کاشت میلگرد و چسب کاشت آرماتور از کلیدی‌ترین مراحل توسعه ساختمان‌های بتنی است. برای این کار لازم است تا اتصال فیزیکی را در محل بتن مستقر سازیم. چگونگی تنظیم درست اتصال در بتن از چالش برانگیزترین فعالیتهای عمرانی است. این اتصال آنچنان سخت با روش تنظیم دقیق است که در بسیاری از موارد پس از اتصال چوب و یا فولاد به محل کاشت شاهد تخریب آن در درازمدت هستیم.
برای انتخاب اتصال مناسب کاشت میلگرد در بتن شش عامل اصلی زیر را مد نظر قرار دهید:
- شرایط محیطی
- الزامات فنی ساختمان
- بستر‌ها که شامل سطوح بتنی، بنایی و یا سنگی هستند.
- تنظیمات کاشت میلگرد
- مقدار ظرفیت و مقاومت فیزیکی و کششی قطعات کاشته شده
- بررسی موانع محل کار که ممکن است در مسیر نصب صحیح کاشت قطعات میلگرد اختلال ایجاد نمایند.
برای خرید و یا اطلاع از قیمت کاشت میلگرد می توانید همراه خدمات تخصصی گروه افزیر باشید. افزیر مجری تخصصی مقاوم سازی ساختمان‌های بتنی است که برای شما از انواع محصولات با بهترین قیمت چسب کاشت آرماتور تهیه کرده است. در صورت لزوم میتوانید از خدمات مشاوره تخصصی کارشناسان افزیر برای انتخاب انواع اتصال بتن و انواع چسب کاشت آرماتور استفاده کنید.
شرایط محیطی برای کاشت میلگرد
نوع محیط کاشت معمولا نوع اتصال میلگرد شما را تعیین خواهد کرد. در اولین قدم لازم است تا شرایط قرار گرفتن قطعات کاشت حین کار را بررسی کنید. در عین حال لازم است تا مقدار مقاومت در برابر خوردگی قطعات کاشت را بررسی نمایید. قاعدتا باید بررسی کنید که محل کاشت تحت تاثیر چه عوامل محیطی هستند. مثلاً آیا در معرض فضای خشک داخل ساختمان است و یا در مکانی محافظت نشده در مجاورت هوای کاملا مرطوب دریا قرار دارد؟ این شرایط از مواجه شدن با آب و هوای خشک تا خیلی مرطوب در یک سطح کلی طبقه بندی میشود.
در یک نگاه کلی احتمال خوردگی اتصالات بتن کاملا تحت تاثیر فعالیتهای گالوانیکی قرار دارند. خوردگی گالوانیکی از مشکلات جدی سازه‌های فلزی و یا بتن آرمه است. این نوع خوردگی معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که دو ماده الکتروشیمیایی غیر مشابه در معرض یک الکترولیت که در اینجا آب است، قرار بگیرند. به این ترتیب مسیری رسانا برای حرکت یون‌های فلزی از فلزات آند شده به سمت فلزات کاتد شده جریان پیدا میکند. به این ترکیب اصطلاحاً زوج گالوانیکی گفته میشود که در آن فلز آنود شده کاملاً تحت تاثیر فرسایش سنگین خورده میشود. همیشه شرایط مرطوب محیط خطر ایجاد زوج گالوانیکی را به دنبال دارد و همیشه این احتمال وجود دارد که فلز اتصال بتن در جایگاه کاتود تحت فرسایش سنگین قرار بگیرد.
هر اندازه فلزات غیر هم جنس فاصله دورتری از هم داشته باشند، سطح اختلاف پتانسیل الکتروشیمیایی بالاتری ایجاد میشود که باعث خوردگی سریعتری خواهد شد. در عین حال حضور الکترولیت‌‌های رساناتر مانند آب نمک در این تخریب شیمیایی تاثیرگذارتر است.
به عنوان مثال می‌توانیم شرایط تخریب گسترده سطوح فلزی در محیط‌های دریایی را نام ببریم. در این فضا‌ها واکنش‌های شیمیایی بسیار خورنده‌ای ناشی از آب نمک دریا به وجود می‌‌آید. اما استفاده از روش‌های فنی و حساب شده میتواند از تاثیر خوردگی گالوانیکی در فرسایش کاشت اتصالات فولادین جلوگیری کند.
نکاتی کلیدی برای اجرای مناسب کاشت میلگرد
توصیه شده است که حداقل المقدور از اتصال کاشت با فلزات همجنس استفاده کنید. مثلاً جنس بولت اتصال با جنس میلگرد‌های فلزی یکسان باشد.
اگر ملزم به استفاده از فلزات غیر همجنس هستید، حتما آنها را با روکش‌های عایق شده استفاده کنید.
