قلاب میلگرد بستر، یا شاخک انتهایی میلگرد بستر، یکی از اجزای حیاتی در اجرای میلگرد بستر است که برای مهار دیوارهای غیرسازه‌ای به ستون‌ها و اجزای قائم سازه استفاده می‌شود. این قلاب‌ها با انتقال نیروهای وارده از دیوار به بخش‌های سازه‌ای، مقاومت و ایمنی دیوارها را به ویژه در برابر زلزله افزایش می‌دهند. ساخته شده از ورق‌های گالوانیزه، این قلاب‌ها در برابر رطوبت و خوردگی مقاوم هستند. استفاده از قلاب‌های استاندارد طبق آیین‌نامه ۲۸۰۰ و روش‌های مختلف اتصال دیوار به ستون‌ها، از جمله روش‌های کشویی و بست‌های U شکل، به بهبود عملکرد سیستم وال پست کمک می‌کند. در خرید این قلاب‌ها توجه به ابعاد، نوع متریال، پوشش سطحی و شرکت تولیدکننده اهمیت دارد تا از کیفیت و دوام بالایی برخوردار باشند.
قلاب میلگرد بستر یا شاخک انتهایی
قلاب میلگرد بستر که با عنوان شاخک انتهایی میلگرد بستر نیز شناخته می شود از مصالح پرکاربرد در کار با میلگردهای بستر بوده که به منظور مهار دیوارهای غیرسازه ای در اسکلت اصلی سازه مورد استفاده قرار می گیرد. در اجرای وال پست از مصالح و تجهیزات مختلفی استفاده می شود که از متداول ترین آنها می توان به استفاده از میلگرد بستر اشاره کرد. این میلگردها به صورت های مختلفی طراحی می شوند و در ساخت آنها از متریال مقاوم، با کیفیت و با دوام استفاده می گردد.
با اجرای میلگرد بستر در دیوارهای غیرسازه ای می توان مقاومت و یکپارچگی این دیوارها را در برابر نیروها و بارهای وارده افزایش داد. البته نیاز است که این میلگردها از طریق اتصالات مقاوم و مطمئنی به بخش اصلی سازه به ویژه ستون ها متصل شوند که برای این کار می توان از گیره و قلاب میلگرد بستر استفاده کرد. طبق آیین نامه های اجرایی به ویژه استاندارد ۲۸۰۰ استفاده از قلاب های استاندارد در اجرای میلگرد بستر می تواند به عملکرد مؤثر این اجزا در طراحی دیوارهای غیرسازه ای و افزایش مقاومت آنها در برابر زلزله کمک زیادی کند.
آیین نامه ۲۸۰۰ و انواع روش های اتصال دیوار به ستون و وادارها
بر اساس آیین نامه ۲۸۰۰ از روش های مختلفی می توان برای اتصال دیوار به ستون و وادارها استفاده کرد که در هر کدام از آنها از اجزا و قطعات مشخصی در فرایند مهار دیوارهای غیرسازه ای استفاده می شود. در ادامه به معرفی این روش ها و توضیح مختصری از آنها خواهیم پرداخت.
متصل کردن دیوار به ستون به صورت کشویی (با نبشی یا ناودانی منقطع)
اتصال کشویی یکی از روش های رایج در اتصال دیوار به ستون ها بوده که در اجرای آن از نبشی یا ناودانی منقطع استفاده می شود. برای این کار از دو نبشی یا ناودانی استفاده می شود که در محل تماس دیوار با ستون نصب می گردند. با اجرای این نبشی ها یا ناودانی ها استحکام دیوارهای غیرسازه ای در برابر بارهای وارده افزایش می یابد و مقاومت و ایمنی آنها در برابر زلزله بالا می رود.
اتصال دیوار به ستون یا وادار با کمک بست های انعطاف پذیر U شکل
از دیگر تجهیزات پرکاربرد در اتصال دیوار غیرسازه ای به ستون ها و وادارهای سازه می توان به بست های انعطاف پذیر U شکل اشاره کرد که با عنوان بست ارتجاعی نیز شناخته می شوند. این بست ها خاصیت انعطاف پذیر دارند و با تأمین آزادی حرکت دیوارها در هنگام لرزش مانع از خرابی آنها می شوند.
