راهنمای جامع نحوه اجرای وال مش مطابق با دستورالعمل 1403 !‍‍

راهنمای جامع نحوه اجرای وال مش مطابق با دستورالعمل 1403 !‍‍

اجرای صحیح وال مش به‌عنوان یکی از مؤثرترین روش‌های مهار دیوارهای غیرسازه‌ای، نقش مهمی در عملکرد ساختمان‌های مجهز شده به وال مش در برابر زلزله و نیروهای جانبی ایفا می‌کند. این سیستم که بر پایه ملات مسلح شده با مش فایبرگلاس طراحی شده، جایگزینی پیشرفته برای وال پست‌های فلزی سنتی محسوب می‌شود. با این حال، اجرای نادرست وال مش می‌تواند عملکرد آن را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد و حتی منجر به عدم مهار مناسب دیوار و در نهایت ترک‌خوردن یا فروپاشی دیوارهای غیرسازه‌ای در حین زلزله شود. به همین دلیل، رعایت استانداردهای اجرایی و کنترل کیفیت دقیق در تمامی مراحل نصب، از انتخاب صحیح مصالح وال مش تا اجرای اصولی آن، ضروری است. اجرای وال مش شامل مراحل کلیدی مانند نصب اتصالات، جانمایی مش فایبرگلاس و اجرای پلاستر است.هر یک از این مراحل باید با دقت و رعایت ضوابط فنی انجام شوند تا وال مش بتواند عملکرد بهینه‌ای در جذب و توزیع نیروهای جانبی داشته باشد. در این مقاله، تمامی جزئیات مربوط به اجرای استاندارد وال مش را بررسی کرده و به چالش‌های متداول در فرآیند اجرا و روش‌های رفع آنها خواهیم پرداخت. این راهنما، یک منبع اجرایی جامع برای پیمانکاران، مهندسین ناظر و مجریان ساختمانی است تا با رعایت اصول فنی، ایمنی و دوام سازه را تضمین کنند. این مقاله بر اساس جدیدترین آیین‌نامه وال مش یعنی دستورالعمل 1403 وال مش، تدوین شده است.

قبل از اجرای وال مش، چه اقداماتی باید انجام دهیم؟

اجرای وال مش یک فرآیند کاملاً مهندسی‌شده و مطابق با ضوابط و استانداردها است که پیش از شروع، نیاز به آماده‌سازی‌های اولیه دارد. اگر این اقدامات به‌درستی انجام نشوند، ممکن است در فرآیند اجرا وال مش مشکلاتی مانند عدم چسبندگی مناسب، کاهش استحکام دیوار و عملکرد نامطلوب در برابر زلزله به وجود آید. بنابراین، قبل از اجرا وال مش باید چند مرحله مهم را طی کنید تا از کیفیت و دوام کار اطمینان حاصل شود.

اولین اقدام پیش از اجرای وال مش : دریافت طراحی و نقشه اجرایی وال مش

اولین قدم در اجرای وال مش، دریافت طراحی و نقشه اجرایی بر اساس شرایط پروژه است. این طراحی باید توسط یک شرکت معتبر مانند مقاوم‌سازی افزیر انجام شود و شامل محاسبه درصد پوشش، ضخامت پلاستر، موقعیت نصب نبشی و ناودانی، و نوع مش فایبرگلاس مناسب پروژه باشد. بدون داشتن نقشه اجرایی دقیق، اجرای وال مش ممکن است دچار خطا شود. پس از نهایی شدن طراحی، نقشه اجرایی را دریافت کنید و برنامه‌ریزی اجرای وال مش را بر اساس آن انجام دهید.

دومین اقدام پیش از اجرای وال مش : متره، برآورد و خرید مصالح موردنیاز اجرای وال مش

پس از دریافت نقشه، باید مقدار مصالح مورد نیاز برای اجرا وال مش را محاسبه کنید تا از کمبود یا خرید اضافی جلوگیری شود. در این مرحله، شما باید نسبت به خرید مش فایبرگلاس AR (توری وال مش)، خرید پلاستر سیمانی یا گچی، خرید نبشی یا ناودانی، خرید اسپایک و انکر الیاف شیشه اقدام کنید. توجه داشته باشید که تمامی مصالح وال مش را از شرکت‌های معتبر مانند مقاوم‌سازی افزیر تهیه کنید و از آن‌ها گواهی‌های فنی و دیتاشیت محصولات را درخواست کنید. استفاده از مصالح نامرغوب در اجرا وال مش، باعث کاهش عملکرد و دوام سیستم خواهد شد.

سومین اقدام پیش از اجرا وال مش : تأمین و آماده‌سازی تجهیزات مورد نیاز برای اجرای وال مش

برای اجرای اصولی و استاندارد وال مش، تأمین و آماده‌سازی ابزار و تجهیزات موردنیاز نقشی کلیدی در کیفیت و سرعت اجرا دارد. نبود تجهیزات مناسب می‌تواند باعث کاهش دقت، افزایش زمان اجرا و بروز ناهماهنگی در مراحل مختلف کار شود. در مقابل، استفاده از ابزارهای مناسب نه‌تنها روند اجرا را تسهیل می‌کند، بلکه خطاهای اجرایی را کاهش داده و مصرف مصالح را بهینه‌سازی می‌کند. به همین دلیل، پیش از آغاز کار، باید محل اجرای وال مش از نظر امکانات و ابزارهای اجرایی بررسی شده و تمامی تجهیزات موردنیاز در محل پروژه مستقر شوند. اما به‌طور کلی، ابزارهای موردنیاز برای اجرای وال مش شامل موارد زیر هستند :

  • تراز و متر لیزری برای کنترل دقیق جایگذاری مش و نبشی یا ناودانی
  • کاتر یا قیچی مخصوص برای برش دقیق مش فایبرگلاس
  • ظرف (استانبولی) و میکسر دستی یا برقی برای آماده‌سازی پلاستر
  • کاردک، لیسه و ماله برای اعمال پلاستر سیمانی یا گچی
  • دریل و پیچ‌گوشتی برقی برای نصب نبشی یا ناودانی در بالا و پایین دیوار

چهارمین اقدام پیش از اجرای وال مش : بررسی وضعیت دیوارها پیش از اجرا وال مش

اگر دیوار از قبل ساخته شده است…

قبل از اجرای وال مش، باید دیوار را کاملاً بررسی کنید. اول از همه، ببینید که آیا دسترسی به دو طرف دیوار وجود دارد یا نه. اگر دیوار داخلی باشد، معمولاً مشکلی نیست، اما در دیوارهای همجوار با ساختمان‌های دیگر ممکن است به سمت پشت دیوار دسترسی نداشته باشید. در چنین حالتی، باید روش اجرای یک‌طرفه وال مش را در نظر بگیرید.

حالا نوبت به آماده‌سازی سطح دیوار می‌رسد. اگر روی دیوار رنگ، گچ، سیمان یا کاشی وجود دارد، باید همه را کاملاً پاک کنید. این لایه‌ها باعث می‌شوند پلاستر به‌درستی به دیوار نچسبد و کیفیت اجرای وال مش پایین بیاید. همچنین، اگر ترک‌های عمیق یا آسیب‌دیدگی در دیوار وجود دارد، حتماً قبل از اجرا آن‌ها را ترمیم کنید تا استحکام دیوار حفظ شود.

یه نکته مهم دیگه اینکه قبل از شروع کار، حتماً جای نصب نبشی و ناودانی‌ها را طبق نقشه اجرایی چک کنید. ببینید که در بالا و پایین دیوار فضای کافی برای نصب آن‌ها وجود دارد یا نه. اگر جایی امکان نصب نبشی یا ناودانی وجود ندارد، باید شرایط لازم را فراهم کنید. شاید نیاز باشد برش‌هایی در دیوار ایجاد کنید، سطح را آماده کنید یا پیچ و پلاک نصب کنید. اگر دیوار کنار ستون، سقف یا تیر قرار دارد، دقت کنید که اتصال نبشی‌ها کاملاً محکم باشد تا اجرای وال مش دچار مشکل نشود.