اگر از حضور فلزات غیر همجنس استفاده می‌کنید و لزوماً شرایط عایق کاری ندارید، مطمئن شوید که اتصال محل کاشت جایگاه آند دارد. اهمیت این موضوع در مسیر خوردگی قطعات کوچکتر است. تجربه نشان داده است که حتی در تماس فلزات هم جنس و یا غیر همجنس اقلام کوچکتر و یا نازکتر در مسیر خوردگی قرار می‌گیرند.
از قرار گرفتن محل اتصال در معرض آب و یا رطوبت زیاد جلوگیری کنید. آب عضو الکترولیت قدرتمندی است که به سرعت زنجیره فرسایش گالوانیکی را تکمیل میکند. تا وقتی که محل اتصال را در فضایی خشک و دور از آب نگهداری می‌کنید، خطر تخریب و فرسایش گالوانیک وجود ندارد.
محیط‌های بالقوه برای ایجاد خوردگی فلزات بسیار زیاد هستند. چسباندن صفحات چوبی به کاشت فلزی بتن از دیگر شرایط محیطی است که تاثیر مستقیم در خوردگی شدید فلزات ایجاد میکند. اتصال صفحات چوبی که از نوع عمل آوری شده هستند، کاملاً مستعد خوردگی می‌باشند.
اگر به هر دلیلی قصد اتصال صفحات چوبی به کاشت بتن دارید، توصیه میشود که از اتصالات کاشت، با کلاس مقاومت خوردگی سطح متوسط استفاده کنید. بسته به نوع سطح چوبی، استفاده از قطعات کاشت روی و یا گالوانیزه از نوع مکانیکی مناسب‌ترین هستند. تولیدکنندگان قطعات اتصال بتن سری آزمایشات متنوعی بر روی انواع اتصالات فلزی انجام دادهاند و برای این منظور سری توصیه‌‌های فنی کاملی را تدارک دیده‌اند.
استاندارد ASTM چیست؟ و از چه فاکتورهایی برخوردار است؟
در بسیاری از پروژه‌ها مانند تصفیه خانه‌های آب، کارخانه‌ها و یا کارگاه‌های صنایع غذایی و… که هر نوع قطعات کاشت بتن در معرض انواع مواد شیمیایی خورنده قرار دارند، لازم است تا تمامی این عوامل را در نظر گرفته باشید. آیا چسب کاشت آرماتور در مواجهه با مواد شیمیایی مقاوم است؟ غلظت خطرناک مواد شیمیایی برای تخریب چسب کاشت آرماتور چه مقدار است؟ تولید کنندگان انواع چسب کاشت آرماتور سری آزمایشات ASTM و یا موارد مشابه را برای تعیین مقدار مقاومت شیمیایی هر چسب انجام دادهاند. البته در نظر داشته باشید که برای تمامی موارد باید مقاومت خوردگی چسب را در کنار میله‌های رزوه‌دار کاشت بتن در نظر بگیرید. به هر صورت از چسب کاشت آرماتور برای استقرار اتصالات فلزی استفاده میشود. این دو با هم در معرض تهاجم شیمیایی قرار دارند. استاندارد‌های ASTM سطح مقاومت و کارایی انواع چسب کاشت آرماتور را در موارد زیر دسته بندی میکنند.
مقدار مقاومت (R):
این معیار برای معرفی چسب‌هایی است که دائما در معرض مواد شیمیایی قرار می‌گیرند و از سطح مقاومت مناسبی برخوردار هستند. در بررسی چسب‌ها با برچسب R آسیبی از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی دیده نمیشود. البته از منظر مقاومت فیزیکی هیچ تفاوتی برجسته‌ای از دیگر چسب‌ها فاقد برچسب R ندارند.
غیر مقاوم (NR):
برچسب معرفی چسب‌هایی است که تحمل قرار گرفتن دورهای در معرض مواد شیمیایی را دارند. به این ترتیب که با مواجه شدن در مقابل مواد شیمیایی و در صورت شستن سریع محل، تحت تاثیر فرسایش خراب نمی‌شوند. البته در صورت تداوم مواجهه با مواد شیمیایی و یا ماندگاری زیاد مواد، خطر آسیب دیدن این چسب‌ها زیاد است که به کاهش سطح استحکام آنها می‌انجامد.
