ایجاد ترک در بتن بسیار رایج می‌باشد. حتی با بهترین طراحی و بهترین متریال، ترک‌های بتن بسیار رایج هستند و در برخی شرایط اجتناب ناپذیر می‌باشد. در این مقاله به رفع نواقص آن‌ها می‌پردازیم. خوشبختانه، معمولاً قابل تعمیر هستند و به طور کلی، اکثر ترک ها بر پایداری یا دوام سازه تأثیر نمی‌گذارند. با این وجود، شناسایی وضعیت یک ترک بسیار مهم است و به تعیین نوع تعمیرات مورد نیاز کمک می‌کند.
همانطور که گفته شد ایجاد ترک در بتن رایج است و زمانی که تنش بتن از مقاومت آن بیشتر گردد، ترک رخ می‌دهد. این ترکها اغلب به علت انقباض بتن در هنگام گیرش و سخت شدن رخ می‌دهد و می‌توانند از غیر سازه ای و نامناسب بودن تا آسیب رساندن به یکپارچگی سازه و ایمنی ساختمان متغیر باشند.
ترکها بهتر است در مراحل اولیه ترمیم شوند تا یکپارچگی سازه حفظ شود و طول عمر آن افزایش یابد.
هدف از ترمیم بتن، بهبود دوام و فرسایش سطح، کاهش نفوذپذیری آن و جلوگیری از ایجاد یک محیط خورنده برای فولاد تقویت کننده است. هدف این است که اطمینان حاصل شود که یکپارچگی طولانی مدت عناصر بتنی به خطر نیفتد.
زمانی که بتن ریزی شروع می‌شود که واکنش شیمیایی گرمازا شروع می‌شود که باعث گرما و تبخیر آب بتن می‌گردد. تبخیر آب باعث ایجاد حفره در بتن می‌شودو فرآیند خشک شدن موجب تنش و کرنش می‌شود. به این ترتیب که در زمان عمل آوری حرکاتی ایجاد می‌کند که منجر به ترک‌های انقباضی خشک می‌شود.
آب به دو روش از بتن خارج می‌شود:
رطوبت به سطح بالایی یک عنصر بتنی در هنگام بتن ریزی افزایش می‌یابد، فرآیندی که به عنوان آب انداختن شناخته می‌شود. رطوبت بتن عمدتاً در اثر تبخیر خشک می‌شود. هنگامی که میزان تبخیر از میزان آب انداختن بتن بیشتر شود، سطح خشک شده و ترک می‌خورد.
آب موجود در یک دال بتنی به سطح زیرین جذب می‌شود. که این امر علاوه بر تأثیر بر آب انداختنبتن، نشست و خطر ترک خوردگی را افزایش می‌دهد.
ترک ها به دو دسته طبقه بندی می شوند:
ترک‌های سازه ای در بتن و ترک ساختمان باعث به خطر افتادن ایمنی و دوام ساختمان می‌شود این ترکها به علت طراحی نادرست، ساخت و ساز ناقص و یا بار وارده اضافی ایجاد شوند.
عامل ایجاد ترک‌های غیرسازه‌ای، تنش‌های داخلی می‌باشدکه منجر به ضعیف شدن سازه نمی‌شوند. با این حال، در صورت عدم ترمیم، ترک غیرسازه ای ممکن است باعث نفوذ رطوبت و سایر مواد مخرب محیطی شود که خوردگی آرماتور را به دنبال دارد و سازه بتنی را نا امن می‌کند.
ترکهایی که با عرض کمتر از 0.3 میلی متر عرض شناسایی می‌شوند، به طور کلی به عنوان بخشی از نشست جزئی بسته به هدف سازه بتنی، محیطی که در آن قرار می گیرد، عمر و دوام طراحی، فرض می‌شوند. برای طبقه بندی شدت ترک، بررسی علت ترک خوردگی و تعیین روش ترمیم، باید با متخصصین شرکت مقاوم سازی افزیر مشورت نمود.
پیشنهاد برای مطالعه
ترک خوردگی ناشی از نشست پلاستیکی که به عنوان ترک‌های کوچک و ریز (کمتر از 1 میلی متر عرض) شناسایی می شود، به طور کلی به عنوان بخشی از نشست جزئی قابل قبول تلقی می شود. با این حال، برای طبقه بندی شدت ترک و بررسی مناسب علت ترک و تعیین موثرترین روش تعمیر در صورت نیاز، باید با یک متخصص واجد شرایط و مجوز مشورت شود.