اتصال دیوار به ستون یا وادار با گیره و قلاب میلگرد بستر (شاخک انتهایی)
در کنار روش های فوق از گیره میلگرد بستر و شاخک انتهایی (قلاب میلگرد بستر) نیز می توان برای اتصال دیوار به ستون یا وادار استفاده کرد. این قطعات به گونه ای طراحی شده اند که با استفاده از آنها می توان میلگرد بستر جاگذاری شده در دیوارهای غیرسازه ای را به بخش قائم سازه متصل کرد و مقاومت و ایمنی این دیوارها را در برابر زلزله افزایش داد.
اتصال میلگرد بستر به ستون فلزی و یا وادار با جوش
برای اتصال میلگرد بستر به ستون سازه در فرایند مقاوم دیوارهای غیرسازه ای می توان از جوشکاری نیز استفاده نمود. این روش برای حالتی است که در طراحی سازه از ستون های فلزی استفاده شده باشد که از طریق جوش می توان یک اتصال مستحکم و پایدار را در آنها ایجاد کرد.
اتصال میلگرد بستر به ستون بتنی با ورق اتصال
از دیگر روش های اتصال میلگرد بستر به ستون می توان به استفاده از ورق اتصال اشاره کرد که تأثیر زیادی بر عملکرد این میلگردها در ساختار دیوارها دارد. از این روش معمولاً در سازه های بتنی استفاده می شود که در طراحی آن از ستون های بتنی استفاده شده است. با استفاده از این ورق ها می توان یک اتصال مقاوم و ایمن را در بین دیوار و ستون های بتنی ایجاد کرد. در ادامه برای آشنایی بیشتر با انواع وادار و مقاطع مختلف به مطالعه ” انواع وال پست ها ” بپردازید.
نقش مهم قلاب میلگرد بستر در سیستم وال پست
نحوه اتصال میلگرد بستر به ستون و نقش این مصالح در مقاوم سازی و مهار دیوارهای غیرسازه ای از اهمیت بالایی برخوردار بوده و به همین دلیل در فرایند اجرایی آن لازم است از تجهیزات و متریال خاصی استفاده شود که از رایج ترین و کاربردی ترین آنها می توان به گیره و قلاب میلگرد بستر اشاره کرد. با استفاده از این قلاب ها می توان میلگرد بستر اجرا شده در دیوارهای غیرسازه ای را به صورت صحیح و اصولی به بخش قائم سازه متصل کرد.
این قلاب ها به دلیل نوع طراحی و نحوه اتصالی که دارند به انتقال مؤثر نیروهای وارده به دیوارهای غیرسازه ای و پایداری هر چه بهتر سازه کمک زیادی می کنند و این بخش ها را در برابر نیروها و بارهای وارده از جمله نیروهای ناشی از باد و زلزله مقاوم و ایمن می سازد. علاوه بر آن استفاده از این میلگردها به دلیل کاربری خاصی که دارند باعث افزایش سرعت اجرایی فرایند مقاوم سازی و صرفه جویی در هزینه ها نیز می شود. هزینه های اجرایی در سیستم وال پست به روش میلگرد بستر در مقایسه با روش های سنتی مهار دیوار کمتر بوده و از نظر اقتصادی به صرفه تر است.
پیشنهاد برای مطالعه
خصوصیات یک قلاب میلگرد بستر استاندارد
با توجه به نقش مهم این قلاب ها در اجرای اصولی میلگرد بستر در سازه لازم است از قلاب های استاندارد در این زمینه استفاده شود که در این بخش به معرفی و بررسی ویژگی های آنها خواهیم پرداخت. یک قلاب استاندارد بر اساس استانداردهای اجرایی طراحی شده و از ابعاد، ضخامت و وزن مشخصی برخوردار است. در ابتدا لازم به ذکر است که این قلاب ها می بایست از جنس فولاد باشند و در ساخت آنها ورق های گالوانیزه استفاده شده باشد تا از مقاومت و دوام کافی در برابر شرایط محیطی به ویژه رطوبت و مواد شیمیایی برخوردار باشند.
