مقدمه
امروزه از دیوارهای بلوکی، به دلیل ویژگی‌هایی چون سهولت در اجرا، سبک وزنی،صرفه اقتصادی و… به طور گسترده‌‌ای در صنعت ساخت و ساز استفاده می‌شود. بلوک‌های مورد استفاده در این نوع از دیوارها می‌توانند سفالی یا سیمانی نیز باشند. دیوارهای بلوکی، می‌توانند به صورت مسلح و یا به صورت غیر مسلح مورد استفاده قرار بگیرند. در کشور ما معمولا برای تیغه‌بندی‌ها و دیوارهای جداکننده داخلی، دیوارهای پیرامونی و خارجی ساختمان از دیوارهای ساخته شده با بلوک استفاده می‌شود . در ابن مقاله به بررسی عمیق دیوارهای بلوکی،پرداخته شده است.
انواع بلوک مورد استفاده در ساخت دیوارهای بلوکی :
– بلوک سفالی : این نوع از بلوک‌ها از ترکیب خاک رس، آب و مواد افزودنی چون آهک تشکیل می‌شوند. بلوک‌های سفالی، از دسته مصالح ساختمانی است که از دیرباز تاکنون بسیار مورد استفاده قرار گرفته است.
مزایای دیوار ساخته شده با بلوک‌های سفالی
- دوام و ماندگاری بالا
- سهولت در اجرا
- سازگار با محیط زیست
- مقاوم در برابر آتش
- ارازن قیمت
معایب دیوار ساخته شده با بلوک‌های سفالی
- برای هموارسازی به لایه‌ی ضخیمی از ملات رویه نیاز دارد.
- نسبت به بلوک‌های جدید، عایق ضعیف‌تری هستند.
- مقاومت فشاری پایین نسبت به بلوک‌های جدید
- حتما باید قبل از استفاده، زنجاب شود.
- سنگین وزن
– بلوک سیمانی : این نوع از بلوک‌ها از ترکیب شن، ماسه، سیمان و آب ساخته می‌شوند. بلوک‌های سیمانی از نظر وزن به سه دسته سبک، نیمه‌سبک و سنگین تقسیم می‌شوند. این نوع از بلوک ها را می‌توان هم به صورت مسلح و هم به صورت غیر مسلح به کارگرفت.
مزایا دیوار ساخته شده با بلوک سیمانی
- مقاومت بالا در برابر آتش
- مقاومت فشاری خوب
- دوام بالا
- سهولت در اجرا
- دفع حشرات
- عایق حرارتی
- عایق صوتی
- در صورت مسلح نمودن بلوک‌های سیمانی، می‌توان از آنها برای ساخت دیوار باربر در ساز‌ه‌های مصالح بنایی استفاده نمود.
معایب دیوار ساخته شده با بلوک سیمانی
- مقاومت کم در برابر رطوبت
- کاهش مقاومت در ارتفاع‌های بیش از 3 متر
- شکننده است . بنابراین باید در حمل و نقل آن احتیاط نمود.
-بلوک هپلکس : بلوک هپلکس از ترکیباتی چون ماسه‌سیلیس، آب، سیمان، آهک و پودر آلومینیوم ساخته می‌شود. بلوک‌های هپلکس، در دسته قطعات پیش‌ساخته بتنی قرار دارد.
مزایا دیوار ساخته شده با بلوک هپلکس
- سبب کاهش وزن سازه شده که در پی آن سازه رفتاری بهتر در شرایط زلزله از خود نشان می‌دهد.
- مقاوم در برابر اتش‌سوزی ( به دلیل انتقال حرارت کند)
- دارای سطحی هموار و یکنواخت
- تخلخل بسیار زیاد
- سبک وزن
- قابلیت برش‌زنی
- سهولت در نصب
- عایق حرارتی خوب
- عایق صوتی
- عایق رطوبتی
- مقاوم در برابر یخ زدگی
- مقاومت در برابر رطوبت
- افزایش سرعت ساخت
- کاهش مصرف انرژی
معایب دیوار ساخته شده با بلوک هپلکس
- به عنوان دیوار باربر قابل استفاده نیست.
- نسبت به بلوک سفالی و بلوک سیمانی گران‌تر است.