اگر دیوار هنوز ساخته نشده است…

اجرای وال مش در این حالت خیلی ساده‌تر و سریع‌تر خواهد بود! چون می‌توانید وال مش را هم‌زمان با دیوارچینی اجرا کنید. در این روش، مصالح جداکننده مثل یونولیت یا پشم سنگ را در حین دیوارچینی در جای خود قرار می‌دهید، نبشی و ناودانی‌ها را همزمان با چیدن دیوار نصب می‌کنید و مش فایبرگلاس و اسپایک انکر الیاف شیشه را بدون هیچ دردسری در فرآیند چیدن دیوار اجرا می‌کنید. این روش باعث می‌شود که وال مش به‌طور کامل با ساختار دیوار یکپارچه شود، استحکام بیشتری داشته باشد و سرعت اجرا به‌طور چشمگیری افزایش پیدا کند. علاوه بر این، نیازی به تخریب یا اصلاح بعدی نیست و دیوار از همان ابتدا مطابق با استانداردهای اجرای وال مش ساخته می‌شود. پس اگر هنوز دیوار چیده نشده، این بهترین فرصت است که وال مش را بدون دردسر اجرا کنید!

ضوابط اجرای وال مش که پیش از شروع باید بدانید!! (مطابق با دستورالعمل 1403)

پیش از اجرای وال مش، آشنایی کامل با مقررات فنی و دستورالعمل‌های اجرایی ضروری است، چرا که کوچک‌ترین انحراف از استانداردها می‌تواند عملکرد مورد انتظار از این سیستم را مختل کند. دستورالعمل اجرا وال مش که با عنوان ” دستورالعمل طراحی و اجرای ملات مسلح شده با مش الیاف شیشه برای مهار دیوارهای بلوکی” در شهریور ماه 1403 منتشر شده است، در حال حاضر به‌عنوان رسمی‌ترین مرجع اجرای وال مش، تمامی جزئیات مربوط به الزامات اجرایی، مشخصات فنی مصالح و مراحل کنترل کیفیت را مشخص کرده است. بی‌توجهی به این ضوابط می‌تواند منجر به ضعف در یکپارچگی سیستم، کاهش مقاومت دیوارهای غیرسازه‌ای در برابر زلزله و افزایش ریسک ترک‌خوردگی و ریزش آن‌ها شود. بنابراین، ضروری است که قبل از شروع، تمامی جزئیات اجرایی مطابق با استانداردهای موجود بررسی شوند تا از عملکرد صحیح وال مش در مهار دیوارهای غیرسازه‌ای اطمینان حاصل شود. در ادامه، نکات کلیدی اجرای وال مش طبق دستورالعمل 1403 را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا با رعایت آن‌ها، این سیستم به‌درستی اجرا شود و حداکثر بازدهی را در برابر نیروهای جانبی ارائه دهد.

الزامات پوشش وال مش

حداقل سطح پوشش مش الیاف در دیوارها بر اساس نوع دیوار متفاوت است :

  • دیوارهای خارجی : حداقل 50 درصد سطح باید با مش الیاف پوشیده شود.
  • دیوارهای داخلی : حداقل 30 درصد پوشش لازم است.
  • دیوارهای جان‌پناه و بالکن‌ها : پوشش کامل 100 درصد الزامی است.

وال مش باید به‌صورت دوطرفه و پیوسته در راستای قائم دیوار اجرا شود. در محل اتصال نوارهای مش، حداقل هم‌پوشانی 10 سانتی‌متر رعایت شود. همچنین، فاصله بین نوارهای مش نباید از 70 سانتی‌متر در دیوارهای داخلی و 50 سانتی‌متر در دیوارهای خارجی تجاوز کند.

ضوابط مربوط به بازشوها و تقاطع‌ها

  • در لبه‌های دیوار و اطراف بازشوها، لایه‌های تقویتی از جنس مش الیاف ضروری است.
  • در محل تقاطع دیوارهای متعامد، برای جلوگیری از ایجاد ترک، باید از مش الیاف L شکل استفاده شود.
  • در دیوارهای دارای بازشو (درب و پنجره)، اجرای نعل درگاه بر اساس ضوابط استاندارد انجام می‌شود.
  • در صورت استفاده از قاب پنجره فولادی با مقطع مناسب برای تحمل بارهای ثقلی، نیازی به اجرای نعل درگاه نیست و می‌توان در بالا و پایین بازشوها، مش الیاف به همراه اندود سیمانی و گچی اجرا کرد.

الزامات نصب نبشی و ناودانی

  • در دیوارهای تمام‌پوشش، مهار دیوار به ستون‌ها با استفاده از نبشی یا ناودانی الزامی است.
  • در اجرای نواری وال مش، اتصال مستقیم به ستون‌ها مجاز نیست.
  • نصب نبشی یا ناودانی در بالا و پایین دیوارها، جهت تأمین استحکام کلی سیستم ضروری است.
  • در دیوارهای جان‌پناه و بالکن‌ها، برای مهار بهتر، اتصال مش الیاف به دال و تیر، باید با تسمه صورت گیرد تا پایداری در برابر نیروهای جانبی تضمین شود.

الزامات اجرای وال مش در شرایط خاص

  • اجرای وال مش در دیوارهای با ارتفاع بیش از 6 متر مجاز نیست. در این شرایط، باید از وال‌پست فلزی برای تقویت دیوار استفاده شود.
  • ترکیب وال مش با وادارهای افقی یا قائم تنها پس از انجام آزمایش‌های فنی امکان‌پذیر است.
  • در ساختمان‌های حداکثر 5 طبقه، در صورتی که فاصله بین ستون‌ها کمتر از 6 متر و ارتفاع دیوار حداکثر 3 متر باشد، امکان اجرای وال مش یک‌طرفه برای مهار دیوارهای غیرسازه‌ای همجوار با همسایه وجود دارد.
  • در دیوارهای جان‌پناه و بالکن‌ها، به دلیل اهمیت عملکرد سازه‌ای، استفاده از مش الیاف در تمام سطح دیوار و اتصال آن به اجزای پیرامونی توصیه شده است.

الزامات فنی مصالح مورد استفاده در وال مش

مشخصات توری وال مش : برای اجرای صحیح وال مش، شبکه الیاف باید ویژگی‌های مکانیکی و شیمیایی مشخصی داشته باشد تا عملکرد بهینه‌ای در سیستم مهار دیوارهای غیرسازه‌ای ارائه دهد. مقاومت کششی این توری در عرض ۵ سانتی‌متر نباید کمتر از ۱۲۰۰ نیوتن باشد و حداقل تنش تسلیم الیاف شیشه آن باید ۱۰۰۰ مگاپاسکال در نظر گرفته شود. همچنین، به دلیل قرارگیری در محیط‌های قلیایی، ضروری است که مقاومت کششی مش الیاف پس از آزمون‌های قلیایی حفظ شود. از نظر ساختاری، فاصله بین چشمه‌های توری باید در بازه ۵ تا ۱۰ میلی‌متر باشد و نیروی کششی در راستای عرضی حداقل ۷۰ درصد نیروی کششی راستای طولی را تأمین کند. علاوه بر این، نوع الیاف در دو راستای توری باید یکسان باشد تا تنش‌ها به‌طور یکنواخت توزیع شوند. انتخاب نوع توری نیز بسته به نوع پلاستر تعیین می‌شود؛ در صورت انتخاب پلاستر سیمانی، استفاده از مش فایبرگلاس AR (مقاوم به قلیا) الزامی است، درحالی‌که در پلاسترهای گچی می‌توان از توری فایبرگلاس نوع E-Glass استفاده کرد، اما به دلیل مقاومت کمتر آن در برابر محیط‌های قلیایی، این انتخاب توصیه نمی‌شود.