شکست خورده (F):
به سری چسب‌هایی گفته میشود که در مواجهه با مواد شیمیایی عملکرد ضعیفی دارند و به سرعت بافت شیمیایی آنها تخریب میشود. البته این چسب‌ها از استحکام فیزیکی مناسبی برخوردار هستند. اما در کل مناسب نصب در محیط‌های مرطوب و یا محیط‌های غوطه ور در آب نمی‌باشند. حتی بارش اندکی باران حین عمل آوری چسب کاشت آرماتور میتواند ظرفیت مقاومت فیزیکی اتصال فولادین در بتن را تحت تاثیر منفی بگذارد. قاعدتاً برای کاشت میلگرد در سوراخ‌های مرطوب و یا پر از آب حتماً از چسب کاشت آرماتور با شرایط مقاومت فیزیکی و شیمیایی مطلوب استفاده کنید.
بتن خشک:
به بتن کاملا سخت شده گفته میشود که سطح رطوبت آن با شرایط جوی غیر رسوبی اطراف خود در تعادل همیشگی قرار دارد.
بتن اشباع شده:
به بتن کاملاً سخت شده گفته میشود که مدت زمان زیادی را به طور کامل در آب مانده باشد تا حجم آب کافی را جذب نماید. این بتن‌ها پس ازجذب آب سطح شفافی دارند و آب راکد شده را دفع میکنند.
بتن مستغرق:
بتن سخت شده که با آب کاملاً پوشیده شده است.
سوراخ پر از آب:
به سوراخ‌های حفر شده در بتن برای اتصال آرماتور گفته میشود که کاملاً تمیز هستند؛ اما از آب پر شده‌اند. این سوراخ‌ها در زمان نصب قطعات کاشت دارای آب کاملاً ساکن می‌باشند.
بررسی شرایط محیط در عملکرد انواع چسب کاشت آرماتور
همان طور که می‌دانید، دمای بتن به عنوان بستر زیر لایه میتواند بر اتصال کاشت فلزی تاثیر منفی بگذارد. در نگاه کلی این تأثیر عامل مهم و کلیدی برای کل پروسه نصب در طول فرآیند عمل آوری چسب کاشت آرماتور می‌باشد. با این وجود بررسی شرایط حین کار نیز حائز اهمیت است. در نگاه کلی انواع چسب کاشت آرماتور اکریلیکی برای نصب شدن در هوای سرد عملکرد عالی دارند. اما در هواهای گرمتر به سرعت خشک می‌شوند. توصیه شده است که چسب کاشت آرماتور اکریلیکی را در دمای زیر صفر درجه سانتیگراد نصب کنید.
زمان سخت شدن سریع چسب در مواردی حتی مزیت بزرگی است. قاعدتا چسب‌های اکریلیکی در هوای گرم خیلی سریع عمل میکنند. لذا لازم است تا نصاب کاشت آرماتور از مدت زمان ژل تایم و عمل آوری و سخت شدن آن اطلاع کامل داشته باشد. در نظر داشته باشید که همان چسب اکریلیکی که در مدت زمان ۲۴ ساعت با دمای ۱۴ درجه فارنهایت سخت میشود، ممکن است با حضور در دمای ۱۰۰ درجه فارنهایت تنها به مدت زمان ۲۰ دقیقه برای عمل آوری و سخت شدن نهایی نیاز داشته باشد.
ژل تایم یا همان زمان کار در انواع چسب کاشت آرماتور به طور قابل توجه کوتاه‌تر از زمان عمل آوری و سخت شدن آنها است. لازم به ذکر است که برای اکثر چسب‌های کاشت آرماتور نصب شده روی بتن در حالت اشباع با آب، زمان پخت دو برابر است. لذا در این صورت حتما بازه زمانی ذکر شده برای حصول بهترین عملکرد را رعایت نمایید.
انواع چسب کاشت آرماتور اپوکسی برای کار در شرایط معتدل و هوای گرمتر بهترین هستند. چرا که در هوای گرم مدت زمان سخت شدن بالاتری به نسبت از چسب‌های اکریلیکی دارند. مدت زمان سخت شدن چسب اپوکسی در دمای 10 درجه سانتیگراد۵۰ ساعت است. البته با حضور در دمای 38 درجه سانتیگراد این مقدار تا حد ۲۴ ساعت کاهش پیدا میکند. نصابانی که از چسب کاشت آرماتور اپوکسی برای نصب میلگرد‌ها استفاده میکنند، می‌دانند که این متریال قابلیت عالی در کاشت عمیق رولپلاک میلگرد دارد. از آنجا که مدت زمان کار سخت شدن چسب اپوکسی طولانی‌تر از چسب اکریلیکی است، قدرت مانور بهتری در اجرای روش صحیح کاشت دارند. لذا عموم نصابان استفاده از چسب‌های اپوکسی را ترجیح می‌‌دهند. البته در این مورد نیز برای اعمال چسب در بتن اشباع شده از آب، زمان پخت دو برابر است که باید در حین کار حتماً رعایت نمایید.