گاهی اوقات ترک‌های پلاستیک بتن به صورت گسترده در سطح هستند و به به سمت آرماتورهای تقویت کننده یا عناصر دیگر گسترده می‌شوند. این عمل موجب می‌شود که خطر خوردگی آرماتور افزایش یابد و دوام دال بتنی و سایر عناصر سازههای به خطر بیفتد. خشک شدن بیشتر می‌تواند منجر به ترک خوردگی در عمق دال شود.
یکی از موثرترین روش‌های ترمیم ارتعاش مجدد یا ماله کشی مجدد سطح برای بستن ترک ها در مدت کوتاهی پس از تشکیل آن‌ها می‌باشد.
یک از بهترین روش‌ها برای بهبود دوام سطح و جلوگیری از ایجاد یک محیط خورنده در اطراف آرماتور پر کردن ترکها با استفاده از مواد پر کننده است که در ابتدا باید با شکاف دهنده بتن برش داده شود.
بسته به عمق و عرض ترک، می‌توان با تزریق هدفمند مواد مناسب و متناسب با تشخیص نوع ترک، و به دنبال آن یک پوشش محافظ مناسب بتن با هدف حفظ یکپارچگی اعضای سازه‌ای آن را ترمیم نمود.
عمدتا بر ظاهر بتن تاثیر می‌گذارند و به ندرت مقاومت اعضای بتنی را مختل می‌کنند و معمولاً در محیط دال گسترش نمی یابند. با این وجود رصد ترکها از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا می توانند باعث ایجاد ضعف در بتن شوند. تحت انقباض، حرکت ناشی از حرارت و بارگذاری، ترکها را عمیق، عریض ویا گسترش می‌یابد، که در نهایت باعث نفوذ ترک از طریق عنصر بتنی می‌شود و در نهایت نفوذ رطوبت و نمک‌های محلول از طریق ترک ممکن باعث زنگ زدگی آرماتور، تخریب بتن و پوسته پوسته شدن آن می‌شود.
در حالی که بتن هنوز در مرحله پلاستیک است، می‌توان از ویبراتور‌ها استفاده کرد تا ترکها ببندد و در عین حال اطمینان حاصل شود که بتن دوباره مایع می‌شود تا ترکها به طور کامل بسته شوند.
در مواردی که آب‌بندی و جلوگیری از خوردگی میلگرد تقویت‌کننده ضروری می‌باشد و یا عرض ترکها از 2 میلی‌متر بیشتر است، باید با پرکننده اختصاصی مناسب پر شوند. ترکها باید برش داده و با مواد مناسب پر کرد.
متناسب با عمق و یا عرض ترک، با تزریق هدفمند مواد متناسب با و به دنبال آن یک پوشش بتن محافظ به منظور حفظ یکپارچگی طولانی مدت اعضای بتنی می‌توان ترک را ترمیم کرد.
ترک‌های اولیه تا زمانی که از سطح تحمل سازه فراتر نروند و ایمنی را به خطر نیندازند، در نظر گرفته نمی‌شوند. همانطور که گفته شد این ترکها بر زیبایی سازه تاثیر می‌گذارند ولی اگر ترمیم نشوند باعث ورود رطوبت و سایر مواد معدنی به بتن شده که خوردگی میلگرد، تعمیر و نگهداری پرهزینه و مشکلات بالقوه دوام سازه را به دنبال دارد.
اگر چه ترک‌خوردگی در سنین پایین ممکن است در ابتدا به عنوان یک نقص جزئی در نظر گرفته شود، توصیه می‌شود که مالکان ساختمان و مسئولین تعمیر و نگهداری ساختمان، پیمانکاران برای کمک به افزایش عمر مفید سازه بتنی، در اسرع وقت به ترمیم بتن بپردازند.
سازه هایی با حساسیت بالا مانند سدهای بتنی و مخازن به ویژه در معرض خطر هستند. اگر ترک‌های در سنین اولیه رشد بیشتری داشته باشند، تاثیر مستقیم بر ظرفیت باربری سازه داشته و شکست ناشی از خستگی را تسریع می‌کند. نشتی در سازههای بتنی نیز می‌تواند منجر به فرسودگی سایر قسمت‌های ساختمان شود.
