ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ آﺟﺮی ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺣﺠﯿﻤﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﯿﻦ ساخته‌شده‌اند و ﻧﯿﺮوی ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ و فرم‌های سازه‌ای ﺧﺎص وﻇﯿﻔﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﻧﯿﺮوﻫﺎ و درنهایت ﭘﺎﯾﺪاری و ﻋﻤﻠﮑﺮد یکپارچه ﺑﻨﺎ را ﺑﺮ عهده‌دارند. ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻼت و آﺟﺮ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻓﺸﺎری ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ دارﻧﺪ وﻟﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﺟﺎﻧﺒﯽ و ﮐﺸﺸﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ زﯾﺎدی ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﭘﺲ از رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺗﻮان ﺧﻮد به‌یک‌باره ﺧﺮد می‌شوند. به‌عبارت‌دیگر ﻓﺎﻗﺪ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ و شکل‌پذیری ﻫﺴﺘﻨﺪ. رو انتخاب‌شده ﺑﺮای ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺑﻨﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺿﻤﻦ ﺣﻔﻆ اﺻﺎﻟﺖ اﺛﺮ و ﻫﻮﯾﺖ ﺗﺎرﯾﺨﯽ آن برطرف‌کننده آسیب‌ها ﺑﻮده و اﻧﺴﺠﺎم و یکپارچگی اﺛﺮ را در ﭘﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﺨﺮﯾﺐ در ﺑﻨﺎ اﺟﺮا ﺷﻮد و ﺿﻤﻦ ﺳﺎزﮔﺎری ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ اوﻟﯿﻪ ﻣﺎﻧﻊ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ وزن سازه‌ی ﺑﻨﺎ و اﻋﻤﺎل ﻧﯿﺮوﻫﺎی اﺿﺎﻓﯽ و ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻪ بناشده و ﺑﺮﻋﮑﺲ ﻻزم اﺳﺖ ﺿﻤﻦ سبک‌سازی ﺑﻨﺎ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ شکل‌پذیری در المان‌های سازه‌ای ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﻋﻤﺎل ﻧﯿﺮوﻫﺎی لرزه‌ای ﺷﻮد. از ﻣﯿﺎن فن‌آوری‌های ﻧﻮﯾﻦ ﮐﻪ می‌تواند ﭘﺎﺳﺨﮕﻮی اﯾﻦ ﻧﯿﺎزﻫﺎ در ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺑﺎﺷﺪ می‌توان ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺼﺎﻟﺢ FRP ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺗﺰرﯾﻖ ﮔﺮوت ﯾﺎ رزﯾﻦ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﮐﺎرﺑﺴﺖ روش‌های ﻧﻮﯾﻦ ﺗﻘﻮﯾﺖ سازه‌ای در ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ آﺟﺮی را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺼﺎﻟﺢ FRP و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی ﺗﺰرﯾﻖ ﺿﻤﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻟﺰاﻣﺎت مطرح‌شده در ﻣﻨﺸﻮرﻫﺎی بین‌المللی ﺣﻔﺎﻇﺖ موردبررسی ﻗﺮار داده اﺳﺖ. ازآنجاکه اﺟﺮای اﯾﻦ روش ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺮﯾﻊ، مقرون‌به‌صرفه و ﮐﺎرآﻣﺪ اﺳﺖ می‌تواند به‌عنوان اﻟﮕﻮ روﺷﯽ ﺑﺮای ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ مورداستفاده قرارگیرد. اﯾﻦ روش، روش ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻫﺴﺘﻪ ای ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد.
مقاوم‌سازی
مقاوم‌سازی” در ﻋﻠﻢ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﯾﮏ ﺳﺎزه (ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن) در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮو ﻫﺎی وارده ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. وﻗﺘﯽ ﺻﺤﺒﺖ از مقاوم‌سازی ﻣﯽ ﺷﻮد، در ﻣﻮرد ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎی ﻗﺪﯾﻤﯽ و ﺟﺪﯾﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد، و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﻧﺪ در اﯾﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. اﯾﻦ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎﯾﯽ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ مقاوم‌سازی دارﻧﺪ و مقاوم‌سازی وﻇﯿﻔﻪ ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ؟ از دو دﯾﺪﮔﺎه ﻋﻠﻤﯽ و ﻋﻤﻠﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺎﻣﻞ اﺳﺖ. از دﯾﺪﮔﺎه ﻋﻠﻤﯽ ﺗﻤﺎم ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس اﺻﻮل وﺿﻮاﺑﻂ ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ آﯾﯿﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎ اﺟﺮا ﻧﺸﺪه اﻧﺪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ مقاوم‌سازی دارﻧﺪ، ﮐﻪ ﺧﻮد دو دﺳﺘﻪ اﻧﺪ:
اﻟﻒ) ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻗﺒﻞ از ﺗﺪوﯾﻦ آﯾﯿﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط، ﻃﺮاﺣﯽ و اﺟﺮا ﺷﺪه اﻧﺪ و در زﻣﺎن ﺳﺎﺧﺖ آﻧﻬﺎ آﯾﯿﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و ﻣﻘﺮرات موردنیاز در ﮐﺸﻮر وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖه اﺳﺖ.