مشخصات پلاستر وال مش : پلاستر مورد استفاده در سیستم وال مش می‌تواند سیمانی یا گچی باشد، اما هر یک از این انواع، کاربرد مشخصی دارند. پلاستر گچی تنها برای فضاهای داخلی ساختمان مجاز است، درحالی‌که پلاستر سیمانی قابلیت استفاده هم در داخل و هم در خارج از ساختمان را دارد. برای اجرای پلاستر سیمانی، ملات ریزدانه باید با نسبت ۱ به ۲ سیمان به ماسه بادی تهیه شود تا چسبندگی و دوام مناسب را تضمین کند. علاوه بر این، مقاومت فشاری این ملات نباید از ۳۰ مگاپاسکال کمتر باشد تا استحکام کافی در برابر تنش‌های وارده را فراهم کند.

مشخصات نبشی و ناودانی : برای مهار مناسب وال مش و اطمینان از استحکام دیوار، استفاده از نبشی یا ناودانی گالوانیزه الزامی است تا در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی مقاوم باشد. این اجزا باید بر اساس نیروهای جانبی وارد بر دیوار طراحی شوند و ابعاد و ضخامت آن‌ها مطابق نشریه ۷۲۹ تعیین گردد. یکی از الزامات اجرایی این قطعات، عرض بال نبشی است که باید به نحوی انتخاب شود که علاوه بر دربرگیری مصالح جداکننده دیوار از سازه، حداقل ۳۰ میلی‌متر از سطح دیوار را پوشش دهد. ازآنجاکه دستورالعمل ۱۴۰۳ وال مش، ضوابط مشخصی برای نبشی و ناودانی ارائه نکرده است، می‌توان برای تعیین مشخصات این اجزا، به نشریه ۷۲۹ استناد کرد.

مشخصات مصالح جدا کننده : برای جلوگیری از انتقال نیروهای جانبی به دیوارهای غیرسازه‌ای و حذف مشارکت ناخواسته آن‌ها در سختی قاب سازه، استفاده از مصالح جداکننده مناسب ضروری است. این کار باعث کاهش تنش‌های سازه‌ای و افزایش عملکرد لرزه‌ای سیستم خواهد شد. این مصالح می‌توانند از یونولیت یا پشم سنگ باشند که علاوه بر کاهش تنش‌های سازه‌ای، عملکرد مناسبی در عایق‌بندی صوتی و حرارتی دارند. ضخامت جداکننده بین دیوار و ستون‌ها باید حداقل 0.01 ارتفاع از کف تا زیر سقف یا ۳۰ میلی‌متر در نظر گرفته شود. همچنین، ضخامت مصالح جداکننده بین دیوار و سقف زیر تیر، نباید کمتر از ۲۵ میلی‌متر یا خیز درازمدت تیر سقف باشد تا تغییر شکل‌های ناشی از بارگذاری ثقلی و نشست سازه به دیوار منتقل نشود.

چه زمانی وال مش را نواری و چه زمانی به صورت تمام پوشش اجرا کنیم ؟

انتخاب روش اجرای وال مش، چه به‌صورت نواری و چه تمام‌پوشش، باید بر اساس طراحی مهندسی، شرایط سازه‌ای و الزامات لرزه‌ای دیوار انجام شود. در بسیاری از پروژه‌ها، اجرای نواری وال مش به‌عنوان یک راهکار اقتصادی و بهینه، می‌تواند پاسخگوی نیازهای مهار دیوارهای غیرسازه‌ای باشد، به‌ویژه زمانی که دیوار تحت نیروهای جانبی کنترل‌شده قرار دارد و ارتفاع آن در محدوده استانداردهای مجاز است. اما در مواردی که دیوار ارتفاع قابل‌توجهی دارد یا تحت تأثیر نیروهای جانبی شدید مانند زلزله‌های مخرب یا بادهای شدید قرار می‌گیرد، روش نواری دیگر کارایی لازم را نخواهد داشت و اجرای وال مش به‌صورت تمام‌پوشش برای تضمین پایداری دیوار ضروری است. همچنین، در پروژه‌هایی که دسترسی به پشت دیوار محدود است، مانند دیوارهای همجوار با ساختمان‌های مجاور، می‌توان از روش تمام‌پوشش یک‌طرفه با رعایت ضوابط اجرایی استفاده کرد. علاوه بر این، دستورالعمل 1403 در دیوارهای جان‌پناه و بالکن‌ها، اجرای وال مش به‌صورت تمام‌پوشش را اجباری دانسته است تا یکپارچگی این دیوارهای غیر سازه‌ای حفظ شود. بنابراین، انتخاب بین روش نواری یا تمام‌پوشش نباید صرفاً بر اساس تجربه یا مشاهده ظاهری دیوار انجام شود، بلکه باید پس از محاسبات دقیق مهندسی و بررسی شرایط پروژه تعیین گردد. رعایت این اصول موجب بهینه‌سازی عملکرد وال مش و افزایش طول عمر دیوار می‌شود.

محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها در اجرای وال مش !!

اجرای وال مش اگر مطابق با ضوابط فنی انجام نشود، نه‌تنها تأثیر مثبتی در مهار دیوارهای غیرسازه‌ای نخواهد داشت، بلکه می‌تواند باعث ضعف سازه‌ای، افزایش آسیب‌پذیری در برابر زلزله و حتی تخریب دیوار شود. ازاین‌رو، دستورالعمل 1403، محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های مشخصی برای اجرای این سیستم تعیین کرده است تا از بروز مشکلات اجرایی و سازه‌ای جلوگیری شود. رعایت این الزامات، نه‌تنها یک توصیه بلکه یک الزام مهندسی است که عدم توجه به آن می‌تواند کل سیستم مهار دیوار را ناکارآمد کند.

🔺 محدودیت در میزان پوشش مش الیاف

طبق ضوابط اجرایی، میزان پوشش مش الیاف در دیوارها دارای حداقل‌ها و حداکثرهایی است که رعایت آن‌ها برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم وال مش الزامی است. در دیوارهای خارجی، حداقل ۵۰ درصد سطح دیوار باید با مش الیاف پوشیده شود، درحالی‌که در دیوارهای داخلی این مقدار به ۳۰ درصد کاهش می‌یابد. همچنین، فاصله آزاد بین نوارهای مش نباید از ۷۰ سانتی‌متر در دیوارهای داخلی و ۵۰ سانتی‌متر در دیوارهای خارجی بیشتر باشد. این محدودیت‌ها نه‌تنها برای تضمین یکپارچگی وال مش در برابر نیروهای جانبی ضروری است، بلکه کنترل طراحی توسط مهندسین را نیز ممکن می‌سازد. رعایت حداقل‌ها و حداکثرها باعث می‌شود طراحی وال مش در چارچوب ضوابط استاندارد قرار گیرد و از اجرای نادرست یا غیراصولی جلوگیری شود. بدون این ضوابط، ممکن است طراحی بیش از حد محافظه‌کارانه یا بیش از حد ضعیف انجام شود، که در هر دو حالت عملکرد سیستم وال مش را تحت تأثیر قرار داده و پایداری دیوارهای غیرسازه‌ای را کاهش می‌دهد.

🔺 محدودیت در ارتفاع دیوار

یکی از مهم‌ترین محدودیت‌های اجرای وال مش، ارتفاع دیوار است. بر اساس دستورالعمل 1403، اجرای این سیستم در دیوارهایی با ارتفاع بیش از 6 متر مجاز نیست. در چنین شرایطی، وال مش دیگر پاسخگوی بارهای جانبی نخواهد بود و باید از روش‌های جایگزین مانند وال‌پست فلزی و میلگرد بستر استفاده شود. همچنین، اگر دیوار ارتفاع زیادی داشته باشد و اجرای وال مش به‌صورت تمام‌پوشش نیز نتواند پایداری لازم را تأمین کند، اجرای سیستم تقویت در دو راستای قائم و افقی الزامی است و دیوار حتماً باید با نبشی یا ناودانی به ستون‌ها متصل شود.