برای کمک به محافظت از یکپارچگی و طول عمر اعضای بتنی در یک سازه، ترک حرارتی بتن بهتر است در مراحل اولیه ترمیم شوند. با توجه به عمق و عرض ترک می‌توان آن را با مواد مناسب پر نمود.
کاهش حجم بتن که عمدتاً به دلیل از دست دادن رطوبت پس از سخت شدن بتن رخ می‌دهد، به عنوان انقباض طولانی مدت ناشی از خشک شدن شناخته می‌شود. نسبت آب به مقدار و نوع سنگدانه و خمیر سیمان از عوامل موثر بر آن می‌باشد. استفاده از سنگدانه‌های سخت در حجم بالا در خمیر سیمان به حداقل رساندن انقباض کمک می‌کند زیرا سرعت انقباض با حجم سیمان افزایش می‌یابد.
نسبت آب به سیمان بیشتر باعث افزایش انقباض می‌شود. به این دلیل که در هنگام تبخیر آب کاهش حجم رخ می‌دهد، با کاهش میزان آب می‌تواند هم به بهبود عمل‌آوری و به حداقل رساندن انقباض کمک نماید.
عمل آوری موثر نقش مهمی در محدود کردن انقباض دارد. اگر عمل آوری به محض شروع گیرش اولیه شروع شود و حداقل برای 10-7 روز ادامه یابد، خطر انقباض ناشی از خشک شدن را می‌توان کاهش داد. هنگامی که بتن در ابتدا در یک محیط مرطوب سخت می‌شود، مقداری انبساط اولیه ایجاد می‌شود باعث جبران قسمتی از انقباض بعدی می‌شود.
بسته به عرض و عمق ترک و همچنین تشخیص نوع ترک می‌توان آن را با مواد مناسب پر نمود و با یک پوشش مناسب بتنی آن را ترمیم کرد.
این ترکها تا زمانی که سطح خیس نشده و شروع به خشک شدن کند، قابل مشاهده نمی‌باشند و تا زمانی که آب از طریق آن ها نفوذ نکرده و بر روی استحکام و دوام بتن تاثیر نگذارد مشکلی نمی‌باشد.
از یک پوشش حفاظتی مانند اپوکسی که غیر قابل نفوذ می‌باشد یا محصولات دیگر که که کمک به افزایش عمر مفید سازه می‌کنند، می‌توان بر روی سطح بتن استفاده نمود.
خوردگی آرماتور تقویت کننده و سایر فلزات جاسازی شده تا حد زیادی علت اصلی پیری زودرس، خرابی و دوام بتن است.
برای اینکه آرماتور تقویت‌کننده خورده شود، لایه اکسید غیرفعال روی آرماتور باید از کار بیفتد. اگر روکش بتنی آسیب ببیند و پیوند بین بتن و آرماتور شکسته شود، لایه غیرفعال فولاد از بین می‌رود و خوردگی فعال فولاد شروع می‌شود.
هنگامی که فولاد خورده می شود، زنگ ایجاد شده حجم بیشتری از فولاد را اشغال می‌کند. آرماتورهای خورده شده می‌توانند تا هشت برابر حجم فولاد اصلی منبسط شوند. این انبساط منجر به تنش‌های کششی در بتن شده و به بتن اطراف آسیب می‌رساند و در نهایت لایه لایه شدن و پوسته شدن بتن را به دنبال دارد.
خوردگی منجر به کاهش مقاومت آرماتورها شده که بر ظرفیت باربری و عمر مفید بتن تأثیر منفی می‌گذارد.
یک روش معمول برای ترمیم بتن:
اگر چه خرابی ناشی از واکنش قلیایی شایع نمی‌باشد اما این واکنش دوام سازه را مختل می‌کند و منجر به زوال زودرس سازههای بتنی می‌شود. تورم ناشی از واکنش به تدریج باعث ترک در بتن می‌شود و مشکلات ساختاری بزرگی در آینده ایجاد می‌کند.
متوقف کردن واکنش در حضور رطوبت بسیار دشوار است. سازه‌هایی که از پیش تحت تاثیر انبساط ناشی از واکنش قلیایی سیلیس بوده‌اند، روش‌های محدودی برای کاهش آسیب بیشتر در آن‌ها وجود دارد اما می‌توان سرعت رشد ترک را کاهش داد.