ب) ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﺳﺎل ﻫﺎی اﺧﯿﺮ ساخته‌شده‌اند و ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻗﺼﻮر ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎﯾﺎن و ﻋﺪم اﻃﻼع آﻧﻬﺎ از اﺻﻮل ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎز ، ﻣﺴﺎﯾﻞ ﻓﻨﯽ ﻻزم در آن ﻫﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد و ﯾﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻋﺪم دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ و داﻧﺶ ﻓﻨﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻣﮑﺎن رﻋﺎﯾﺖ اﺻﻮل ﻓﻨﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد. ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪی ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ در ﮔﺮوه(اﻟﻒ) ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ. ﺑﺠﺰ در ﻣﺮﮐﺰ و ﺗﺎ ﺣﺪودی ﺷﻤﺎل ﮐﺸﻮر اﯾﺮان ﮐﻪ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺧﺸﺖ و ﭼﻮب ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻨﺎﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﯾﺮان از آﺟﺮ و ﻣﻼت ساخته‌شده‌اند. ﻣﻌﻤﺎران اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺑﻪ آن ﻫﺎ دﺳﺖ ﭘﯿﺪاﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺪون اﻃﻼع از ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ زﻟﺰﻟﻪ ﻫﺎی رخ داده در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻨﺎﻫﺎ را در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوی زﻟﺰﻟﻪ ﺗﺎ اﻧﺪازه زﯾﺎدی در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ، ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎری از اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ ﭼﻨﺪﯾﻦ زﻟﺰﻟﻪ را در ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺧﻮد ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻧﺸﻮﻧﺪ. ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﮔﺬر زﻣﺎن، ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ، ﭘﯿﺮی و ﺑﯽ ﺗﻮﺟﻬ ﯽ ﺑﺴﯿﺎری از اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ ﺑﺎ آسیب‌های ﺟﺪی ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ دﯾﮕﺮ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎی لرزه‌ای ﭘﺎﯾﺪار ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ. ازآنجاکه اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ ﯾﺎدآور دوره ﻫﺎﯾﯽ از ﺗﺎرﯾﺦ و ﻓﺮﻫﻨﮓ اﯾﺮاﻧﯿﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﻫﻮﯾﺖ ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﯾﺮاﻧﯿﺎن ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻋﻤﯿﻘﯽ دارﻧﺪ ﻟﺬا ﺣﻔﺎﻇﺖ و ﺗﻀﻤﯿﻦ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎری آن ﻫﺎ از ﺿﺮورﯾﺎت اﺳﺖ. ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ اﻧﺘﺨﺎب روش مقاوم‌سازی آن ﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﻗﯿﻖ ﺧﻮد ﺑﻨﺎ و ﺑﺴﺘﺮ ﻗﺮارﮔﯿﺮی آن و ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ آسیب‌های وارد ﺑﺮ آن ﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد.