مورد دیگر در رابطه با ضخامت قلاب میلگرد بستر بوده که مدل های استاندارد این قطعات معمولاً با ضخامت ۴ میلیمتر عرضه می شوند. قلاب های استاندارد از طول مشخصی برخوردار بوده و اندازه آنها متناسب با سایز میلگرد انتخاب می شود. با این وجود یک قلاب استاندارد باید ۱۵ الی ۲۰ سانتیمتر طول داشته باشد. استفاده از قلاب های با طول کم باعث عدم اجرای صحیح میلگرد بستر در سازه شده و قلاب های با طول بالا نیز با صرف هزینه های بالایی همراه خواهند بود.
تفاوت قلاب و گیره میلگرد بستر
این دو قطعه همان طور که از عنوان آنها پیداست در کار با میلگردهای بستر و اجرای صحیح و اصولی آن مورد استفاده قرار می گیرند و در ساخت آنها نیز از فولاد گالوانیزه استفاده می شود. با این وجود این قطعات از نظر نوع طراحی، ابعاد و نحوه نصب متفاوت هستند که در این بخش به بررسی تفاوت آنها خواهیم پرداخت. قلاب میلگرد بستر معمولاً با ضخامت ۴ میلیمتر عرضه می شود و گیره ها نیز از ضخامت ۲ میلیمتری برخوردار هستند.
در مورد فرایند نصب این اجزا می توان گفت که نصب گیره ها بر روی عضو قائم سازه و ستون ها انجام می شود ولی نصب قلاب ها کاملاً متفاوت بوده و بخشی از آنها بر روی گیره و بخش دیگر آنها بر روی میلگرد بستر و در داخل دیوار قرار می گیرد. در اتصال گیره به ستون سازه بستگی به جنس ستون از جوش و پیچ رول پلاک استفاده می شود ولی اتصال قلاب به سازه کاملاً متفاوت بوده و بخشی از آن بر روی گیره آویزان می شود و بخش دیگر آن با ملات پوشانده می شود. برای آشنایی با گیره میلگرد بستر می توانید به مطالعه مقاله ” هر آنچه در مورد گیره میلگرد بستر باید بدانید! ” بپردازید.
نحوه اجرای قلاب میلگرد بستر در وال پست
در فرایند اجرای قلاب میلگرد بستر نخست میلگردها بر اساس نقشه طراحی مقاوم سازی و اندازه های خواسته شده برش داده شده و بر روی رج های دیوار با فاصله مشخص قرار داده می شوند. البته سایز و ضخامت این میلگردها بسته به نیاز کاری می تواند متفاوت باشد که برای این کار لازم است از میلگردهای متناسب با شرایط کاری استفاده شود. مورد بعدی نحوه اتصال این میلگردها در ساختار دیوار به یکدیگر بوده که می بایست بر اساس نوع طراحی میلگرد بستر انجام شود. پس از آماده سازی میلگرد بستر و اجرای آن در دیوار نوبت به استفاده از قلاب و گیره می رسد.
برای این کار نخست گیره میلگرد بستر بر روی بخش قائم سازه مانند ستون نصب و اجرا می گردد. نصب گیره بر روی ستون از طریق جوش یا پیچ و رول پلاک صورت می گیرد که از روش جوش برای ستون های فلزی و از روش پیچ و رول پلاک برای ستون های بتنی استفاده می شود. پس از آماده سازی گیره نوبت به اجرای قلاب می رسد که برای این کار یک بخش از قلاب بر روی شکاف گیره قرار گرفته و از آن آویزان می شود. بخش دیگر قلاب نیز بر روی میلگرد بستر و بر روی رج دیوار قرار می گیرد و با ملات پوشانده می شود. در آخر فضای خالی ایجاد شده بین دیوار و ستون با یونولیت یا پشم سنگ پوشش داده می شود.
