بررسی و تضمین کیفیت بتن از ارکان اصلی در ساخت ساز‌های بتنی در سراسر جهان است، اما بدلیل این که عوامل و افراد زیادی در ساخت بتن، حمل بتن به محل کارگاه، بتن ریزی، پرداخت و در نهایت عمل آوری بتن نقش دارند، مشکل است تا بتوان کیفیت بتن را بصورت کامل تضمین کرد. به همین دلیل موثرترین راهکار برای حصول اطمینان از سازه بتنی با تضمین بالا این است که دستگاه نظارت به صورت کامل بر تمام مراحل ساخت و پرداخت بتن نظارت داشته باشد و همچنین پیمانکاران ماهر و زبده و متخصص در هر بخش بکار گرفته شوند.
در رابطه با بحث کنترل کیفی بتن این مطلب باید گفته شود که نمی‌توان یک نمونه بتنی مکعبی یا استوانه را از لحاظ تمام معیارها و ضوابط و همچنین تمام مقاومت‌ها و نیروهای مکانیکی مورد بررسی قرار داد، بنابراین در این جا باز هم بحث نظارت و کنترل در تمام مراحل مطرح می شود. بصورت کلی از چند نقطه نظر عمده می‌توان کیفیت بتن را مورد بررسی قرار داد. بعنوان نمونه میزان روانی بتن تازه از طریق آزمایش اسلامپ مورد بررسی قرار می گیرد و مقاومت فشاری نمونه بتنی از طریق تست مقاومت فشاری انجام می شود و به همین منوال آزمایش‌های متعدد دیگری وجود دارد. کنترل کیفیت بتن، باید در سه مرحله به شرح زیر انجام گردد :
مرحله اول : قبل از عملیات بتن ریزی
مرحله دوم : در حین عملیات بتن ریزی
مرحله سوم : پس از بتن ریزی و در مرحله گیرش
– در وهله‌ی اول (کنترل کیفیت قبل از عملیات بتن ریزی) اجزای بتن را قبل از بتن ریزی مورد بررسی و کنترل قرار می دهیم تا الزامات را برآورده نماید:
کیفیت سیمان با آزمایش مقاومت فشاری روی مکعب‌های سیمان مشخص می‌شود. اما برای کنترل موثر سیمان :
دانه‌بندی سنگدانه‌های بتنی باید مطابق با مشخصات استاندارد، الزامات گفته شده را تامین کنند. کیفیت بتن تحت تأثیر خواص فیزیکی و مکانیکی مختلف سنگدانه قرار می‌گیرد، مانند شکل، درجه بندی، دوام، وزن مخصوص و جذب آب و غیره. این خواص سنگدانه باید قبل از استفاده از آن برای تولید بتن مورد آزمایش قرار گیرد. مقدار مواد مضر و ناخالصی‌های آلی نیز باید آزمایش شود. حجیم شدن ماسه نیز خاصیت مهمی است. بدین منظور هنگامی که دسته بندی حجم سنگدانه انجام می‌شود نتایج اشتباه می دهد. نسبت سیمان به آب را افزایش می‌دهد که به نوبه خود قدرت را کاهش می دهد. بنابراین باید تمامی مقادیر ارزیابی گردد. برای کنترل موثر دانه بندی لازم است یکبار در ابتدا برای تأیید از منبع آزمایش شود. همچنین شستشوی کافی به‌منظور حذف ذرات شیمیایی صورت گیرد. بعداً نیز باید یک یا دو بار در روز از نظر میزان رطوبت مورد آزمایش قرار گیرد و مقدار رطوبت سنگدانه‌ها باید در نظر گرفته شود.
کیفیت آب بتن باید از نظر الزامات مورد نظر با استاندارد مربوطه بررسی شود، همچنین تجزیه و تحلیل شیمیایی برای تأیید منبع نیز انجام گردد.در صورت وجود ناخالصی‌های معلق نیز لازم است آب را برای مدتی ذخیره کنید تا مواد معلق ته نشین شوند. آب مصرفی در بتن باید عاری از هرگونه آلودگی و عناصر قلیایی باشد. بنابراین به جز آب‌های شرب که بدون آزمایش می‌توان آن را در بتن استفاده نمود، بقیه آب‌ها باید آزمایش شوند.
– کنترل کیفیت بتن در وهله دوم (کنترل کیفی در حین عملیات بتن ریزی) به شرح زیر است:
در این مرحله کنترل کیفیت در کلیه عملیات بتن ریزی مانند بچینگ پلانت، اختلاط، حمل، لایه بندی، فشرده سازی و پخت ضروری است. اقدامات احتیاطی زیر باید در حین عملیات بتن ریزی انجام شود :
کنترل کیفیت بتن در وهله سوم (کنترل کیفیت پس ازبتن ریزی و درمرحله سخت شدن) به شرح زیر است:
به محض این که عملیات بتن ریزی و فشرده سازی انجام شد، آزمایش های تعیین مقاومت فشاری روی نمونه مکعب‌های ساخته شده از این بتن انجام می‌شود. برای بتن معمولی، مکعب های بتنی در محل کار ساخته می شوند. بتن سخت شده باید از نظر ابعاد، شکل و اندازه مطابق مشخصات طراحی شده باشند. ظاهر کلی سطح بتن نیز باید بررسی شود. آرماتور باید دارای پوشش بتنی مناسب باشد و در صورتی که آرماتور در قسمتی از سازه قابل مشاهده باشد، آن قسمت را باید رد کرد یا اقدامات لازم را بر این اساس انجام داد. معمولاً استحکام بتن از آزمایش مقاومت فشاری نمونه‌های مکعبی یا استوانه‌ای که در سنین 7،14 و 28 روزگی، مشخص می‌شود. در صورتی که قدرت بدست آمده کمتر از حداقل مشخص باشد، ممکن است آزمایشات خاص و ویژه‌ای انجام شود مانند آزمایشات غیر مخرب چکش اشمیت و آزمایش پالس التراسونیک و غیره. در آخر نیز باید به این نکته اشاره کرد که آزمایش‌ها در زمینه کنترل کیفی بتن طیف بسیار گسترده‌ای را شامل می شود. مسئله مهم این است که در چه مرحله‌ای و برای چه منظوری کنترل صورت می‌گیرد و همچنین مسائل اقتصادی نیز باید رعایت شود.
چرا عایق رطوبتی دیوار مهم است؟ نکاتی برای جلوگیری از نفوذ رطوبت اهمیت استفاده از…
عایق ساختمانی چیست و چرا اهمیت دارد؟ عایق ساختمانی مجموعه‌ای از مواد و روش‌هاست که…
تعرفه عایق‌سازی ساختمان: هزینه‌ها را بشناسید و صرفه‌جویی کنید! عایق کاری ساختمان به‌عنوان راهکاری برای…
چگونه از نفوذ آب در شرایط فشار بالا جلوگیری کنیم؟ فشارهای وارده به ساختمان که…
آب بندی فشار مثبت بتن چیست؟ آب‌بندی بتن به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌شود که با…
وال مش چیست و چرا به صنعت ساخت و ساز معرفی شد؟ اولین دلیل روی…