ﺿﺮورت مقاوم‌سازی ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ
ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ آﺟﺮ و ﻣﻼت در اﯾﺮان ﺑﺴﯿﺎر اﺳﺖ، ﺑﺴﯿﺎری از اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﻗﺮار ﻧﺪارﻧﺪ و دﭼﺎر ﻣﺸﮑﻼت ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد سازه‌ای و ﻏﯿﺮ سازه‌ای ﺷﺪه اﻧﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﯾﺠﺎد روﺷﯽ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ راه ﺣﻠﯽ را ﺑﺮای ﻣﺪاﺧﻠﻪ در ﻋﻨﺎﺻﺮ سازه‌ای و ﻏﯿﺮ سازه‌ای ﺑﻨﺎ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از فن‌آوری‌های ﻧﻮﯾﻦ اراﺋﻪ ﮐﻨﺪ ﺿﺮوری ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ. ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از ﺳﺮﻋﺖ اﻧﺠﺎم و دﻗﺖ ﺑﺎﻻ و ﺗﻮان ﻋﻤﻠﮑﺮدی اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎ، در ﺻﻮرت ﮐﺎرﺑﺮد ﺻﺤﯿﺢ و ﺣﻔﻆ اﺻﺎﻟﺖ ﺑﻨﺎ و اﻧﺠﺎم ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺘﺨﺼﺼﯿﻦ اﯾﻦ اﻣﺮ می‌تواند ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺳﺎزه در ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪی اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺑﻨﺎ و ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮی ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎ و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﻧﺴﺠﺎم و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﭘﺎﯾﺪاری ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻨﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺑﻬﺮه وری از ﺑﻨﺎ را در ﺳﻄﺤﯽ اﯾﻤﻦ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﺳﺎزد. در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ارزﯾﺎﺑﯽ اﻋﻀﺎی سازه‌ای و ﻏﯿﺮ سازه‌ای ﺑﻨﺎ ﮔﺎﻣﯽ ﻣﺆﺛﺮ در ﺟﻬﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ای ﻣﻨﺴﺠﻢ ﺑﺮای ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺑﻨﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد، زﯾﺮا ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ارزﯾﺎﺑﯽ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری ﺑﻨﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ می‌توان ﻫﻤﮕﺎم ﺑﺎ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﻨﺎ، روش‌های ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ را ﺑﺮای ﺗﻘﻮﯾﺖ آن اراﺋﻪ ﮐﺮد. ﻫﻢ زﻣﺎن ﺑﺎ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻋﻠﻮم و اﺳﺘﻔﺎده از فن‌آوری‌های ﻧﻮﯾﻦ در ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻋﺮﺻﻪ ﻫﺎ، ﻋﺮﺻﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻓﺮاﺧﻮر ﺧﻮد از اﯾﻦ ﻓﻦ آوری ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺷﻮد. اﯾﻦ ﻓﻦ آوری ﻫﺎ ﻫﻢ در ﻋﺮﺻﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ و ﻫﻢ در تکنیک‌های اﺟﺮاﯾﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮی ﺑﺴﯿﺎری از ﻧﯿﺎزﻫﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﺮای آﺷﻨﺎﯾﯽ و دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻬﯿﻨﻪ در اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎ، ﺿﺮورت دارد ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﺟﺎﻣﻊ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﮐﻪ در آن اﯾﻦ روش ﻫﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﻧﺤﻮه اﺟﺮای ﺻﺤﯿﺢ آن ﻫﺎ در ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻣﺸﺨﺺ و ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﻮﻧﺪ.
رﻓﺘﺎرﮐﻠﯽ ﺳﺎزه ﺑﻨﺎﯾﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎ
ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﺎزه ﺑﻨﺎﯾﯽ ﮐﺎر ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺸﮑﻠﯽ اﺳﺖ، ﭼﻮن اﯾﻦ اﻣﺮ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ برگه‌های ﺧﺎص اﻋﻀﺎی ﺳﺎزه و ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﯽ ﻣﯿﺎن ﻣﻮاد ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ اﺳﺖ.
اﯾﻦ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ در ﻣﻮرد ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎی ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ زﯾﺮا در اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ برگه‌های سازه‌ای وﻇﯿﻔﻪ ﭘﺎﯾﺪاری و ﭘﺎﺑﺮﺟﺎﯾﯽ ﮐﻞ ﺑﻨﺎ را ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎرﻫﺎ و ﻧﯿﺮوﻫﺎی وارده از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎی ﺑﺎر ﺑﺮ عهده‌دارند. ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﻮاد ﻧﯿﺰ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻣﻼت ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه از اﯾﻦ ﻓﺮم ﻫﺎ و ﻣﻮاد در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺗﻮده ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ یکپارچه ای اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. اﯾﻦ ﺗﻮده ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻓﺸﺎری از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ اﻣﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﮐﺸﺸﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺎﭼﯿﺰی در اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. ازآنجاکه ﻣﺼﺎﻟﺢ آﺟﺮ و ﻣﻼت ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﺮد ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﻧﯿﺮو ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ﭘﺲ از رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻮد، ﯾﮏ ﺑﺎره دﭼﺎر ﺷﮑﺴﺖ ﺷﺪه و ﺧﺮد می‌شوند، ﺑﺮ ﺧﻼف ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ و ﻓﻮﻻد ﮐﻪ ﭘﺲ از رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻮد وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻻﺳﺘﻮ ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ و ﺳﭙﺲ ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ ﺷﺪه و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ ﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد. در واﻗﻊ ﺿﻌﻒ اﺳﺎﺳﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎی آﺟﺮی در ﺑﺮاﺑﺮ زﻟﺰﻟﻪ ﮐﻤﺒﻮد ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﮐﻤﺒﻮد ﻧﺮﻣﯽ (شکل‌پذیری) اﺳﺖ.