🔺 محدودیت در استفاده از روش تمام‌پوشش یک‌طرفه

در برخی موارد مانند دیوارهای همجوار با ساختمان‌های دیگر که دسترسی به پشت دیوار ممکن نیست، امکان اجرای وال مش به‌صورت تمام‌پوشش اما یک‌طرفه وجود دارد. اما این روش دارای محدودیت‌های مشخصی است و تنها در شرایط زیر مجاز خواهد بود:

  • ساختمان نباید بیشتر از ۵ طبقه باشد.
  • دیوار حتماً باید بین دو ستون قرار گرفته باشد.
  • فاصله ستون‌ها نباید بیشتر از ۶ متر باشد و ارتفاع دیوار از کف تا زیر تیر نباید از ۳ متر تجاوز کند.

درصورتی‌که این شرایط برقرار نباشد، اجرای وال مش به‌صورت یک‌طرفه ممنوع است و باید از روش‌های جایگزین مانند وال مش دوطرفه یا وال‌پست فلزی استفاده شود.

🔺 ممنوعیت ترکیب وال مش با سایر سیستم‌های مهار دیوار

دستورالعمل 1403 به‌صراحت ترکیب وال مش با سایر سیستم‌های مهار دیوارهای غیرسازه‌ای را ممنوع اعلام کرده است. به این معنا که اجرای وال مش هم‌زمان با وال‌پست فلزی، میلگرد بستر یا دیگر سیستم‌های مهار ممنوع است. حتی جزئی‌تر از این، در آیین‌نامه ذکر شده است که تا زمانی که آزمایش‌های فنی بیشتری انجام نشود، ترکیب وال مش با وادارهای قائم یا افقی نیز مجاز نخواهد بود. بنابراین، مهندسین و مجریان باید قبل از اجرای وال مش، از طراحی مهندسی‌شده و استاندارد این سیستم اطمینان حاصل کنند و از ترکیب روش‌های مختلف خودداری کنند.

🔺 ممنوعیت مهار دیوارهای غیرسازه‌ای به ستون در روش نواری

یکی دیگر از ممنوعیت‌های اجرای وال مش، نحوه اتصال آن به ستون‌هاست. اگر وال مش به‌صورت نواری اجرا شود، مهار دیوار به ستون‌ها به‌صورت مستقیم ممنوع است. اما از سوی دیگر، اگر وال مش به‌صورت تمام‌پوشش یا با روش تقویت در دو راستای قائم و افقی اجرا شود، اتصال دیوار به ستون‌ها با استفاده از نبشی یا ناودانی الزامی است تا از پایداری سیستم اطمینان حاصل شود.

🔺 محدودیت اجرای وال مش در دیوارهای جان‌پناه و بالکن‌ها

دستورالعمل 1403 اجرای وال مش به‌صورت نواری در دیوارهای جان‌پناه و بالکن‌ها را ممنوع اعلام کرده است. دلیل این محدودیت، قرارگیری این دیوارها در معرض نیروهای جانبی قوی مانند باد و زلزله است که نیاز به یکپارچگی کامل در سیستم مهار دارند. در این شرایط، اجرای وال مش به‌صورت تمام‌پوشش الزامی است و مش الیاف باید کل سطح دیوار را پوشش دهد. همچنین، برای افزایش استحکام دیوار، اتصال مش الیاف به دال سقف و وجه بیرونی تیر با تسمه‌های مهاری ضروری است. درصورتی‌که دیوار جان‌پناه یا بالکن در تماس با ستون باشد، جداسازی دیوار از ستون نیز اجباری است تا از انتقال نیروهای جانبی به دیوار جلوگیری شود.

نحوه اجرای تخصصی وال مش در دیوارهای داخلی و خارجی تحت شرایط استاندارد !!

وقتی صحبت از اجرای وال مش در دیوارهای داخلی و خارجی می‌شود، یکی از مهم‌ترین نکات، شرایط اجرایی دیوار است. در برخی از دیوارها مانند دیوارهای همجوار با همسایه یا دیوارهای جان‌پناه و بالکن، ضوابط خاصی برای اجرای وال مش وجود دارد که آن را از شرایط معمول متمایز می‌کند. به همین دلیل، در این بخش تنها به نحوه اجرای وال مش در دیوارهایی می‌پردازیم که تحت شرایط استاندارد قرار دارند؛ یعنی دیوارهایی که در هر دو سمت آن‌ها دسترسی کامل برای اجرا وجود دارد و محدودیت‌های خاصی مانند موانع سازه‌ای یا عدم دسترسی به یک طرف دیوار مطرح نیست. در بیش از ۹۰ درصد از دیوارها در پروژه‌های ساختمانی، وال مش به همین روش استاندارد اجرا می‌شود و رعایت اصول فنی در این شرایط، عملکرد صحیح سیستم مهار دیوارهای غیرسازه‌ای را تضمین می‌کند. در این حالت، وال مش به‌درستی نیروهای جانبی را کنترل کرده و پایداری دیوار را تأمین خواهد کرد. بنابراین، آگاهی از این روش اجرایی به مهندسان، کارفرمایان، مجریان و پیمانکاران کمک می‌کند تا اجرای وال مش را در دیوارهایی با شرایط عادی به‌صورت دقیق و اصولی انجام داده و از بروز خطاهای احتمالی جلوگیری کنند. در ادامه، فرآیند اجرای وال مش در دیوارهای داخلی و خارجی تحت شرایط استاندارد را به‌صورت مرحله‌به‌مرحله بررسی خواهیم کرد تا شما بتوانید این سیستم را مطابق با ضوابط فنی و اجرایی پیاده‌سازی کنید. هر گام از این فرآیند شامل اقدامات مشخصی است که باید با دقت اجرا شوند تا وال مش عملکرد مناسبی در مهار دیوارهای غیرسازه‌ای داشته باشد.

مرحله اول اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

در این مرحله، محل دقیق مصالح جداکننده بین دیوار و ستون مشخص می‌شود. مصالح جداکننده (مانند یونولیت یا پشم سنگ) باید طوری جانمایی شوند که دیوار از ستون جدا بوده و هیچ تماس مستقیمی نداشته باشد. محل قرارگیری مصالح جداکننده در امتداد ستون‌ها علامت‌گذاری شده و در صورت نیاز، اصلاحات لازم در سطح دیوار انجام می‌شود.

ورقه پشم سنگ و یونولیت برای جداسازی دیوار از قاب سازه
ورقه پشم سنگ و یونولیت برای جداسازی دیوار از قاب سازه

مرحله دوم اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

دیوارچینی مطابق نقشه‌های اجرایی آغاز می‌شود. بلوک‌ها به‌صورت منظم و مطابق الگوی چیدمان مشخص‌شده در نقشه، چیده و شاقول می‌شوند. عملیات دیوارچینی تا یک رج مانده به انتهای دیوار ادامه می‌یابد و رج آخر خالی گذاشته می‌شود تا امکان اجرای مش الیاف و مصالح جداکننده در مراحل بعدی فراهم باشد..

مرحله دیوارچینی
مرحله دیوارچینی

مرحله سوم اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

در این مرحله، خطوط راهنما برای اجرای نوارهای وال مش روی دیوار علامت‌گذاری می‌شود. فواصل نوارها باید مطابق نقشه‌های اجرایی مشخص شده و با دقت علامت‌گذاری شوند. این کار باید با دقت بالا انجام شود تا در هنگام اجرای وال مش، موقعیت نوارها دقیقاً مطابق نقشه باشد و از هرگونه خطای اجرایی جلوگیری شود.

مرحله چهارم اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

توری وال مش مطابق ابعاد تعیین‌شده در نقشه اجرایی، با دقت برش داده می‌شود. برش‌ها باید تمیز و بدون آسیب به ساختار الیاف انجام شوند. در صورتی که در حین اجرا نیاز به افزایش طول یا عرض مش وجود داشته باشد، باید از همپوشانی حداقل ۱۰۰ میلی‌متر برای اتصال استفاده شود تا پیوستگی و یکپارچگی سیستم حفظ گردد.