در اینجا بهتر است به یک مثال کاربردی از نحوه انتخاب نوع قطعه کاشت برای نصب عمیق میلگرد‌ها در یک سوراخ پر از آب حفاری شده در سطح بتن اشاره کنیم. قاعدتا سطح دمای حفره در طول شبانه روز متغیر است و ممکن است از دمای ۸۰ درجه فارنهایت در طول روز به دمای 27 درجه سانتیگراد در زمان شب کاهش پیدا کند. در چنین شرایطی بهتر است از کدام نوع چسب کاشت آرماتور استفاده کنیم؟
در ابتدا باید بدانید که برای نصب و اجرای کاشت میلگرد‌ها به چسب اپوکسی نیاز داریم. سپس لازم است تا از مشخصه‌های محصول اطلاعات کافی را کسب نمایید. در این مرحله لازم است تا شرایط محل نصب را بررسی کرده و ویژگی‌های قابل قبول آن برای نصب چسب کاشت آرماتور اپوکسی را بررسی کنید. این ویژگی‌ها باید تمام شرایط اید‌ه‌ال نصب چسب کاشت میلگرد را تامین نمایند.
به عنوان مثال در اتصال میلگرد برای اعمال چسب اپوکسی این طور مطرح است که می‌توانیم آنها را در سوراخ پر از آب با دمای 4 الی 38 درجه سانتیگراد نصب کنیم. شما میتوانید از چسب کاشت میلگرد اپوکسی برای نصب رولپلاک میلگرد در بتن ترک خورده و یا بدون ترک استفاده کنید. در این مرحله لازم است تا نکات کلیدی دیگر مانند عوامل انتخاب با در نظر گرفتن الزامات کد ساختمان را بررسی نمایید.
الزامات آیین نامه ای ساختمان
در آیین نامه بین المللی ساختمان (IBC) که توسط موسسه بتن آمریکا (ACI 318) تهیه شده است، به طور تخصصی به الزامات آیین‌نامه‌ای ساختمان برای شکل گیری بتن سازه اشاره شده است. هر اتصالی که قرار است در طول برنامه اجرای سازهای برای انتقال بار‌هایی خاص استفاده شود، باید طبق الزامات ACI31814 از فصل ۱۷ آیین نامه ساختمان تدارک دیده شده باشد. در این آیین نامه تخصصی به جزئیات چگونگی اتصال قطعات فلزی در بتن اشاره شده است. این الزامات شامل بخشهای متعدد و حتی حضور سناریو‌های متفاوت از روش‌های اتصال بتن میشود. تا جاییکه حتی به چگونگی طراحی عناصر ساختاری متصل به بتن، چگونگی ساخت اتصالات مربوط به ایمنی سازه و روش‌های طراحی سیستم‌های آبپاش، لوله‌های معلق و یا نصب ریل‌ها در بتن اشاره شده است. بر طبق قواعد مطرح شده در این آیین‌نامه میتوانید هر بخش الحاقی بتن را از طریق اتصالات فولادین متصل نمایید.
در سازه‌هایی که کاملاً تحت تاثیر بارهای لرزه‌ای هستند، طراحی اتصالات فولادین بتن باید برای استفاده در بتن ترک خورده مناسب باشند. زیرا در طراحی لرزه‌ای سازه فرض میکنند که بتن ترک خورده است. این بدان معنی نیست که بتن سازه از قبل ترک خورده است. بلکه اغلب ساختار‌های بتنی پس از گذشت 31 روز و تکمیل شدن تمام ویژگی‌های آن دچار ترک می‌شوند. اما اتصالات مناسب بتن‌های ترک خورده با پیش فرض ایجاد ترک در ساختار نهایی بتن سخت شده استفاده می‌شوند. به شکلی که در آزمایش‌های شبیه ساز شده برای محاسبه تحمل کششی بتن فرض بر این است که یک ترک عمیق درست از محل اتصال فولادین بتن عبور میکند.
این شبیه سازی تماماً برای تشریح رویداد‌های لرزه‌ای طراحی شده است. رویداد لحظه‌ای زمانی رخ می‌‌دهد که بر بتن بارگذاری بسیار زیادی اعمال شده باشد. این بارگذاری میتواند به شکل ایجاد نوسانات لرزه‌ای باشد که در نهایت به خلق ترک در محل اتصال قطعات فولادین می‌انجامد. زیرا حفره اتصال محتمل‌ترین مکان ضعیف شده بتن برای وقوع ترک است. این در حالی است که باید قطعه اتصال نصب شده، از مقاومت کششی کافی برای تحمل بار وارد شده از جانب ترک لرزه‌ای سازه را داشته باشد.