ﺿﻮاﺑﻂ ﻣﻮﺟﻮد درﻣﻨﺸﻮرﻫﺎی ﺣﻔﺎﻇﺖ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻧﺤﻮه دﺧﺎﻟﺖ در ﺑﻨﺎ
ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ اﺳﺘﺤﮑﺎم ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻨﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ در ﻣﺎده دﻫﻢ ﻣﻨﺸﻮر وﻧﯿﺰ در ﺳﺎل 1964 اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ: زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻓﻨﻮن ﺳﻨﺘﯽ، ﮐﺎﻓﯽ ﺗﺸﺨﯿﺺ داده ﻧﺸﻮد اﺳﺘﺤﮑﺎم ﺑﺨﺸﯽ ﯾﺎدﻣﺎن را می‌توان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻨﻮن ﺟﺪﯾﺪ ﺣﻔﺎﻇﺖ و ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻠﻤﯽ ﮐﺎراﯾﯽ آن ﻫﺎ را ﻧﺸﺎن داده و در ﻋﻤﻞ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ اﻧﺠﺎم داد “. ﺑﺎ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژی و ﻟﺰوم اﺳﺘﻔﺎده از فن‌آوری‌های ﻧﻮﯾﻦ در ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺳﺎزه و ﻣﺮﻣﺖ ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻟﺰوم ﺗﺒﯿﯿﻦ ﺿﻮاﺑﻂ در اﯾﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺣﺴﺎس ﺷﺪ و ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺮﭘﺎﯾﯽ ﻧﺸﺴﺖ زﯾﻤﺒﺎوه و اراﺋﻪ ﻣﻨﺸﻮر زﯾﻤﺒﺎوه ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ﻣﺒﺎﻧﯽ آﻧﺎﻟﯿﺰ، ﺣﻔﺎﻇﺖ و ﻣﺮﻣﺖ سازه‌ی ﻣﯿﺮاث ﻣﻌﻤﺎری در ﺳﺎل 2003 ﺷﺪ. ﺑﻨﺪﻫﺎﯾﯽ از اﯾﻦ ﻣﻨﺸﻮر ﮐﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣﺮﺑﻮط ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻗﺮار زﯾﺮ اﺳﺖ:
ﻣﺎده 7-1 ﻫﯿﭻ ﻋﻤﻠﯽ ﻗﺒﻞ از ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن ﻣﻔﯿﺪ ﯾﺎ ﻣﻀﺮ ﺑﻮدن آن ﻧﺒﺎﯾﺪ در ﻣﯿﺮاث ﻣﻌﻤﺎری اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎء ﺑﻨﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در آن ﻫﺎ ﺧﻄﺮ رﯾﺰش وﺟﻮد دارد (ﺑﻌﺪ ﺧﺴﺎرات لرزه‌ای) و ﺑﺎﯾﺪ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ در آن ﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. اﻟﺒﺘﻪ در اﻧﺘﺨﺎب اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ تکنیک‌های ﺳﺮﯾﻊ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن روش ﻫﺎﯾﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﯾﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻣﺎده 5-3درﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ای ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺮز اﯾﻤﻦ ﺑﻨﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد. دﺧﺎﻟﺖ ﻫﺎی اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺿﻤﻦ ﺣﻔﻆ اﻣﻨﯿﺖ و اﺳﺘﺤﮑﺎم ﺑﻨﺎ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺧﺴﺎرت را ﺑﻪ ارزش ﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺑﻨﺎ وارد ﮐﻨﻨﺪ.
ﻣﺎده 7-3 اﻧﺘﺨﺎب روش دﺧﺎﻟﺖ، ﭼﻪ از ﻣﯿﺎن روش‌های ﺳﻨﺘﯽ و ﭼﻪ روش‌های ﻣﺪرن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﻮرد ﺑﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮای ﻫﺮ ﺑﻨﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد و اﻟﻮﯾﺖ ﺑﺎ روﺷﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺿﻤﻦ ﺣﻔﻆ اﯾﻤﻨﯽ و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎری ﺑﻨﺎ ﮐﻤﺘﺮ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ ﺑﻮده و ﺑﺎ ارزش ﻫﺎی ﻣﻌﻤﺎری ﺑﻨﺎ ﺳﺎزﮔﺎری ﺑﯿﺸﺘﺮی داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﺎده 9-3 دﺧﺎﻟﺖ ﻫﺎی اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ در ﺻﻮرت دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ تکنیک‌های ﺟﺪﯾﺪﺗﺮ ﺑﺘﻮان ﻣﺪاﺧﻼت ﺟﺪﯾﺪ را ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻣﺪاﺧﻼت ﻗﺒﻠﯽ ﻧﻤﻮد. در ﺟﺎﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺪاﺧﻼت ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﯾﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﻣﺪاﺧﻼت آﺗﯽ ﻣﺤﺪودﯾﺖ اﯾﺠﺎد ﻧﮑﻨﻨﺪ.