برای افزایش طول عمر سازه بتنی و کاهش اثرات ناشی از واکنش قلیایی-سیلیس روش‌های زیر پیشنهاد می‌شود:
روش‌های ترمیم زمانی موفقیت آمیز می‌باشد که به بررسی نوع ترک و علت ایجاد ترک بپردازد.
این کار توسط یک مشاوره متخصص واجد شرایط و دارای مجوز انجام می‌شود. تکنیک های نامناسب بعداً منجر به آسیب بیشتر می‌گردد. تعمیر سازههای بتنی حجیم به عرض ترک، عمق، غیر فعال یا فعال و سایر شرایط بستگی دارد.
به طور کلی ترک‌های کوچک و ریز (با عرض کمتر از 0.3میلی متر) به عنوان بخشی از نشست جزئی شناخته می شوند. با این وجود، یک ترک باید بررسی شود تا شدت آن، علت ایجاد ترک، در صورت غیر فعال بودن یا قعال بودن ترک مشخص گردد و روش ترمیم مناسب پیشنهاد شود.
ترکهایی که عرض بیش از 0.3 میلی‌متر یا بیشتر دارند دوام و آب‌بندی سازه را دچار مشکل می‌کنند.
تشخیص ترک بتن توسط بازرس واجد شرایط و تایین روش‌های ترمیم دقیق منجر به رسیدن به نتیجه مطلوب برای سازه بتنی می‌گردد. روش‌های تعمیر انتخاب شده بر اساس ارزیابی ترک و هدف ترمیم است.
پیشنهاد برای مطالعه
انقباض پلاستیک یا نشست پلاستیک در مرحله تغییر شکل پلاستیک می‌تواند با استفاده از ویبره سطح بتن برای بستن ترکها و پرداخت سطح ترمیم شود. اطلاع از زمان بندی دقیق برای اطمینان از مایع شدن بتن در اثر ویبره کردن و بسته شدن کامل ترکها ضروری می‌باشد. اگر فقط ماله کشی سطح انجام شود، یک پوسته موقت روی ترکها ایجاد می‌کند که کامل ترمیم نمی‌شوند و در اثر انقباض، حرارت یا بارگذاری مجدد باز می‌شوند.
ترمیم ترک‌های غیرفعال پایدار می‌باشد و به عبارت دیگر، بعید است که در آینده گسترش پیدا کند. ترک‌های انقباضی ناشی از خشک شدن و انقباض حرارتی در ابتدا در دسته ترک‌های فعال خواهند بود که در نهایت تثبیت شده و غیر فعال می‌شوند.
ترک های مویی ممکن است نیاز به ترمیم نداشته باشند، اما در آینده ممکن است دوام سازه را تهدید کنند. توصیه می‌شود که ترکها با مواد آب بند پر شده یا یک پوشش حفاظتی بر روی سطح نهایی بتن کشیده شود. (اگر ترک ریز و غیرفعال است، توصیه می کنیم آن را با مواد درزگیر مناسب برای جلوگیری از ورود رطوبت آب بندی کنید). این روش‌ها به محافظت از بتن در برابر نفوذ آب و سایر تأثیرات مخرب محیطی کمک می‌کند.
برای ترک‌های گسترده تر تزریق رزین‌های اپوکسی، پلی اورتان یا اکریلیک و به دنبال آن یک پوشش محافظ برای آب بندی سازه جوابگو می‌باشد.
همانطور که انتظار می‌رود ترک‌های فعال حرکت و رشد بیشتری را تجربه می‌کنند. علت ایجاد ترکها ناشی از نشست مداوم پی باشد و یا ترکها به عنوان درز انقباضی و انبساط عمل می‌کنند.
این ترکها باید به گونه‌ای ترمیم شوند که گویی درزهای حرکتی هستند و ترمیم باید حرکت بالقوه پیش بینی شده را فراهم نماید. برش وی شکل در امتداد خط ترک و سپس آب‌بندی آن با مواد درزگیر مناسب باعث محافظت از گسترش ترک و جلوگیری از ورود رطوبت می‌کند. با تزریق پلی یورتان پرفشار و نصب پوشش درزگیر می‌توان آن‌ها را ترمیم کرد.
تزریق اپوکسی سبب یکپارچگی سازه می گردد و میزان نفوذ آب را برای ترکهایی با عرض 05/0 میلی متر یا بیشتر کاهش می‌دهد. رزین‌های اپوکسی با ویسکوزیته پایین برای تعمیر ترک‌های ساختاری و غیر فعال عمدتا استفاده می‌شود. اگر ترکها فعال باشند، ترمیم با رزین اپوکسی ممکن است جوابگو نباشد.
رزین‌های اپوکسی در حضور آب می‌توانند در دوام و گیرش مشکل ایجاد نمایند، مگر اینکه بگونه‌ای طراحی شود در مرحله عمل آوری، آب را تحمل کند. در ادامه برای آشنایی بیشتر با تزریق رزین برای ترمیم ترک ها و پکر گذاری مطالعه مقاله ” تزریق رزین و پکر گذاری ” را پیشنهاد می کنیم.
رزین های پلی اورتان گزینه مناسبی برای آب‌بندی ترک‌های مرطوب و جلوگیری از نشت و همچنین ترک‌های غیرفعال/غیرفعال می‌باشند. پلی اورتان برای جلوگیری از نشت آب استفاده می شود و شامل تزریق رزین واکنش پذیر آب به ترک‌های تحت فشار است. این محصول به سرعت با آب واکنش نشان داده سپس آب موجود در ترک را دنبال کرده و شروع به کف و انبساط شدن می کند و در نهایت تمام فضای ترک را پر می‌کند که سبب ایجاد یک پیوند قوی با بتن می‌شود. این ماده یک درزگیر ضدآب انعطاف پذیر که از نشت آب در آینده جلوگیری می‌کند و یک ترمیم دائمی است که با هر دو نوع ترک فعال یا غیر فعال کار می‌کند. از مزیت‌های تزریق پلی یورتان، قوی بودن آن است که انعطاف پذیری خاصی را برای حرکت ترک به دنبال دارد.
ترک در بتن، یکی از متداول ترین مشکلات در سازههای بتنی می‌باشد و زمانی ایجاد می‌شود که میزان تنش از مقاومت بتن بیشتر گردد. انقباض ناشی از گیرش و سخت شدن بتن یکی از عوامل رایج ایجاد ترک می‌باشد. این ترکها به صورت غیرسازه‌ای و بدمنظر تا ترکهایی که استحکام سازه را به خطر می‌اندازند، متغیر می‌باشند.
اکثر ترک دوام و پایداری سازه را تهدید نمی‌کنند پس شناسایی نوع ترک و وضعیت آن برای تعیین روش ترمیم مورد نیاز آن‌ها ضروری می‌باشد
ترک‌های غیر سازه‌ای بر زیبایی سازه تاثیر گذارند و عملا تاثیری بر استحکام و یکپارچگی سازه نمی‌گذارند. با این وجود اگر ترمیم نشود این پتانسیل را دارند که در آینده به عنوان راهی برای نفوذ رطوبت به ساختار درونی سازه بتنی عمل کند. معمولا ترکهایی با عرض 0.3 میلی‌متر یا یبشتر می‌تواند بر مقاومت و دوام بتن تاثیر بگذارند.
در این مقاله به ارائه روش‌های بهینه ترمیم پرداخته ایم. انتخاب مصالح مناسب با شیوه‌های ساخت و ساز و ترمیم صحیح، باعث کاهش رخداد ترک‌های ناشی از آن می‌شود و در نتیجه عمر مفید سازههای بتنی را افزایش می‌دهد. برای دریافت مشاوره در مورد روش‌های ترمیم ترک، قیمت خرید ملات های ترمیم کننده پلیمری دو جزئی، فروش ملات ترمیمی اپوکسی دو جزیی و دستورالعمل‌های لازم ، لطفاً برای اطلاعات مربوطه به سایت افزیر مراجعه یا با کارشناسان ما در تماس باشید.
چرا عایق رطوبتی دیوار مهم است؟ نکاتی برای جلوگیری از نفوذ رطوبت اهمیت استفاده از…
عایق ساختمانی چیست و چرا اهمیت دارد؟ عایق ساختمانی مجموعه‌ای از مواد و روش‌هاست که…
تعرفه عایق‌سازی ساختمان: هزینه‌ها را بشناسید و صرفه‌جویی کنید! عایق کاری ساختمان به‌عنوان راهکاری برای…
چگونه از نفوذ آب در شرایط فشار بالا جلوگیری کنیم؟ فشارهای وارده به ساختمان که…
آب بندی فشار مثبت بتن چیست؟ آب‌بندی بتن به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌شود که با…
وال مش چیست و چرا به صنعت ساخت و ساز معرفی شد؟ اولین دلیل روی…