نکات مهم و کاربردی در استفاده از قلاب میلگرد بستر
در اجرای قلاب میلگرد بستر برای مهار دیوارهای غیرسازه ای در اسکلت اصلی سازه لازم است به یک سری نکات توجه شود که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. در ابتدا استفاده از اتصالات کنترل کننده در نواحی که از تنش بالایی برخوردار هستند توصیه می شود. علاوه بر آن میلگردهای فولادی مورد استفاده در اجرای این سیستم باید از حداقل تنش تسلیمی ۴۵۰ مگاپاسکال و حداقل تنش نهایی ۵۵۰ مگاپاسکال برخوردار باشند. در اجرای این میلگردها لازم است از گیره و قلاب میلگرد بستر استاندارد استفاده شود. قلاب استاندارد از پوشش گالوانیزه و ضدزنگ برخوردار بوده و با ابعاد و ضخامت استاندارد عرضه می شود.
نکته بعدی در این زمینه اتصال صحیح قلاب در شکاف گیره میلگرد بستر بوده تا این بخش بتواند نیروهای وارده بر دیوار را به درستی به بخش ستون و در نهایت اسکلت اصلی سازه منتقل کند. همچنین بخشی از قلاب که بر روی رج دیوار قرار می گیرد می بایست به طور کامل در تماس با میلگرد بستر اجرا شده باشد و کل مجموعه به صورت کامل و یکدست با ملات مناسب پوشش داده شوند. استفاده از قلاب های مرغوب و با کیفیت ساخت بالا در اجرای میلگرد بستر به عملکرد هر چه بهتر وال پست در دیوار کمک یادی می کند.
قیمت خرید قلاب میلگرد بستر ویژه وال پست
قیمت خرید قلاب میلگرد بستر ویژه وال پست به عوامل و فاکتورهای مختلفی بستگی دارد که در این بخش به بررسی آنها می پردازیم. اولین عامل مؤثر بر قیمت این قلاب ها سایز و ابعاد آنها بوده که معمولاً انتخاب آنها بر اساس نیاز کاری انجام می شود. هر چه سایز و ابعاد قلاب بیشتر باشد به دلیل متریال بالای استفاده شده در آن از قیمت بالایی نیز برخوردار است. پس می توان گفت که استفاده از قلاب های با ابعاد و سایز بالا باعث بالا رفتن هزینه های اجرای وال پست می شود.
عامل مؤثر دیگر بر قیمت قلاب میلگرد بستر نوع پوشش سطحی این قلاب ها بوده که تأثیر زیادی بر کارایی و دوام آنها در اجرای وال پست دارد. استفاده از پوشش گالوانیزه (آلیاژهای کروم، نیکل و غیره) در ساخت قلاب های میلگرد بستر باعث افزایش مقاومت آنها در برابر رطوبت و خورگی شده و همین امر نیز با بالا رفتن قیمت آنها همراه خواهد بود. حجم پروژه کاری و مقدار قلاب های مورد نیاز در اجرای میلگرد بستر از دیگر فاکتورهایی است که باعث تفاوت در قیمت و هزینه اجرای میلگرد بستر می شود. هر چه حجم پروژه بالاتر باشد به تعداد میلگردها و قلاب های بیشتری نیاز بوده و هزینه های اجرا نیز بالاتر خواهد بود.
شرکت های تولیدکننده قلاب میلگرد بستر و فروشنده های این قطعات از دیگر فاکتورهای تأثیرگذار بر قیمت آنها بوده که در هنگام خرید این قلاب ها لازم است بدان توجه شود. اگر به دنبال خرید قلاب با کیفیت و با دوام هستید بهتر است این قطعات را از برندهای معتبر و نام آشنا خریداری نمایید. قلاب های عرضه شده توسط این برندها به دلیل کیفیت ساخت بالایی که دارند از کارایی، دوام و قیمت بالایی نیز برخوردار هستند.
اجرای سیستم وال مش و حذف قلاب میلگرد بستر هنگام دیوارچینی
امروزه از سیستم وال مش که از آن به عنوان نسل نوین وال پست نیز یاد می شود به دلیل مزایا و قابلیت هایی که دارد می توان به جای وال پست های مرسوم و قدیمی استفاده کرد. در این سیستم به دلیل نوع طراحی و ساختاری که دارد نیازی به نصب میلگرد بستر نیست که همین مسئله نیز باعث سهولت در اجرای فرایند مقاوم سازی، کاهش بار مرده سازه و صرفه جویی در هزینه ها می شود.
علاوه بر آن عدم نیاز سیستم وال پست مش به میلگرد بستر باعث افزایش سرعت اجرایی فرایند مقاوم سازی و کوتاه شدن زمان اتمام پروژه می شود. بر همین اساس با حذف میلگرد بستر دیگر نیازی به استفاده از گیره و قلاب نبوده و به نوعی می توان گفت که اجرای سیستم وال مش با حذف قلاب میلگرد بستر در هنگام دیوارچینی همراه خواهد بود.
پیشنهاد برای مطالعه
مهم ترین نکاتی که پیش از خرید قلاب میلگرد بستر باید بدانید!
توجه به یک سری نکات و فاکتورها قبل از تهیه و خرید قلاب میلگرد بستر باعث می شود تا یک محصول باکیفیت، به صرفه و متناسب با نیاز و شرایط کاری خریداری گردد. اولین نکته در خرید این قلاب ها توجه به ابعاد و سایز آنها بوده که لازم است بر اساس نیاز کاری انتخاب گردد. این قلاب ها در ابعاد و سایزهای مختلفی در دسترس هستند که استفاده از نمونه های با ابعاد استاندارد بیشتر توصیه می شود. به عنوان مثال در کار با میلگردهای با قطر ۶ الی ۱۰ میلیمتر توصیه می شود از قلاب های با ضخلمت ۶ میلیمتر استفاده شود.
نکته بعدی در خرید قلاب میلگرد بستر توجه به کیفیت ساخت این قلاب ها و نوع متریال بکار در طراحی آنها بوده که تأثیر زیادی بر کارایی و طول عمر این قطعات دارد. علاوه بر آن نوع پوشش بکار رفته در طراحی این قطعات نیز می تواند بر عملکرد و دوام آنها تأثیرگذار باشد. چنان چه به دنبال یک قلاب با کیفیت و مقاوم در برابر رطوبت و خوردگی هستید بهتر است از مدل های با پوشش گالوانیزه استفاده نمایید. این قلاب ها در کنار استحکام و کارایی بالایی که دارند از دوام و طول عمر بالایی نیز برخوردار هستند.
نکته بعدی در خرید قلاب میلگرد بستر تهیه این قطعات از تولیدکنندگان معتبر و محبوب بوده که از کارایی و دوام بالایی برخوردار هستند. این تولیدکنندگان قلاب های با ابعاد استاندارد را راهی بازار می کنند که در ساخت آنها از متریال مرغوب استفاده شده و از کیفیت ساخت بالایی برخوردار هستند. همین مسئله نیز باعث افزایش کارایی و دوام این قلاب ها و عملکرد مؤثر آنها در اجرای وال پست می شود. صرف هزینه بالا برای تهیه قلاب های باکیفیت بالا بهتر است از تهیه قلاب های با کیفیت پایین تر است.
جمع بندی نهایی
اجرای میلگرد بستر یکی از مراحل مهم در اجرای سیستم وال پست بوده که در طراحی آن از اجزا و قطعات مختلفی استفاده می شود که از جمله آنها می توان به قلاب میلگرد بستر اشاره کرد. این قلاب ها در ابعاد و سایزهای مختلفی عرضه می شوند و معمولاً در طراحی آنها از پوشش گالوانیزه و مقاوم در برابر خوردگی استفاده می شود. با استفاده از این قلاب ها می توان میلگردهای بستر و در نهایت کل دیوار غیرسازه ای را در اسکلت اصلی سازه به ویژه در ستون ها مهار کرد.
این قلاب ها نیروی وارده بر دیوار غیرسازه ای را از طریق میلگردهای بستر به بخش ستون سازه منتقل کرده و مانع از خرابی و ریزش این اجزا در برابر نیروهای وارد به ویژه زلزله می شود. در هنگام تهیه قلاب میلگرد بستر لازم است به ابعاد و سایز این قطعات، نوع متریال بکار رفته در آنها، نوع پوشش سطحی، شرکت تولیدکننده و قیمت آنها توجه شود.