-بلوک لیکا : بلوک لیکا از ترکیبات آب، سیمان و سبک‌دانه‌ها تشکیل می‌شود. این نوع از بلوک نیز بسیار متخلخل و سبک وزن است.
مزایا دیوار ساخته شده با بلوک لیکا
- جمع شدگی و انقباض بسیار پایین که باعث کاهش ترک‌خوردگی دیوار می‌شود .
- دوام بالا در محیط‌های شیمیایی
- مقاومت فشاری خوب
- بسیار متخلخل است .
- سبک وزن است .
- عایق حرارتی
- عایق صدا
- مقاوم در برابر آتش
معایب دیوار ساخته شده با بلوک لیکا
- بسیار شکننده است. بنابراین باید در حمل و نقل آن احتیاط شود.
- نسبت به دیگر بلوک‌ها گران‌تر است.
هزینه اجرای دیوار بلوکی
هزینه اجرای دیوارهای بلوکی بسته به نوع بلوک و تعداد مورد نیاز ، نوع ملات و میزان مصرف آن، نوع حمل ونقل، شرایط محیطی، دستمزد کارگران و… تعیین می‌شود.
محاسبه تعداد بلوک مورد نیاز برای ساخت دیوار بلوکی
_ برای محاسبه تعداد بلوک مورد نیاز برای ساخت دیوار داریم :
دیوار بلوکی مسلح:
دیواربلوکی مسلح با اهداف خاص و ویژه ای ساخته می‌شود. ابتدا باید این را در نظرگرفت که دیوار بلوکی مسلح عمدتا برای بلوک‌های سیمانی در نظر گرفته می‌شود. به دلیل اینکه کار بر روی بلوک سفالی بخاطر خاصیت شکنندگی و تردی بالا، بسیار سخت است. بنابراین از مسلح کردن بلوک‌های سفالی صرف نظر می‌شود. همچنین از نظر استانداردهای معتبر مثل استاندارد 2800، استفاده از دیوارهای بلوک سفالی مسلح برای ساخت و ساز‌های معمولی، با کاربری‌های معمولی مجاز نمی‌باشد.
برای اجرای دیوارهای بلوکی مسلح، روش‌های نوآورانه و فناوری‌های جدید وجود دارد. روش‌هایی که در آن صرفه جویی در وقت و هزینه حرف اول را می زند. یکی از روش‌های اجرای دیوار بلوکی مسلح، روش قدم به قدم یا استپک Stepoc)) می‌باشد. در این روش اجرای یکدست، تمیز و کاملا یکپارچه مدنظر قرار می‌گیرد. در این روش ابتدا حفرات بلوک سیمانی را با آرماتورگذاری (این کار به منظور بالا بردن مقاومت فشاری بلوک ها انجام می شود) تقویت می‌کنند. سپس توسط نازل مربوطه اقدام به ملات‌ریزی درون حفرات بلوک می‌شود. این کار تا زمانی ادامه می یابد که ملات تمام منافذ را پر کند. سپس برای لایه های بعدی نیز، همین اقدام صورت می گیرد تا دیوار کاملا ساخته شود. یکی از کاربردهای دیوار بلوکی مسلح، ساخت دیوار حائل به منظور محافظت سازه در برابر نیروهای مخرب جانبی ناشی از توده خاک می‌باشد.
نکات اجرایی دیوارهای بلوکی مسلح:
- حفره‌های بلوک‌های سیمانی باید با بتن یا دیگر ملات پرکننده، پر شوند.
- برای تقویت مقاومت کششی باید از ارماتورهای فولادی استفاده نمود.
- آرماتورهای فولادی دیوار بلوکی باید در کف نیز مهار شوند.
- دیوار را می توان با استفاده از پشت بندها تقویت کرد.
- برای اجرای بهتر دیوار با استفاده از بلوک‌های سیمانی مسلح، پیشنهاد می‌شود که میلگرد‌ها، داخل بتن کف کاشته شود. بطوری که به اندازه 60 سانتی‌متر از آن بصورت میلگرد انتظار باشد و سپس میلگردهای جدید را با روش همپوشانی( overlap) به آنها متصل گردد.
در آخر ذکر این مطلب خالی از لطف نیست که اجرای دیوارها به شکل دیوار بلوکی مسلح، صد درصد نیاز به مشورت با مهندسین مشاور زبده این امر دارد.
