛

5- بازرسی وضعیت موجود، شناسایی مشخصات مصالح و آزمایش‌ها؛

6- تحلیل خطر زلزله و تهیه ی طیف طراحی.

 

تعیین هدف بهسازی:

برنامه ریزی مطالعاتی برای شناخت وضع موجود ساختمان براساس هدف بهسازی تعیین شده، صورت می گیرد .مشاور باید در پیشنهاد هدف بهسازی، نظیر موارد زیر را مد نظر قرار دهد:

1- کاربری ساختمان؛

2-میزان اهمیت ساختمان؛

3- عمر باقیمانده ی مورد انتظار ساختمان؛

4-وضعیت، کیفیت و میزان اهمیت اجزای غیرسازه ای؛

5-ملاحظات اقتصادی و اجتماعی و خواسته‌های کارفرما.

 

هدف بهسازی که میزان دقت و گستره ی مطالعات تحلیلی را تعیین می کند، بر اساس سطح خطر و سطح عملکرد ساختمان تعیین می شود. بنابراین در ابتدا سطح خطر و سطح عملکرد ساختمان تعریف می شود، سپس هدف های بهسازی تشریح شده در دستورالعمل بیان خواهد شد.

 

 

سطح عملکرد ساختمان:

 

سطح عملکرد ساختمان بر مبنای سطح عملکرد اجزای سازه ای و غیرسازه ای طبق تعریف بندهای (1-5-1) تا (1-5-3) دستورالعمل تعیین می شود. سطح عملکرد اجزای سازه ای طبق بند (1-5-2-1) انتخاب و سطح عملکرد اجزای غیرساز‌های از بند (1-5-2-2) انتخاب می شود. با ترکیب سطوح عملکرد اجزای سازه ای و غیرسازه ای، سطح عملکرد کل ساختمان تعریف می شود.

به طور کلی در ترکیب عملکرد اجزای سازه ای و غیرسازه ای باید در نظر داشت که سطح عملکرد اجزای غیرسازه ای متناسب با سطح عملکرد اجزای سازه ای لحاظ شود. زیرا بدیهی است که سازه، نگهدارنده ی عضو غیرسازه ای است و سطح عملکرد آن نمی تواند اختلاف زیادی با سطح عملکرد اجزای غیرسازه ای داشته باشد.

 

پیشنهاد هدف بهسازی:

 

در جدول (1-3) راهنمای تعیین اهداف بهسازی برای ساختمان های عمومی و دولتی مهم درج شده است. در این مرحله مشاور براساس بازدید از ساختمان و جمع آوری اطلاعات اولیه و با شناخت خواسته‌های کارفرما، هدف بهسازی را به کارفرما پیشنهاد می دهد و بر اساس هدف بهسازی تصویب شده، برای ادامه ی کار برنامه ریزی کرده و مطالعات را پیش می برد.

 

تعیین سطح اطلاعات موردنظر و ضریب آگاهی:

 

مطابق بند (2-2-5) دستورالعمل، سطح اطلاعات انتخابی به طور مشخص نیاز یا عدم نیاز به انجام آزمایش های مقاومت مصالح و ژئوتکنیک را بیان می کند. تعیین سطح اطلاعاتی که لازم است جمع آوری شود، بر اساس وضعیت اطلاعات موجود از مصالح فولادی و هدف بهسازی انتخابی، با استفاده از طبقه بندی جدول (1-4) صورت می گیرد. سپس بر مبنای سطح اطلاعات مورد نظر و هدف بهسازی انتخاب شده، ضریب آگاهی، κ، طبق جدول (1-5) تعیین می شود.