برش مش فایبرگلاس
برش مش فایبرگلاس

مرحله پنجم اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

پلاستر وال مش با ترکیب استاندارد و مطابق با الزامات اجرایی آماده می‌شود. در صورت استفاده از پلاستر سیمانی، نسبت سیمان به ماسه بادی باید ۱ به ۲ باشد و ملات با مقدار آب مناسب مخلوط شود تا قوام کافی داشته باشد. در صورتی که از پلاستر گچی استفاده می‌شود، ملات باید به‌اندازه‌ای روان باشد که به‌خوبی روی سطح دیوار اعمال شود. توجه داشته باشید که برای آماده‌سازی پلاستر، رعایت دستورالعمل‌های فنی و دیتاشیت ارائه‌شده توسط سازنده محصول ضروری است تا کیفیت نهایی اجرا تضمین شود.

آماده سازی پلاستر
آماده سازی پلاستر

مرحله ششم اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

لایه اولیه پلاستر در محل‌های مشخص‌شده اجرا شده و به‌طور یکنواخت روی سطح دیوار پخش می‌شود. این لایه باید رطوبت کافی داشته باشد تا چسبندگی مطلوب توری وال مش را تضمین کند. ضخامت آن نباید کمتر از ۵ میلی‌متر باشد و باید تمامی بخش‌های تعیین‌شده در نقشه را به‌صورت یکدست پوشش دهد تا سطحی مناسب برای قرارگیری توری فراهم شود.

مرحله هفتم اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

بلافاصله پس از اجرای لایه اول پلاستر، مش وال مش روی سطح مرطوب قرار داده می‌شود. مش باید به‌آرامی و بدون کشیدگی روی پلاستر چسبانده شود تا کاملاً در ملات قرار بگیرد. هنگام اجرا باید دقت شود که هیچ‌گونه چین‌خوردگی یا تا شدگی در مش وجود نداشته باشد. در محل‌هایی که نیاز به هم‌پوشانی وجود دارد، باید دقت شود که هم‌پوشانی حداقل 10 سانتی‌متر رعایت شود.

مرحله هشتم اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

در قسمت بالای دیوار، مش باید تا شده و روی ضخامت بلوک رج آخر دیوار قرار گیرد. این کار باعث یکپارچگی بیشتر سیستم و جلوگیری از جداشدگی وال مش در لبه‌های بالایی دیوار می‌شود. توری باید به‌طور کامل روی ضخامت بلوک قرار بگیرد.

مرحله نهم اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

پس از قرارگیری مش، لایه نهایی پلاستر اجرا می‌شود. این لایه باید ضخامت کافی (حداقل 10 میلی‌متر) داشته باشد و به‌طور کامل سطح مش را بپوشاند. برای اجرای بهتر، می‌توان از ماله یا ابزار مخصوص استفاده کرد تا سطح پلاستر یکنواخت و هموار شود. پس از اتمام این مرحله، باید اجازه داد پلاستر به‌طور طبیعی خشک شود تا استحکام کافی پیدا کند.

مرحله دهم اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

فضای خالی باقی‌مانده در قسمت بالای دیوار با مصالح جداکننده مانند یونولیت یا پشم سنگ پُر می‌شود. این مصالح باید به‌گونه‌ای قرار گیرند که به‌خوبی بین دیوار و سقف جای بگیرند و هیچ‌گونه تماس سختی بین دیوار و سقف یا تیر وجود نداشته باشد. توجه داشته باشید که ضخامت یونولیت یا پشم سنگ باید دقیقا مطابق با نقشه وال مش تعیین شود.

مرحله یازدهم اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

در این مرحله، نبشی و ناودانی‌ها در قسمت‌های بالایی و پایینی دیوار مطابق با نقشه‌های اجرایی نصب می‌شوند. این قطعات باید با استفاده از اتصالات مکانیکی مانند جوش، پیچ یا پرچ به‌طور محکم تثبیت شوند. استفاده از چسب برای اتصال این قطعات به سازه ممنوع است. در صورتی که وال مش به‌صورت سرتاسری اجرا شود، علاوه بر بالا و پایین دیوار، نبشی و ناودانی‌ها باید در کنار ستون‌ها نیز نصب شوند تا مهار دیوار به‌طور کامل انجام گیرد.

نبشی منقطع فولادی گالوانیزه

توجه !! در صورتی که دیوار غیر سازه ای از نوع دیوار پیرامونی باشد، به دلیل محدودیت دسترسی به علت ارتفاع ساختمان، می‌توان این مرحله را قبل از مرحله اول یعنی قبل از جانمایی مصالح جداکننده و شروع دیوار چینی انجام داد.

مرحله دوازدهم اجرا وال مش در دیوارهایی با شرایط استاندارد

در مرحله پایانی، کنترل تطابق اجرای وال مش با نقشه‌های اجرایی با دقت و جزئیات کامل انجام می‌شود. در این مرحله، مهندس ناظر پروژه مسئولیت اصلی را بر عهده دارد و حضور مداوم او در تمام فرآیند نظارت الزامی است. تمامی جزئیات اجرایی از جمله فواصل نوارهای وال مش، ابعاد توری، یکنواختی و پیوستگی لایه‌های پلاستر، میزان چسبندگی مش الیاف به سطح دیوار، حداقل هم‌پوشانی‌ها، استحکام اتصالات و کیفیت کلی اجرا، باید با دقت ارزیابی شوند، زیرا هرگونه مغایرت در این موارد، عملکرد مهاری دیوار را تحت تأثیر قرار داده و یکپارچگی سیستم را مختل می‌کند. در صورت مشاهده هرگونه نقص یا انحراف از ضوابط طراحی، اصلاحات باید فوری انجام شود و تأیید نهایی تنها پس از اطمینان کامل از رعایت تمامی استانداردها و مشخصات فنی صادر گردد. این مرحله، آخرین و مهم‌ترین گام برای تضمین عملکرد صحیح سیستم وال مش در مهار دیوارهای غیرسازه‌ای و تأمین ایمنی سازه در برابر نیروهای جانبی است.

نحوه اجرای وال مش در دیوارهایی با دسترسی محدود !!

ممکن است این سؤال برایتان پیش بیاید که دیوارهای با دسترسی محدود کدام‌اند؟ در واقع، این دیوارها مانند دیوارهای همجوار با همسایه هستند که در کنار ساختمان‌های موجود ساخته شده و معمولاً دسترسی به پشت آن‌ها ممکن نیست، به‌ویژه زمانی که دیوار از قبل اجرا شده باشد. این نوع دیوارهای غیرسازه‌ای به دلیل محدودیت‌های دسترسی، در دسته شرایط خاص قرار می‌گیرند و اجرای وال مش در آن‌ها چالش‌های خاص خود را دارد. حالا سؤال بعدی که ممکن است ذهن شما را نیز درگیر کرده باشد این است که چرا اصلاً لازم است که به دو طرف دیوار دسترسی داشته باشیم؟ آیا وال مش را نمی‌توان فقط از یک طرف دیوار اجرا کرد؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که بر اساس دستورالعمل 1403 و همچنین آیین‌نامه‌های پیشین (پیوست ششم استاندارد 2800، نشریه 714، نشریه 819 و…)، اجرای وال مش به‌صورت دوطرفه، پیوسته و در راستای قائم دیوار الزامی است. با این حال، دستورالعمل 1403 برای دیوارهایی با شرایط خاص، مانند دیوارهای همجوار با همسایه که دسترسی به پشت آن‌ها ممکن نیست، استثنائاتی را در نظر گرفته است و راهکاری ویژه برای اجرای وال مش در این شرایط ارائه می‌دهد.

