بافت‌های فرسوده تهدید زندگی مدرن شهری/ مالکیت خرد و شرایط اقتصادی ساکنان دو چالش مهم بازآفرینی

معاون وزیر راه و شهرسازی بابیان اینکه مهم‌ترین چالش دولت در اجرا پروژه بازآفرینی شهری موضوع مالکیت خرد و شرایط اقتصادی ساکنان است، گفت: این دو معضل باعث می‌شود تا کار ساخت‌وساز در این بافت‌ها سخت‌تر از ساخت در فضاهای منفصل شهری باشد.

به گزارش«صما» حامد مظاهریان بابیان مطلب فوق درگفت‌وگوی اختصاصی با «صما» افزود: بازآفرینی شهری را می‌توان مجموعه‌ای از نگرش و اقداماتی جامع و یکپارچه برای حل مشکلات مناطقی از شهر که دارای بافت مورد هدف بازآفرینی هستند. دانست و درنهایت بازآفرینی سبب توسعه و پایداری اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و محیطی خواهد شد.

وی گفت: هدف از اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های تجدید حیات شهری، ارتقاء شرایط کیفی زندگی در سکونت‌گاه‌ها از طریق ایمن‌سازی و مقاوم‌سازی ساختمان‌ها، توسعه و بهبود زیرساخت‌های شهری و تأمین خدمات شهری موردنیاز است.

مظاهریان در خصوص اهداف دیگر بازآفرینی گفت: همچنین از دیگر موارد مهم بازآفرینی آموزش ساکنان و توانمندسازی آنان، ایجاد فرصت‌های شغلی، تقویت نهادهای مدیریت محلی و دفاتر خدمات محله‌ای مردم‌نهاد، الگوسازی و ترویج قواعد و دستورالعمل‌های کیفی ساخت‌وساز است.
وی در پاسخ به این سؤال که به چه دلیل دولت یازدهم و دوازدهم موضوع بازآفرینی شهری را در اولویت مسائل مسکن قرار داده است؟ گفت: یکی از چالش‌های مهم شهرها در جهان امروز ضعف هسته مرکزی آن‌هاست و شهرهای ایران نیز با این مشکل روبرو هستند به همین دلیل نمی‌توان به موضوع بافت‌های هدف برای بازآفرینی در داخل شهرها بی‌توجه بود.
مظاهریان ادامه داد: یکی از ضعف‌های این‌گونه از بافت‌ها عدم تطبیق یافتن آن‌ها بازندگی مدرن است.
وی با اشاره به اینکه وجود این بافت‌ها در شهرها هم ایجاد فرصت می‌کند و هم نوعی تهدید به شمارمی آید گفت: خوشبختانه در برنامه‌های وزارت راه و شهرسازی فرصت‌ها و تهدیدهای ناشی از ماهیت این بافت‌ها موردتوجه قرارگرفته است.
مظاهریان در خصوص مهم‌ترین تهدید این بافت‌ها گفت: با توجه به زلزله‌خیز بودن کشور ایران، مسئله خطرات زلزله و ناپایداری و ناایمنی خانه‌های فرسوده است و از سوی دیگر به دلیل همین خطرپذیری موضوع کوچ و مهاجرت ساکنان قدیمی بافت‌ها به نقاط بیرونی و بافت‌های پایدار شهری باشد.
وی گفت: همچنین با توجه به اینکه حفظ خاطرات و نوستالژی گذشته در زندگی بسیاری از افراد بسیار پررنگ است به‌طور حتم یادآوری این کوچ و رانده شدن‌های اجباری می‌تواند سال‌ها آسیب‌های روانی را برای افراد به همراه داشته باشد.
مظاهریان یادآور شد: بافت‌های هدف و ناپایدار کنونی داخل شهرهای کشور با توجه به اینکه دارای زیرساخت‌های شهری (آب و برق و گاز و…) روبنای شهری و امکانات رفاهی (وجود مدرسه و درمانگاه و…) هستند ازنظر متخصصین برای تأمین مسکن شهرها یک فرصت خواهد بود.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: با مرور اجرا پروژه مسکن مهر در پیرامون شهرها ازجمله مشکلات تأمین همین زیرساخت و روبنای شهری در آن مناطق بوده است درحالی‌که اکنون می‌توان با نوسازی و بهسازی دوباره بافت‌های هدف داخل شهرها مسکن موردنیاز اقشار مختلف جامعه را تأمین کرد.
مظاهریان گفت: از سوی دیگر با توجه به اینکه امروزه موضوع امنیت اجتماعی محلات بسیار مهم و موردتوجه است، بنابراین باید به مسائل مثبت اجتماعی این بافت‌ها مانند، دارا بودن هویت محلی و نظارت اجتماعی آن نیز توجه ویژه داشت و از آن به‌عنوان یک فرصت تلقی کرد.
وی ادامه داد: محلات شهری قدیمی که دارای هویت محله‌ای و نظارت اجتماعی هستند دارای امنیت بوده و آرامش را برای ساکنان این بافت‌ها به ارمغان می‌آورند هرچند که ممکن است به‌طور عام، انسان مدرن امروزی از نظارت اجتماعی دائم بر زندگی شخصی خود رضایت چندانی نداشته باشد.
وی در خصوص این سؤال که مهم‌ترین چالش دولت در اجرا پروژه بازآفرینی شهری چیست؟ عنوان کرد: در طرح بازآفرینی دو چالش مهم اجرا، موضوع مالکیت خرد و شرایط اقتصادی ساکنان سبب می‌شود تا کار ساخت‌وساز آن‌ها سخت‌تر از ساخت در فضاهای منفصل شهری باشد.
مظاهریان گفت: باید در نظر داشت که افراد ساکن این بافت‌ها دارای درآمد پایین بوده و ممکن است حتی توانایی پرداخت هزینه و اجاره موقت مسکن در بافت‌های نوساز پیرامون محلات را تا زمان ساخت و تکمیل ساختمان فرسوده خویش را نداشته باشند.
وی گفت: از سوی دیگر باید توجه ویژه به مستأجران ساکن این بافت‌ها نیز داشت زیرا به‌طور حتم پس از نوسازی ملکی که در آن ساکن بوده‌اند موجر دیگر به همان قیمت گذشته حاضر به اجاره ملک خود نبوده و مستأجران این بافت‌ها مجبور به کوچ اجباری مناطق حاشیه‌ای خواهند شد.
معاون وزیر راه و شهرسازی درنهایت گفت: به نظر می‌رسد که دولت برای حل موضوعات ازاین‌دست در طی اجرا پروژه ساخت، با پرداخت ودیعه ساخت برای اجاره به مالکان و ساکنین این بافت‌ها از آنان حمایت کرده تا مردم از اجرا طرح بازآفرینی در محلات خویش استقبال و حمایت کنند.
یادآور می‌شود نخستین نمایشگاه بین‌المللی مسکن، شهرسازی و بازآفرینی شهری مصلی تهران در تاریخ 23الی 25دی ماه 97 باهدف ارائه جدیدترین فناوری‌ها و نوآوری‌های نوین صنایع و تجهیزات مسکن و شهرسازی، توسعه باز آفرینی شهری، ارائه جدیدترین دستاوردهای فناوری روز در حوزه مسکن شهرسازی و باز آفرینی شهری، استفاده از ظرفیت‌ها و دستاوردهای شهرهای خواهرخوانده و کمک به بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری برگزار می‌شود.

منبع: صما