برای به دست آوردن تاییدیه بتن ترک خورده سری آزمایش‌های استاندارد ACI135502 برای تحلیل اتصالات مکانیکی و ACI135504 برای تحلیل اتصالات متکی بر چسب کاشت آرماتور تدوین شده است. اتصالات اضافه شده به بتن باید الزامات فنی در انجام این آزمایش‌ها را تامین نمایند. قاعدتاً هر محصولی که بتواند گزارش ارزیابی معتبری از این آزمایشات را تایید نماید، مناسب نصب در بتن لرزه‌ای و مستعد ترک خوردن می‌باشد. از این محصول میتوانید در سازه‌های بتنی با مجاورت بارهای لرزه‌ای، وقوع بارهای شدید و یا تأمین ایمنی جانی و استاتیکی سازه استفاده کنید.
با وجود تمام الزامات کلیدی از طراحی اتصالات سازه‌های لرزه‌ای برای وقوع باد و ایجاد بارهای لرزه‌ای لزوما نیازی به در نظر گرفتن تمامی روش‌های استاندارد طراحی ندارید. اما بسته به الزامات طراحی سازه میتوانید از اتصالات واجد شرایط برای وصل شدن به بتن ترک خورده و یا بدون ترک استفاده کنید.
تقریباً تمامی تولیدکنندگان انواع اتصالات بتن، می‌خواهند که بدون در نظر گرفتن شرایط کاربردی اتصال، گزارشی کامل از ارزیابی آنها در یک آزمایش معتبر داشته باشند. در عین حال بسیاری از آنها به اتصالات مورد تایید برای نصب شدن در بتن ترک خورده نیاز دارند. حتی اگر قرار است این اتصال را بر سازهای با کمترین احتمال وقوع بارهای لرزه‌ای اعمال نمایند.
از دیگر الزامات آیین نامه ساختمانی که به طور خاص به آیین نامه بین المللی ساختمان (IBC) اشاره دارد، در مورد اتصالات پس از نصب سازه در داخل بتن سخت شده است. این آیین‌نامه بیان می‌‌دارد که چگونه باید سطح بازرسی‌های ویژه دورهای در طول مراحل نصب میلگرد‌ها را داشته باشید.
این بازرسی باید توسط پرسنل آموزش دیده و مجاز انجام شود. برای منظور صلاحیت افراد توسط AHJ و یا مقام قضایی دارای صلاحیت عمرانی برای افراد آموزش دیده صادر میشود. در عین حال نوع بازرسی نیز در بیانیه‌ای به شکل مستمر و یا اداری تعیین خواهد شد. به شکلی که کل بازرسی هر چند وقت یکبار به شکل دورهای انجام خواهد شد. تعیین مدت زمان دوره‌های بازدید نیز کاملا وابسته به اندازه کار تعیین میشود.
اگر چه در دستورالعمل IBC صراحت مشخص نشده است که بازرسی دورهای در ابتدای مراحل نصب اتصال بتن صورت می‌گیرد و یا منوط به بازدید‌های دورهای در فواصل زمانی هنگام نصب اتصالات در همان پروژه باشد، لکن بازه زمانی میان بازرسی‌ها کاملاً وابسته به حساسیت کار پروژه و همچنین تعداد اتصالات نصب شده در محل پروژه است که اغلب توسط شخص مهندس بازرسی بازه زمانی مذکور تعیین خواهد شد.
بررسی سربار بودن و یا نبودن اتصال فولادین بتن از دیگر الزامات نهایی کد ساختمان است. معمولاً برای اتصال تاسیسات سقفی و یا بالاسری از اتصالات مکانیکی استفاده میشود. اگر چه می‌‌توان از چسب کاشت آرماتور برای اتصال تاسیسات سقفی استفاده کرد؛ اما در کل استفاده از اتصالات شیمیایی در چنین شرایطی توصیه نمیشود.
اگر از اتصال چسب کاشت در فضا‌های بالاسری استفاده شود، طبق شرایط آیین نامه ACI31814 مقدار قدرت اتصال با اعمال ضریب کاهش 0.55 محاسبه خواهد شد و در عین حال چنین اتصالی باید حتماً توسط فرد نصاب که دارای گواهینامه ACI است، انجام پذیرد. مگر آنکه شخص مهندس ناظر با تسلط کافی در شرایط پروژه استفاده از دیگر افراد را مجاز تلقی کرده باشد. توجه داشته باشید که این توضیحات اخیر فقط در مورد اتصالات شیمیایی با استفاده از چسب کاشت آرماتور صادق است و در مورد اتصالات مکانیکی اعمال نمیشود.
بستر‌ها
همان طور که قبلاً در ابتدای مقاله ذکر کرده‌ایم، به ماد‌ه‌ای که اتصال در آن قرار می گیرد، اصطلاحاً بستر گفته میشود. بستر‌ها میتوانند بتن با وزن معمولی، بتن سبک، بتن نصب شده روی عرشه فلزی، فضا‌های بنایی بر پایه ساختار‌های بتنی (CMU، دوغاب یا توخالی)، ساختار‌های بنایی تقویت نشده و یا حتی آجر و سفال باشد.
از هر نوع اتصال نمی‌توانید برای قرار گرفتن در هر نوع بستر استفاده کنید. برای این منظور لازم است تا راهنمای انتخاب محصول سازنده انواع اتصال را بررسی کنید. در این بروشور‌های راهنما به طور دقیق از بستر مناسب برای اتصال قطعات کاشت صحبت شده است. لذا به راحتی میتوانید نوع بستر مناسب هر اتصال از نوع چسبی و یا پیچی و… را بررسی کنید. در بسیاری از موارد اتصال مناسب بتن، اتصالی مناسب برای CMU و یا بستر‌های بنایی نیست. عکس این ماجرا نیز صادق است.
اصول تنظیم اتصال کاشت بولت
موقعیت قرارگیری اتصالات مانند نزدیکی به لبه بتن از دیگر ملاحظات کلیدی است که در انتخاب نوع اتصال کاشت تاثیرگذار است. در عین حال مقدار فاصله قطعات کاشت با مقدار ضخامت زیر لایه نیز مورد بحث جدی قرار دارد. برای برقراری اتصال کاشت‌های نزدیک به لبه بتن، استفاده از اتصالات پیچی و یا اتصالات چسبی بهترین هستند. چرا که هیچ نیروی انبساطی را به بتن تحمیل نمی‌کنند.
البته انتخاب نوع اتصال کاملاً وابسته به طراحی سازنده دارد. الگوی طراحی سازنده و همچنین قطر اتصال، حتی در اتصالات پیچی با قطر بزرگ نیز حائز اهمیت است. در چنین شرایطی توصیه شده است که محل کاشت به مقدار 4/45 سانتی متر از لبه بتن و به مقدار 7/62 سانتی متر از یکدیگر (محاسبه مرکز به مرکز) فاصله داشته باشند. اما برای اتصالات انبساطی ماجرا کمی متفاوت است. چرا که این اتصالات با اعمال نیرو‌های انبساطی بر جداره‌های بتن عمل میکنند. لذا باید از فاصله دورتری به نسبت لبه بتن و به نسبت یکدیگر در سطح بتن کاشته شوند.
در یک قاعده کلی فواصل نصب اتصالات از لبه بتن و از یکدیگر کاملاً وابسته به قطر قطعات کاشت بتن است. هر اندازه قطر قطعات کاشت بتن بزرگتر باشد، لاجرم باید آنها را در فاصله دورتری از لبه بتن نصب نماییم. در عین حال ضخامت خود بستر بتن نیز از دیگر عوامل مهم و کلیدی است که گاها مورد توجه جدی قرار نمی‌گیرد. قاعدتاً اتصالات باید در سوراخ‌هایی که عمق آنها کمتر از ضخامت بتن است، نصب شوند.
حفاری در بتن‌های نازک نه تنها باعث ایجاد مشکلات ضد آب نبودن اتصال هستند؛ گاها میتوانند باعث ضعیف شدن مقاومت فیزیکی اتصال نیز شوند. اگر ملزم به نصب اتصال در بتن‌های نازک هستید، توصیه میشود که از اتصالات مکانیکی استفاده کنید. عموم اتصالات مکانیکی اغلب برای حضور در بتن‌های نازک مناسب هستند. البته در این باره بررسی‌‌های دقیق‌تری را انجام دهید. زیرا همیشه و در هر پروژه این قاعده صادق نیست.
بررسی ظرفیتهای مکانیکی اتصالات بتنی
ظرفیت تحمل بار هر اتصال الحاق شده به بتن متفاوت است. در اکثر موارد لازم است تا تحت مشورت یک مهندس آگاه نوع اتصال مناسب را انتخاب کنید. چرا که باید بررسی کنید که اتصال ایجاد شده از قطر عمیق و جاسازی مناسبی در بستر‌های بتنی برخوردار است. در این باره چندان توجه جدی بر عمق کاشت اتصالات نداریم. چرا که اغلب اتصالات پیچی و یا اتصالات انبساطی میتوانند ظرفیتهای مقاومت برشی و کششی مشابهی داشته باشند. اگر ضخامت بتن برای حفاری فراتر از 30 سانتی متر مناسب است، استفاده از اتصالات کاشت بر پایه استفاده از چسب کاشت آرماتور توصیه میشود.
برای این منظور انواع میله‌های نخی و یا میلگرد‌ها با طول زیاد برای پشتیبانی عمیق حفاری‌‌های ایجاد شده در دسترس هستند. اما در کل لازم است تا همواره ملاحظات سازنده اتصالات بتنی را بررسی کنید. لازم است تا با مطالعه دفترچه‌های اطلاعاتی سازندگان بررسی کنید که برای چه طول حفاری و چه قطر سوراخ ایجاد شده میتوانید از چه نوع اتصال کاشت بتن استفاده نمایید.
موانع محل کار چه هستند؟
پیش بینی برای ملاحظات نهایی انتخاب قطعات کاشت دشوار است. در عین حال گاها در پروسه انتخاب و مراحل نصب اتصالات بتن با چالشهای جدی مواجه هستیم. قاعدتا شرایط محل کار همواره متغیر و غیر قابل پیش بینی است. با این وجود استفاده از اتصالات ریخته‌گری شده انتخاب مناسبی برای نصب در بتن هستند. اما آیا می‌توانیم پروسه نصب مناسب آنها در محل پروژه را تضمین کنیم؟ متاسفانه همواره در مراحل نصب اتصالات کاشت بتن چالش‌‌هایی وجود دارد که به قرار زیر هستند.
مراحل کاشت اتصالات توسط چه کسی با چه میزان از مهارت علمی و عملی انجام میشود؟
آیا حفاری سوراخ‌ها به درستی انجام شده است؟
آیا نصاب از محدوده دمایی مناسب برای نصب چسب کاشت آرماتور اطلاع دارد و این را رعایت میکند؟
آیا پرسنل مراحل کار مانند پیمانکاران فرعی بتن و اجرای اسکلت از قبل هماهنگ شده‌اند؟
آیا هماهنگی‌های لازم برای حضوری بازرسی ماهر در محل پروژه و بررسی نصب صحیح اتصالات صورت گرفته است؟
آیا از نازل مناسب برای تزریق چسب کاشت آرماتور استفاده میشود؟
آیا پرسنل نصاب و مدیران پروژه از الزامات گرد و غبار سیلیس و تاثیر آن در شرایط نصب اطلاع دارند؟ و در صورت اطلاع آیا الزامات OSHA را رعایت میکنند؟
آیا نصابان از نوع برس مناسب برای تمیز کردن سوراخ حفاری شده و یا انتخاب نوع چسب مناسب شرایط حفاری اطلاع دارند؟ در صورت اطلاع آیا متریال مناسب در اختیار آنها قرار گرفته است؟
همگی این چالشها در هر پروژه کاشت اتصال بتن حضور دارند. اما با آموزش مناسب و کافی می‌توانیم به خوبی از کنار این چالشها عبور کنیم. در عین حال استفاده از تجهیزات تخصصی برای غلبه بر این چالشها، کلیدی هستند. مثلا می‌توانیم از تجهیزات ویژه مانند مته‌های استخراج گرد و غبار که دارای جاروبرقی هستند، استفاده کنیم. این مته‌ها طبق رتبه بندی مناسب با طراحی فیلتر‌های HEPA برای کاهش مشکلات حفاری بتن و تمیز کردن سوراخ‌ها ساخته شده‌اند و در کاهش احتمال خسارات OSHA نیز تاثیرگذار هستند.
پس از خواندن این مقاله با پروسه طولانی از شرایط انتخاب انواع اتصالات کاشت بتن مواجه هستید. ممکن است حالا به این نتیجه برسید که از بهترین اتصال کاشت برای پروژه تخصصی خود استفاده نمی‌کنید. قاعدتاً وقوع اشتبا‌هات ناگزیر است. اما همه می‌دانیم که دانستن نیمی از نبرد است. لذا همه ما این فرصت را داریم که برای پروژه‌های بعدی تصمیمات بهتری داشته باشیم.
به خاطر داشته باشید که اگر چه هر سازنده دستورالعمل نصب خاص خودش را دارد؛ اما همواره عوامل خاصی حضور دارند که بر مراحل انتخاب اتصال کاشت تاثیر می‌گذارند. مادامی که در حال طراحی‌ها و نصب‌‌های خود هستید، توصیه می‌‌کنیم که همواره بدترین شرایط و محدود کننده‌ترین عامل را در نظر بگیرید. لذا بهتر میتوانید در مورد انتخابی شایسته تصمیم گیری کنید. اما وقتی اتصال شما ناموفق است، در نظر داشته باشید که هر سازنده اتصال کاشت بتن همواره خوا‌هان نصب موفقیت‌آمیز کاشت است. لذا احتمالاً در پروسه کاشت شرایطی را در نظر نگرفته‌اید. به هر صورت سازندگان حرفه‌ای و شرکت‌های کارکشته مانند گروه افزیر خوشحال می‌شوند که به تمامی سوالات و چالشهای شما برای تکمیل پروسه نصب کاشت قطعات فلزی در بتن پاسخ دهند.