روش اجرای وال مش در دیوارهای همجوار با همسایه مطابق با راه حل دستورالعمل 1403

دستورالعمل 1403 وال مش برای دیوارهای همجوار با همسایه که اجرای وال مش در آن‌ها به دلیل محدودیت دسترسی چالش‌برانگیز است، روش تمام‌پوشش یک‌طرفه را پیشنهاد می‌کند. البته این روش دارای محدودیت‌هایی است و اجرای آن تنها در شرایط مشخصی مجاز است. طبق این دستورالعمل، استفاده از این روش فقط در صورتی امکان‌پذیر است که ساختمان حداکثر پنج طبقه باشد، دیوار بین دو ستون قرار گرفته باشدو فاصله بین ستون‌ها از ۶ متر بیشتر نباشد و ارتفاع آزاد دیوار نیز بیش از ۳ متر نباشد. در غیر این صورت، باید از روش‌های جایگزین مانند وال پست فلزی برای مهار دیوارهای غیرسازه‌ای مشرف به همسایه استفاده شود. حال، با فرض اینکه ساختمان هر سه شرط را داشته باشد، اجرای این روش چگونه انجام می‌شود؟گام اول اجرا وال مش در دیوارهای همجوار به همسایه :

قدم اول : نصب نبشی و ناودانی در ناحیه خارجی دیوار

در این مرحله، نبشی یا ناودانی‌ها طبق نقشه اجرایی در نواحی زیر نصب می‌شوند:

  • بالا و پایین دیوار (در محل اتصال دیوار به کف و سقف)
  • کناره‌های دیوار (در محل تماس دیوار با ستون‌ها)

نکته مهم : اتصال این قطعات باید با روش‌های مکانیکی مانند جوش، پیچ یا پرچ انجام شود. استفاده از چسب مجاز نیست.

قدم دوم : جانمایی مصالح جداکننده

مصالح جداکننده (یونولیت یا پشم سنگ) در دو لبه دیوار، یعنی در محل تماس دیوار با ستون‌ها قرار داده می‌شود.

قدم سوم : دیوارچینی و جانمایی الیاف شیشه (اسپایک و انکر)

دیوارچینی آغاز می‌شود و تا ارتفاع 1 متر ادامه پیدا می‌کند. پس از اجرای هر 1 متر از دیوارچینی، دسته‌های الیاف شیشه (اسپایک و انکر) در فواصل 1 متری در طول دیوار جانمایی و تثبیت می‌شوند. روند دیوارچینی و جانمایی الیاف شیشه در فواصل 1 متری تا رج آخر دیوار تکرار می‌شود.

قدم چهارم : آماده‌سازی و نصب توری وال مش

  • برش توری وال مش : نیازی به برش عرضی رول‌های مش فایبرگلاس نیست. رول‌ها با همان عرض استاندارد (1 تا 1.20 متر) و به طول ارتفاع دیوار به علاوه 15 سانتی‌متر از هر طرف برش داده می‌شوند.
  • نصب اولیه توری وال مش : مش‌ فایبرگلاس با استفاده از میخ‌های موقت روی سطح دیوار فیکس می‌شوند تا در جای خود تثبیت شوند. توجه کنید که حداقل 10 سانتی‌متر همپوشانی بین نوارهای توری در محل اتصال آن‌ها رعایت شود.
  • بیرون آوردن قسمت فن انکر اسپایک : در محل‌هایی که انکرهای الیاف شیشه قرار داده شده‌اند، یک برش کوچک روی توری وال مش ایجاد کنید تا دسته الیاف شیشه از آن عبور کرده و در سطح بیرونی دیوار قرار گیرد.

قدم پنجم : اجرای پلاستر و تثبیت توری وال مش

آماده‌سازی پلاستر مطابق با دستورالعمل و دیتاشیت محصول انجام شود. سپس پلاستر روی سطح دیوار اجرا شده و توری کاملاً پوشانده می‌شود. سپس، قسمت فن انکرهای الیاف شیشه باید به‌صورت ستاره‌ای روی سطح پلاستر پخش شوند تا بتوانند به‌خوبی توری وال مش را در دیوار مهار کنند.

قدم ششم : تکمیل مراحل پایانی

قرار دادن مصالح جداکننده در زیر سقف یا تیر و نصب نبشی و ناودانی‌های سمت داخلی دیوار در بالا و پایین دیوار و در مجاورت ستون‌ها.

اما سؤال اینجاست! حالا اگر حتی یکی از شرط‌های مد نظر دستورالعمل 1403 برقرار نباشد، بهترین روش جایگزین برای اجرای وال در دیوارهای مشرف به همسایه چیست؟

همنطور که تا الان متوجه شدید، در صورتی که حتی یکی از شرایط لازم در دستورالعمل 1403 برای اجرای وال مش تمام‌پوشش و یک‌طرفه در دیوارهای غیرسازه‌ای همجوار با همسایه رعایت نشود، این روش قابل اجرا نخواهد بود و باید از راهکارهای جایگزین مطابق با ضوابط این دستورالعمل استفاده شود. شرکت مقاوم‌سازی افزیر، پیش از تدوین و انتشار این دستورالعمل نیز، روشی مهندسی برای مهار این نوع دیوارها ارائه کرده بود. روش پیشنهادی افزیر بر اجرای وال مش به‌صورت دوطرفه، مشابه سایر دیوارهای غیرسازه‌ای ساختمان، تأکید دارد. با این حال، اجرای این روش تنها در صورتی امکان‌پذیر است که دیوار هنوز ساخته نشده باشد و امکان اجرا وال مش و مهار آن از دو سمت فراهم باشد.

مراحل اجرای دوطرفه وال مش در دیوارهای همجوار با همسایه ( راهکار پیشنهادی شرکت مقاوم‌سازی افزیر)

  • اولین گام برای اجرای دوطرفه وال مش در دیوارهای همجوار با همسایه، نصب نبشی یا ناودانی‌ها در بخش بیرونی دیوار، یعنی جایی که در تماس با سازه همجوار قرار خواهد گرفت، است. توجه داشته باشید که نبشی یا ناودانی‌های منقطع باید در بالا و پایین دیوار، مطابق با فواصل تعیین‌شده در نقشه و ابعاد مشخص‌شده، اجرا شوند.
  • دومین گام برای اجرا دو طرفه وال مش در دیوارهای همجوار به همسایه، توری‌های وال مش به‌صورت موقت در سطح خارجی دیوار (سمتی که در آینده در مجاورت همسایه قرار می‌گیرد) نصب می‌شوند. این کار با استفاده از یک تکه گچ و اتصال آن به بال نبشی یا ناودانی‌های از پیش نصب‌شده در بالا و پایین دیوار، انجام می‌شود. برای اطمینان از اجرای صحیح، فواصل و ابعاد توری‌ها باید مطابق با نقشه اجرایی رعایت شوند.
  • در سومین گام اجرای دوطرفه وال مش در دیوارهای همجوار با همسایه، مصالح جداکننده در کناره‌های ستون جانمایی می‌شوند. در واقع، ورقه‌های یونولیت یا پشم سنگ در دو مجاورت ستون‌ها، یعنی در محل دقیق دیوارچینی و دقیقا در ناحیه‌ای که لبه دیوار با ستون در تماس خواهد بود، قرار داده می‌شوند. ابعاد، ضخامت و موقعیت این مصالح باید مطابق با نقشه اجرایی وال مش تعیین و اجرا شوند.
  • چهارمین گام در اجرای دوطرفه وال مش در دیوارهای همجوار با همسایه، آغاز دیوارچینی است. روند اجرا به این صورت است که پس از چیدن هر سه رج، دیوارچینی موقتاً متوقف شده و هم‌زمان پلاستر سیمانی یا گچی، مطابق با دیتاشیت محصول، آماده و روی توری‌های وال مش نصب‌شده در پشت دیوار اعمال می‌شود. این کار با استفاده از کاردک، ماله یا ابزار مناسب انجام می‌گیرد تا سطح توری کاملاً پوشش داده شود. سپس دیوارچینی ادامه می‌یابد و این فرآیند به‌صورت مرحله‌ای تا رج نهایی تکرار می‌شود. در پایان، پس از رسیدن به رج آخر، گچ‌های موقتی که برای نگه‌داشتن توری استفاده شده بودند، برداشته شده و قسمت انتهایی توری روی رج آخر تا می‌شود.
  • پنجمین گام در اجرای دوطرفه وال مش در دیوارهای همجوار با همسایه، نصب توری وال مش از سمت داخلی دیوار است. این توری‌ها باید کاملاً هم‌راستا با توری‌های نصب‌شده در پشت دیوار اجرا شوند. ابتدا، نواحی موردنظر روی سطح داخلی دیوار علامت‌گذاری شده و لایه اولیه پلاستر روی این بخش‌ها اعمال می‌شود. سپس، توری وال مش روی پلاستر مرطوب قرار گرفته و پس از تثبیت آن، لایه نهایی پلاستر به میزان کافی اجرا می‌شود تا توری کاملاً در ملات مدفون شود. در این مرحله، قسمت انتهایی توری نیز، مشابه سمت خارجی، روی رج آخر دیوار تا می‌شود.
  • ششمین و آخرین گام در اجرای دوطرفه وال مش در دیوارهای همجوار با همسایه، شامل جانمایی مصالح جداکننده بین دیوار و سقف یا تیر و نصب نبشی یا ناودانی‌های منقطع در بالا و پایین دیوار از سمت داخلی است. پس از اتمام این مرحله و خشک شدن کامل پلاستر سیمانی یا گچی، دیوار به‌طور کامل با وال مش مهار شده و آماده بهره‌برداری خواهد بود.