ﻣﺎده 10-3 وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی ﻣﺼﺎﻟﺤﯽ ﮐﻪ در ﮐﺎر ﻣﺮﻣﺘﯽ مورداستفاده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ) ﺑﻪ وﯾﮋه ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻧﻮﯾﻦ( و ﺳﺎزﮔﺎری آن ﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ اوﻟﯿﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ دﻗﺖ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﻮد.
در اﯾﻦ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎﺛﯿﺮات ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت اﯾﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻧﯿﺰ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﻮد ﺗﺎ از ﺑﺮوز ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﯽ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﺷﻮد.
ﻣﺮاﺣﻞ اﻧﺠﺎم مقاوم‌سازی در ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ
- ﺟ ﻤﻊ آوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﮕﺎه ﺑﻨﺎ: ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮ و ﭘﯽ ﺑﻨﺎ
- ﺟ ﻤﻊ آوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺑﻨﺎ: ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎی ﻣﺠﺎور ﺑﻨﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮرﺳﯽ وﺟﻮد ﻋﻀﻮ ﻣﺸﺘﺮک و آﺳﯿﺐ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﻨﺎﻫﺎی ﻣﺠﺎور
- ﺟ ﻤﻊ آوری اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎزه ﺑﻨﺎ: ﺷﺎﻣﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ، دﯾﻮارﻫﺎی ﺑﺎرﺑﺮ، ﺳﯿﺴﺘﻢ سازه‌ای، دال ها ، اﺗﺼﺎﻻت اﻋﻀﺎی سازه‌ای، اﺗﺼﺎﻻت اﻋﻀﺎی غیر سازه ای
- ﺗ ﺤﻠﯿﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ و دﻗﯿﻖ ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ راه ﮐﺎرﻫﺎی ﻋﻤﻠﯽ
- ارائه ﻃﺮح مقاوم‌سازی
- ﺑﺮ آورد ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫا
- اﺟ ﺮای ﻃﺮح مقاوم‌سازی
اﻧﺘﺨﺎب روش مقاوم‌سازی:
ﭘﺲ از جمع‌آوری و ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻃﻼﻋﺎت موردنیاز ﺑﺎﯾﺪ روش مقاوم‌سازی ﺑﻨﺎ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ و تکنیک‌های ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد. ازآنجاکه ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ظﺮاﻓﺖ ﻫﺎ و ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﻫﺎی ﺧﺎص ﺧﻮد را دارﻧﺪ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ دﺧﺎﻟﺘﯽ در آن ﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﻫﺎی وﯾﮋه اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. روﺷﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای مقاوم‌سازی اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻮی ﻣﻮارد ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ زﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ:
- نیاز ﺑﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺗﺨﺮﯾﺐ در ﺑﻨﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷد
- سختی ﺳﺎزه را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﺪ زﯾﺮا ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﯿﺮوی زﻟﺰﻟﻪ در ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﺨﺘﯽ اﻋﻀﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد
- همزمان ﺑﺎ رﻓﻊ ﻧﯿﺎزﻫﺎی دﯾﻨﺎﻣﯿﮑﯽ ﺳﺎزه ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ اﺳﺘﺎﺗﯿﮑﯽ ﻫﻢ ﺑﻨﺎ را ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮐﻨﺪ
- شکل‌پذیری اﻋﻀﺎ را در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎ اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﺪ
- ﺣﺪاﻟﻤﻘﺪور از ﺑﺎر اﺿﺎﻓﯽ ﺑﻪ ﺳﺎزه ﺑﻨﺎ وارد ﻧﺸﻮد و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺒﮏ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد
- ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان یکپارچگی را در ﺑﻨﺎ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ ﻣ ﺼﺎﻟﺢ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎ ﺳﺎزﮔﺎی داﺷﺘﻪ
- ﺣﺪاﻟﻤﻘﺪور ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺨﻔﯽ اﺟﺮا ﺷﻮد و در ﻧﻈﺎم زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺷﻨﺎﺳﯽ و ﻣﻌﻤﺎری ﺑﻨﺎ اﺧﺘﻼل اﯾﺠﺎد ﻧﮑﻨﺪ
از ﻣﯿﺎن ﻣﺼﺎﻟﺢ و روش‌های ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮی آن ﻫﺎ در روش‌های ﻧﻮﯾﻦ مقاوم‌سازی می‌توان ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺼﺎﻟﺢ FRP و ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﻣﻼت ﻫﺎی ﺗﺰرﯾﻘﯽ اﺷﺎره ﮐﺮد. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ روش اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎی FRP ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﮔﺮوت ﺑﺮای ﺗﻘﻮﯾﺖ سازه‌ای ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ آﺟﺮی ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد. در اﯾﻦ روش ﺟﺮزﻫﺎ و دﯾﻮارﻫﺎی ﺑﻨﺎ ﮐﻪ در اﺛﺮ ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﻣﻼت و ﺧﺮد ﺷﺪن آﺟﺮﻫﺎ و ﺗﺎﺛﯿﺮ دﯾﮕﺮ ﻣﻮارد آﺳﯿﺐ رﺳﺎن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻮد را ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدی از دﺳﺖ داده اﻧﺪ ﺑﻬﺴﺎزی می‌شوند. در واﻗﻊ در اﯾﻦ روش ﻫﺴﺘﻪ ﻣﻘﺎوﻣﯽ درون ﻋﻀﻮ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ وﻇﯿﻔﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻋﻤﻮدی ﺑﻪ ﭘﯽ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﺟﺎﻧﺒﯽ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ. ﺑﻪ ﻋﻼوه ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﻼت ﺗﺎ آﻧﺠﺎ اداﻣﻪ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﻓﻀﺎﻫﺎی داﺧﻠﯽ و ﭘﻮک ﻋﻀﻮ ﭘﺮ ﺷﻮد، ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺷﺒﮑﻪ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ای از ﻣﻼت ﺿﻤﻦ اﻧﺴﺠﺎم ﻣﻼت ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﻤﺎﻣﯽ اﺟﺰا را ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻪ ﻣﺮﮐﺰی وﺻﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
روش اﺟﺮا در ﺟﺮزﻫﺎ و ﺳﺘﻮن ﻫﺎ
در اﯾﻦ روش ﻣﺤﻞ ﻫﺎی ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه ﺑﺮای ﮐﺎرﮔﺬاری اﻟﻤﺎن ﺑﺎ ﻣﺘﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮﺻﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﻔﺮه ﻫﺎی ﻋﻤﻮدی ﺳﻮراخ می‌شوند و اﻟﻤﺎن ﮐﻪ از ﺟﻨﺲ ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎی GFRP و ﯾﺎ CFRP اﺳﺖ درون ﺣﻔﺮه ﻗﺮار داده ﻣﯽ ﺷﻮد. ﻗﻄﺮ اﯾﻦ ﺣﻔﺮه ﻫﺎ در ﺣﺪود 10 ﺳﺎﻧﺘﯽ ﻣﺘﺮ اﺳﺖ و ﻗﻄﺮ ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎی FRP ﻧﯿﺰ ﺣﺪود 8 ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺣﻔﺮه ﻫﺎ ﺗﺎ درون ﭘﯽ اﻣﺘﺪاد ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﭘﺲ از ﻗﺮاردادن اﯾﻦ ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎ درون ﺣﻔﺮه ﻫﺎ ﺑﺎ ﻋﺒﻮردادن ﻣﯿﻠﻪ از ﯾﮏ ﺻﻔﺤﻪ ﺣﻔﺮه ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻣﯿﻠﻪ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺴﻂ ﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﻼت ﺑﺎ ﭘﺎﯾﻪ ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ و ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﺑﻪ درون ﺣﻔﺮه ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﻼت ﺗﺎ آﻧﺠﺎ اداﻣﻪ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﻣﻼت ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺧﺎﻟﯽ و ﭘﻮک درون ﻋﻀﻮ را ﭘﺮﮐﻨﺪ و ﺑﯿﺮون ﺑﺰﻧﺪ.
روش اﺟﺮا در دﯾﻮارﻫﺎ
در اﯾﻦ روش ﻣﺤﻞ ﻫﺎی ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه ﺑﺮای ﮐﺎرﮔﺬاری اﻟﻤﺎن در دﯾﻮار ﺑﺎ ﻣﺘﻪ ﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﻔﺮه ﻫﺎی اﻓﻘﯽ ﺳﻮراخ می‌شوندو ﺳﭙﺲ اﻟﻤﺎن ﻫﺎﯾﯽ از ﺟﻨﺲ ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎی GFRP و ﯾﺎ CFRP درون ﺣﻔﺮه ﻗﺮار داده ﻣﯽ ﺷﻮد. ﻗﻄﺮ اﯾﻦ ﺣﻔﺮه ﻫﺎ در ﺣﺪود 25 ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ اﺳﺖ و ﻗﻄﺮ ﻣﯿﻠﻪ یFRP ﻧﯿﺰ ﺣﺪود 8 ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ اﺳﺖ. ﭘﺲ از ﻗﺮاردادن اﯾﻦ ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎ درون ﺣﻔﺮه ﻫﺎ ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﺻﻔﺤﺎﺗﯽ از ﺟﻨﺲ FRP در دو ﻃﺮف دﯾﻮار ﺣﻔﺮه ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻣﯿﻠﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺴﻂ ﻫﺎی ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺻﻔﺤﺎت ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪه و ﺗﻨﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. اﯾﻦ ﺣﻔﺮه ﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﻓﻖ زاوﯾﻪ ای در ﺣﺪود 15 درﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮای ﺣﺼﻮل ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﭼﻨﺪ ردﯾﻒ آﺟﺮ را در ارﺗﻔﺎع ﻗﻄﻊ ﮐﻨﻨﺪ.
ﺷﮑﻞ(2) ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﻼت ﺑﺎ ﭘﺎﯾﻪ ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ و ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﺑﻪ درون ﺣﻔﺮه ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺗﺰرﯾﻖ ﻣﻼت ﺗﺎ آﻧﺠﺎ اداﻣﻪ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﻣﻼت ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺧﺎﻟﯽ و ﭘﻮک درون دﯾﻮار را ﭘﺮﮐﻨﺪ و ﺑﯿﺮون ﺑﺰﻧﺪ. در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﺎ اﺟﺮای ﻧﺎزک ﮐﺎری روی دﯾﻮار و ﯾﺎ اﺟﺮای ﻣﺠﺪد ﺗﺰﺋﯿﻨﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای اﺟﺮای مقاوم‌سازی ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻧﻤﺎی ﻣﺤﻞ اﺟﺮای مقاوم‌سازی در دﯾﻮار ﻣﺨﻔﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد.
روش اﺟﺮا در ﮐﻒ ﻃﺒﻘﺎت:
ﺑﺮای اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ و یکپارچگی ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻨﺎ ﻻزم اﺳﺖ مقاوم‌سازی در ﮐﻒ ﻃﺒﻘﺎت ﻧﯿﺰ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. روش اﺟﺮا در ﮐﻒ ﻫﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﺤﻞ ﻫﺎی ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺷﯿﺎرﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻋﻤﻖ و اﺑﻌﺎد ﻣﺸﺨﺺ در اﻣﺘﺪاد ﮐﻒ ﻃﺒﻘﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد، در ﻣﺤﻞ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺗﻘﻮﯾﺖ از داﺧﻞ ﺟﺮز ﯾﺎ ﺳﺘﻮن ﻋﺒﻮر ﮐﻨﺪ می‌توان ﻣﺎﻧﻨﺪ روش ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه در ﻣﻮرد ﺟﺮز و ﺳﺘﻮن ﻫﺎ، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺘﻪ ﺣﻔﺮه ﻫﺎی اﻓﻘﯽ در ﻋﻀﻮ اﯾﺠﺎد ﻧﻤﻮد. ﭘﺲ از اﯾﺠﺎد ﺷﯿﺎر و ﻗﺮار دادن اﻟﻤﺎن ﺗﻘﻮﯾﺘﯽ ﺷﯿﺎر ﺑﺎ ﻣﻼت ﭘﺮ ﺷﺪه و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺳﻄﺢ ﺷﯿﺎر ﭘﺮداﺧﺖ ﺷﺪه و ﮐﻒ ﺳﺎزی اﺟﺮا ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺑﺎ اﺟﺮای اﯾﻦ روش در واﻗﻊ در ﺑﻨﺎ ﮐﻼف ﺑﻨﺪی اﻓﻘﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺑﺎ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺟﺮزﻫﺎ و ﺳﺘﻮن ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻋﻤﻼ ﮐﻼف ﺑﻨﺪی ﻗﺎﺋﻢ در ﺑﻨﺎ اﺟﺮا ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﻓﺎز اﺟﺮاﯾﯽ ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﺤﻞ ﺗﻼﻗﯽ ﮐﻼف ﻫﺎی ﻋﻤﻮدی و اﻓﻘﯽ اﺗﺼﺎل ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯿﺎن ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻫﺎی اﻓﻘﯽ و ﻋﻤﻮدی اﯾﺠﺎد ﺷﻮد و ﺗﺰرﯾﻖ ﺑﻪ ﺻﻮرت یکپارچه اﻧﺠﺎم ﺷﻮد
نتیجه گیری
روش ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻫﺴﺘﻪ ای ﺿﻤﻦ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﺿﻮاﺑﻂ ﺧﺎص دﺧﺎﻟﺖ در ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ، ﮐﻪ در ﻣﻨﺸﻮرﻫﺎی بین‌المللی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ رﻋﺎﯾﺖ آن ﻫﺎ اﻟﺰاﻣﯽ اﺳﺖ، ﺑﻨﺎ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ از ﺟﻨﺒﻪ مقاوم‌سازی ﻧﯿﺰ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮی ﺑﺴﯿﺎری از ﻧﯿﺎزﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. از ﻣﺰاﯾﺎی اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ روش می‌توان ﺑﻪ ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد:
- هسته ﻋﻀﻮ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻼت ﻓﺮﺳﻮده ﺑﺪون ﺗﺨﺮﯾﺐ و ﺧﺎرج ﮐﺮدن از داﺧﻞ ﻋﻀﻮ ﺑﺎ ﻣﻼت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد
- شکل ﭘﺬﯾﺮی اﻋﻀﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑد
- افزایش ﻣﻘﺎوﻣﺖ دﯾﻮارﻫﺎی ﺑﻨﺎﯾﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎی داﺧﻞ ﺻﻔﺤه و ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﺧﺎرج ﺻﻔﺤه
- ویژگی ﻫﺎی ﺗﺰﺋﯿﻨﯽ و ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻌﻤﺎری ﻋﻀﻮ ﺣﻔﻆ ﻣﯽ ﺷﻮد
- ﻣﯿﺰان ﺗﺨﺮﯾﺐ در ﺑﻨﺎ ﻧ ﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ روش ﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻤﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد
- نسبت ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﯿﻠﮕﺮدﻫﺎی ﻓﻮﻻدی ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﯿﺴﺸﺘﺮی ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد، زﯾﺮا ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎی GFRP دو ﺑﺮاﺑﺮ و ﻣﯿﻠﻪ ﻫﺎی 18 ، CFRP ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﯿﻠﮕﺮدﻫﺎی ﻓﻮﻻدی ﻣﻘﺎوﻣﺖ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ
- ﻋﺪم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از آﻫﻦ و فولاد ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻋﺪم ﺳﺎزﮔﺎری آﻫﻦ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﯾﯽ
- ﮐﻼف ﺑﻨﺪی اﻓﻘﯽ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻨﺎ ﮐﻪ ﻫﻢ ﻧﻘﺶ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﻘﺎوم لرزه‌ای را در ﺑﻨﺎ ﻋﻬﺪه دار ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻫﻢ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺳﺘﺎﺗﯿﮑﯽ اﻋﻀﺎ را در ﭘﯽ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ
- قابلیت اﺟﺮا در ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺑﺨﺶ ﻫﺎی ﺑﻨﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ و ﻋﺪم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از روش‌های ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﯾﮏ ﺑﻨﺎ
- در ﺻﻮرت اﺟﺮای ﺻﺤﯿﺢ اﯾﻦ روش در ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﺑﻨﺎی ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﮐﻪ وزن ﻃﺎق ﻫﺎی ﻗﻮﺳﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﮔﻨﺒﺪ را ﺗﺤﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﺎزه ﮔﻨﺒﺪ ﻣﺸﮑﻞ سازه‌ای ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﮑﺎف و ﺗﺮک ﻫﺎی ﻋﻤﯿﻖ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ازآنجاکه ﮔﻨﺒﺪ از ﺑﺎرﺑﺮﺗﺮﯾﻦ ﺳﺎزه ﻫﺎ اﺳﺖ و ﺗﻮان ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﯿﺮوﻫﺎی راﻧﺸﯽ را ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدی دارد در ﺻﻮرت ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺑﺴﺘﺮ و ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎی ﮔﻨﺒﺪ در ﺑﺴﯿﺎری ﻣﻮارد ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮔﻨﺒﺪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
- سرعت بالا اجرا
در ﻧﻬﺎﯾﺖ اﯾﻦ روش ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ذﮐﺮ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان روﺷﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﮐﺎرآﻣﺪ در ﺳﺎزه ﻫﺎی ﺑﻨﺎﯾﯽ و ﺑﻪ وﯾﮋه ﺳﺎزه ﻫﺎی ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد.
این مقاله به همت ﻣﺤﻤﻮد ﻧﺠﺎﺗﯽ ، ﻣﺠﺘﺒﯽ رﺿﺎزاده اردﺑﯿﻠﯽ ، آرزو ﻓﯿﺾ اﻟﻪ بیگی تهیه شده است.