نکات تکمیلی برای انتخاب اتصالات کاشت
از مشخصه‌های فنی اتصالات کاشت پیروی کنید: مهندسان اغلب محصولی را براساس الزامات طراحی سازه تحت شرایط کاملاً خاصی انتخاب میکنند که ممکن است در نقشه‌ها و طرح‌های مقدماتی به جزئیات آنها اشاره نشده باشد و یا اصلاً مشخص نشده باشند. لذا توصیه می‌‌کنیم که محصولی دیگر هر اندازه با مشخصات یکسان را جایگزین نکنید. مگر آنکه کاملاً مطمئن هستید که تمامی ملاحظات فنی و الزامات طراحی و انتخاب نوع اتصال کاشت بتن را برآورده کرده‌اید.
از الزامات مهندسی و تمامی محدودیت‌‌های طراحی اطلاع داشته باشید:
متاسفانه هیچ نوع اتصالی برای تمامی شرایط و اتصال به هر نوع سازه طراحی نشده است. به عنوان مثال اتصالی که برای تعبیه عمیق میلگرد‌ها عملکرد خوبی دارد، قاعدتاً نیاز به زمان کار طولانی‌تری به نسبت از اتصال صفحه پایه فولادین در ساختار‌های کم عمق دارد.
از محدوده دمایی در هنگام نصب انواع اتصال شیمیایی اطلاع داشته باشید:
همگی محصولات بر پایه اتصالات شیمیایی دارای محدوده دمایی برای نصب در بتن هستند. اما برخی از آنها نسبت به سایرین از شرایط ویژه‌تری برای حضور محدوده دمایی خاص برخوردار هستند. این بدان معنی است که گاها نمی‌توانید از چسب کاشت آرماتور در فاصله زمانی طولانی مدت با عبور از فصل زمستان تا تابستان استفاده کنید.
تمامی الزامات نصب اتصال کاشت بتن را بررسی کنید:
هر اندازه پروسه نصب ساده‌تری داشته باشید، موقعیت شما در محل پروژه نمایان‌تر است. قاعدتا برای موفقیت باید به تمامی الزامات نصب تخصصی هر کاشت چه شیمیایی و مکانیکی مسلط باشید. توجه به الزامات باعث میشود تا مسئولیت جدید و جدی برای پیمانکار پروژه ایجاد شود. اما هرگز در رعایت تمامی الزامات نصب اتصالات کاشت بتن کوتاهی نکنید.
در ادامه همچنین برای آشنایی با چسب کاشت میلگرد مطالعه مقاله “چسب کاشت میلگرد و تمام آنچه که باید در مورد آن بدانید” را پیشنهاد می کنیم.
سخن پایانی
کاشت میلگرد و یا هر اتصال فلزی در بتن عملیات کاملاً جدی است که در صورت اجرای درست میتواند سطح مقاومت کافی برای توسعه ساختار سازه را تامین نماید. اگر در پروسه کاشت اتصالات بتن به تمامی الزامات نصب توجه جدی کرده باشید، اتصال ایجاد شده به بخش جدا ناپذیر از سازه‌های بتنی تبدیل میشود. اما هر گونه کم اطلاعی و یا کم اهمالی در طی شدن مراحل نصب میتواند سلامت کل پروژه را به خطر اندازد.
انتخاب نوع اتصال کاشت بتن تصمیمی تخصصی است. انواع کاشت از نمونه‌های اتصال مکانیکی تا انواع چسب کاشت آرماتور در سطح بازار، محصول تولیدکنندگان متنوع حضور دارند. هر محصول مخصوص اتصال در شرایطی خاص طراحی شده است. قاعدتاً با مطالعه این مقاله دورنمای مناسبی از ملاحظات فنی برای انتخاب انواع چسب کاشت آرماتور دارید. برای خرید و یا بررسی قیمت چسب کاشت میلگرد میتوانید از خدمات فنی و مهندسی گروه افزیر استفاده کنید. افزیر مجری تخصصی پروژه‌های مقاوم سازی و توسعه ساختمان‌های بتنی است. در صورت لزوم و برای کسب اطلاعات تخصصی میتوانید از خدمات مشاوره فنی کارشناسان خبره افزیر برای هر نوع پروژه کاشت اتصال بتن استفاده کنید. همچنین با استفاده از محاسبه گر آنلاین چسب کاشت می توانید میزان چسب مورد نیاز برای فعالیت عمرانی خود مشاهده کنید.