وال مش در دیوارهای جان پناه و بالکن‌ها چگونه اجرا می‌شود ؟

طبق دستورالعمل 1403، دیوارهای جان‌پناه و بالکن‌ها جزو دیوارهای خاص محسوب می‌شوند و اجرای وال مش در آن‌ها با دیوارهای داخلی و خارجی متفاوت است. برای مهار لرزه‌ای این دیوارها، استفاده از مش الیاف به‌صورت تمام‌پوشش الزامی بوده و نوارهای قائم پیوسته باید به‌گونه‌ای اجرا شوند که کل سطح دیوار را پوشش دهند. همچنین، اتصال مش الیاف به دال سقف و وجه بیرونی تیر از طریق تسمه‌های مهاری انجام می‌شود که حداقل 50 درصد از طول دیوار را دربرگیرد تا نیروهای جانبی به‌صورت یکنواخت منتقل شوند. در مورد دیوارهای بالکن، روش اجرا مشابه جان‌پناه‌ها است، اما اگر دیوار در تماس با ستون باشد، حتماً باید جداسازی آن از ستون انجام شود تا از انتقال تنش‌های سازه‌ای و بروز ترک‌خوردگی جلوگیری گردد.

برای اجرای وال مش در دیوارهای جان‌پناه و بالکن، ابتدا نبشی و ناودانی‌های کنار ستونک‌ها اجرا شده و سپس توری وال مش با طولی برابر با دو برابر ارتفاع دیوار به‌علاوه ضخامت دیوار و 30 سانتی‌متر برش داده می‌شود. پیش از دیوارچینی، 15 سانتی‌متر از توری روی وجه بیرونی تیر یا دال قرار گرفته و با تسمه‌های مهاری تثبیت می‌شود. پس از تکمیل دیوارچینی، توری به بالا آورده شده، و به سمت سطح داخلی دیوار برگردانده شده و پس از صاف و تنظیم شدن، هر دو طرف دیوار با پلاستر سیمانی یا گچی پوشش داده می‌شود تا حدی که شبکه الیاف کاملاً در آن مدفون شود. در نهایت، ادامه توری که روی کف قرار گرفته و با تسمه‌های مهاری به کف متصل می‌شود. توجه داشته باشید که تسمه‌ها چه در وجه خارجی تیر و دال و چه بر روی کف باید با اتصالات مکانیکی (جوش، پیچ یا پرچ)، اجرا شوند و استفاده از هر نوع چسب، کاملا ممنوع است.

توجه !! در دیوارهای بالکن، پیش از نصب توری، مصالح جداکننده در کنار ستون جانمایی شده و سپس مراحل اجرا مشابه دیوارهای جان‌پناه ادامه می‌یابد.

توجه !! با توجه به اینکه دیوارهای جان پناه و دیوارهای بالکن باید به طور پیوسته و سرتاسری با وال مش مهار شوند، هر جا که توری‌های وال مش نقطه اتصال به هم دارند باید حداقل همپوشانی 100 میلی‌متر رعایت شود.

وال مش در دیوارهای دارای بازشو چگونه اجرا می‌شود ؟

اجرای وال مش در دیوارهای دارای بازشو، نیازمند رعایت اصول خاصی است، چراکه وجود بازشو (درب یا پنجره) در سطح دیوار باعث کاهش ظرفیت تحمل دیوار در برابر نیروهای جانبی می‌شود. این نوع دیوارها همانند دیوارهای داخلی و خارجی استاندارد اجرا می‌شوند، اما به دلیل ضعف سازه‌ای ناشی از بازشوها، باید در نواحی اطراف بازشو تقویت ویژه‌ای انجام شود. طبق دستورالعمل 1403، در دیوارهایی که دارای درب یا پنجره هستند، اجرای نعل درگاه و نصب بازشوها باید مطابق با جزئیات اجرایی استاندارد انجام شود. در این حالت، برای تقویت نواحی اطراف بازشو، از مش الیاف همراه با ملات سیمانی در سمت بیرونی و اندود گچی در سمت داخلی دیوار استفاده می‌شود. اگر قاب پنجره از نوع فولادی باشد و ظرفیت تحمل بارهای ثقلی را داشته باشد، اجرای نعل درگاه الزامی نیست و می‌توان دیوار را در بالا و پایین بازشو نیز با مش الیاف مسلح کرد.

همانظور که گفته شد روند اجرای وال مش در دیوارهای دارای بازشو مشابه با اجرای وال مش در دیوارهای استاندارد است که شامل مراحلی چون جانمایی مصالح جداکننده، دیوارچینی، علامت‌گذاری جانمایی نوارهای وال مش روی دیوار، اجرا پلاستر اولیه و تثبیت موقت توری وال مش روی آن، اجرای لایه نهایی پلاستر، پر کردن فضای بین دیوار و سقف با مصالح جدا کننده، نصب نبشی و ناودانی (میتونه قبل از مرحله اول هم انجام بشه) و کنترل نهایی است. با این تفاوت که در دیوارهای غیرسازه‌ای دارای بازشو، در مرحله علامت گذاری جانمایی نوارهای وال مش روی دیوار، باید موقعیت نوارهای قائم در کناره‌های بازشو و در صورت نیاز، نوارهای افقی در بالا و پایین بازشو نیز مشخص شود تا پس از اجرای لایه اولیه پلاستر، مش وال مش دقیقاً در این نواحی نصب گردد.

توجه !! در دیوارهای غیرسازه‌ای دارای بازشو از نوع پنجره، اجرای نوارهای وال مش در ناحیه OKB بازشو (دیوار زیر پنجره) باید مطابق با فواصل طولی تعیین‌شده در نقشه صورت گیرد. این نوارها در راستای قائم تا ارتفاع OKB امتداد یافته و بخش انتهایی آن‌ها روی ضخامت دیوار OKB تا می‌شود.

اجرا وال مش در دیوارهای مصالح بنائی موجود و بدون وال پست !!

یکی از مزیت‌های برجسته وال مش که آن را از وال پست‌های فلزی متمایز می‌کند، قابلیت مهار دیوارهای غیرسازه‌ای بدون نیاز به وال پست است. در واقع، وال مش می‌تواند بدون نیاز به تخریب دیوارهای موجود، مقاومت خمشی آن‌ها را در برابر نیروهای جانبی ارتقا دهد. همین ویژگی باعث شده که وال مش نه‌تنها در پروژه‌های ساخت‌وساز جدید، بلکه در پروژه‌های بازسازی نیز کاربرد داشته باشد.

برای مهار دیوارهای مصالح بنایی که فاقد وال پست هستند، کافی است اطلاعات دیوار را به یک شرکت مقاوم‌سازی مانند افزیر ارائه دهید تا طراحی و محاسبات لازم برای اجرای وال مش انجام شود. پس از تأیید طرح، مش فایبرگلاس، پلاستر و اتصالات موردنیاز (نبشی یا ناودانی) تهیه شده و مراحل اجرا مطابق نقشه انجام می‌شود.

در ابتدا، مش فایبرگلاس طبق ابعاد مشخص‌شده در نقشه برش داده شده و موقعیت نوارهای وال مش روی دیوار علامت‌گذاری می‌شود. سپس پلاستر سیمانی یا گچی مطابق راهنمای تولیدکننده آماده و روی قسمت‌های علامت‌گذاری‌شده اعمال می‌شود. پس از آن، مش فایبرگلاس روی پلاستر مرطوب نصب و با لایه‌ای دیگر از پلاستر پوشانده می‌شود تا استحکام کافی ایجاد شود. در مرحله پایانی، نبشی و ناودانی‌ها طبق فواصل مشخص‌شده در نقشه، در بالا و پایین دیوار یعنی به ترتیب زیر تیر یا سقف و روی کف با اتصالات مکانیکی نصب می‌شوند تا یکپارچگی مهار دیوار تضمین شود. با این روش، دیوارهای مصالح بنایی موجود بدون وال پست، با استفاده از وال مش به‌طور مؤثری در برابر نیروهای جانبی مهار خواهند شد.

هزینه اجرای وال مش در سال ۱۴۰4 !!

هزینه اجرای وال مش در سال ۱۴۰۴ به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهم‌ترین آن‌ها نوسانات قیمت مصالح ساختمانی است. قیمت مش فایبرگلاس، پلاستر سیمانی یا گچی و اتصالاتی مانند نبشی و ناودانی، مستقیماً تحت تأثیر بازار قرار دارد و افزایش قیمت این مصالح، هزینه اجرای وال مش را نیز بالا می‌برد. علاوه بر این، متراژ پروژه، موقعیت ساختمان، تعداد طبقات و پیچیدگی اجرا نیز بر قیمت اجرای وال مش تأثیر دارند.

بااین‌حال، وال مش در مقایسه با وال‌پست فلزی، انتخابی مقرون‌به‌صرفه‌تر است زیرا هزینه مصالح و زمان اجرای آن کمتر بوده و درعین‌حال، عملکرد بهتری در برابر زلزله دارد. شرکت مقاوم‌سازی افزیر با کنترل هزینه‌ها و تأمین مستقیم مصالح وال مش، از افزایش بی‌رویه قیمت اجرای وال مش جلوگیری می‌کند. همچنین، شرکت مقاوم سازی افزیر می‌تواند با ارائه راهنمایی‌های اجرایی و آموزش نیروهای کار مستقر در پروژه خودتان، هزینه‌های مربوط به دستمزد نیروی متخصص را تا حد زیادی کاهش ‌دهد.

برای دریافت دقیق‌ترین قیمت اجرای وال مش و کسب مشاوره در این زمینه، همین حالا با کارشناسان ما در شرکت مقاوم‌سازی افزیر تماس بگیرید و پروژه خود را با کمترین هزینه و بهترین کیفیت اجرا کنید.

جمع بندی

اجرای وال مش به‌عنوان یک روش نوین مهار دیوارهای غیرسازه‌ای، تأثیر چشمگیری در افزایش ایمنی ساختمان در برابر زلزله و نیروهای جانبی دارد. این سیستم که بر پایه ملات مسلح به مش فایبرگلاس طراحی شده، جایگزینی مدرن و کارآمد برای وال‌پست‌های فلزی سنتی محسوب می‌شود. با این حال، عملکرد مطلوب آن مستلزم رعایت استانداردهای اجرایی و دستورالعمل ۱۴۰۳ است. اجرای صحیح وال مش شامل آماده‌سازی اولیه، جانمایی و نصب مش، اجرای پلاستر و کنترل کیفیت نهایی است که هر مرحله باید مطابق با الزامات فنی انجام شود. در این میان، توجه به محدودیت‌های ارتفاعی، الزامات پوشش مش، ضوابط مربوط به بازشوها، و نحوه اتصال نبشی و ناودانی، نقشی کلیدی در تضمین عملکرد این سیستم دارد. همچنین، در شرایط خاص مانند دیوارهای همجوار با ساختمان‌های مجاور، اجرای وال مش به‌صورت یک‌طرفه یا دوطرفه بسته به ضوابط مشخصی امکان‌پذیر است. رعایت این استانداردها نه‌تنها مانع ترک‌خوردگی و ریزش دیوارهای غیرسازه‌ای می‌شود، بلکه دوام و استحکام سازه را نیز افزایش می‌دهد. در نهایت، نظارت دقیق مهندسی، انتخاب مصالح باکیفیت و اجرای صحیح، سه اصل اساسی برای موفقیت در اجرای وال مش و افزایش عمر مفید ساختمان‌ها هستند.

5/5 - (7 امتیاز)
تیم تحریریه افزیر

این محتوا توسط تیم مجرب تولید محتوا افزیر تولید و منتشر شده است.

مقالات مرتبط


پرسش و پاسخ


8 نظر

  1. سلام
    مرسی از مقاله جامع در مورد وال مش. من تجربه شخصی خودم از اجرای وال مش در ساختمان به اشتراک می گذارم. اجرای وال مش کاهش قیمت چشمگیری برای پروژه ما داشت. سرعت اجرای اون هم به نسبت در مقایه با اجرای وادار و میلگرد بستر بالاتر بود. و یک نکته جالب دیگه این که ما برای اجرای وال مش اصلا از پیمانکار وال مش استفاده نکردیم. اجرای اون آنقدر راحت بود که نیروهای اجرای خودمون وال مش اجرا کردن.

    1. سلام
      ممنون از شما که تجربه‌تون رو در اجرای وال مش با ما به اشتراک گذاشتید.

  2. سلام روز بخیر
    آیا برای پلاستر کشی هنگام اجرای وال مش باید ضابطه خواستی رعایت بشود.

    1. سلام وقت بخیر خانم مهندس مومنی
      پلاستر کشی وال مش هم دارای ضوابط است که به طور خلاصه عبارتند از:
      استفاده از مش فایبرگلاس AR هنگام پلاستر کشی با پلاستر سیمانی
      پلاستر کشی در دو لایه قبل از اجرای مش و بعد از اجرای مش بر روی دیوار
      حداقل ضخامت پلاستر کشی برای دو لایه برابر 200 میلیمتر می باشد

  3. با سلام
    بنده ناظر یک ساختمان بتنی هستم که قرار بر استفاده از سیستم مهار دیوار وال مش در طرح اولیه آن دیده شده است. با توجه به اینکه یک نامه ای مبنی بر ممنوعیت اجرای وال مش در فضای مجازی منتشر شده است آیا باید از اجرای وال مش در این ساختمان جلوگیری کنم؟

    1. سلام همکار گرامی
      نکته ای که در نامه ممنوعیت اجرای وال مش منشر شده در فضای مجازی وجود دارد عدم ابلاغ نامه توسط مراجع همچون سازمان نظام مهندسی به صورت رسمی به مهندسین ناظر می باشد. با توجه به این که این نامه یک مکتبه درون سازمانی بوده و تا بدین لحظه ابلاغیه رسمی منتشر نشده است به نظر می رسد اجرای وال مش همچنین بلامانع است.

  4. در زمان اجرای وال مش، آیا نیاز به اجرای وال پست فلزی در اطراف بازشوها (مثل درها و پنجره‌ها) وجود دارد؟ اگر نه، چه جایگزینی برای آن استفاده می‌شود؟

    1. خیر، در زمان اجرای وال مش نیازی به اجرای وال پست فلزی در اطراف بازشوها نیست. با استفاده از اجرای وال مش نه تنها استحکام دیوارهای اطراف بازشوها تضمین می شود، بلکه اجرای نعل درگاه نیز غیرضروری است.

نظر خود را درج کنید..

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *