وال پست یکی از مهم ترین تجهیزات ساختمانی است که در قدیم آن را با نام وادار نیز معرفی می کردند. این وادارها تقریبا یک دهه است که در ایران رواج پیدا کرده اند و اکثر مهندسین از آن ها استفاده می نمایند. با توجه به اینکه وادارها در ایران قدمت زیادی ندارند، در برخی از مواقع اجرای آن ها با مشکل همراه می باشد. با این وجود امروزه این تجهیزات به وفور مورد استفاده قرار می گیرند و نقش بسیار موثری در مهار دیوارهای غیر سازه ای و افزایش استحکام سازه دارند. به همین منظور در ادامه قصد داریم شما را با این وادارها به طور کامل آشنا کنیم.
وال پست به منظور مهار دیوارهای داخلی و خارجی در مقابل بارهای جانبی مانند باد و زلزله مورد استفاده قرار می گیرند. این مهارها از کلاف های افقی و عمودی تشکیل شده اند که مقاومت سازه را در برابر عوامل خارجی افزایش می دهند. از این کلاف ها به منظور اتصال اسکلت ساختمان به میانقاب های سازه ای و غیر سازه ای استفاده می گردد. در اکثر مواقع برای اجرای وادارهای فلزی نبشی کشی مورد استفاده قرار می گیرد. فراموش نکنید که کشور ایران روی گسل های فراوانی قرار گرفته است. به همین دلیل افزایش مقاومت ساختمان ها در برابر زلزله از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد.
والپست (Wall Post) به معنی نگهدارنده (Post) دیوار (Wall) در برابر نیروهای وارد بر آن می‌باشد. درواقع هدف اصلی در اجرای وال پست، جلوگیری از تغییر شکل خارج از صفحه دیوارهای غیرسازه‌ای بوده و والپست هیچ نقشی در تحمل بارهای جانبی ناشی از زلزله ندارد. انواع وال پست رایج در صنعت ساختمان سازی به شرح زیر است:
توجه داشته باشید که وال پست ها از مزایای فوق العاده ای برخوردارند. مهم ترین کاربرد وال پست جلوگیری از ریزش دیوارهای غیر سازه ای در اثر بارهای جانبی است. به طور کلی وادارها می توانند آسیب های ناشی از زلزله را در دیوارها به حداقل برسانند. از دیگر کاربردهای این محصول محافظت از در و پنجره، عایق تاسیسات ساختمان و … است. نکته قابل توجه در رابطه با وال پست لزوم اجرای آن در انواع ساختمان بتن، فولائی و حتی سوله ها می باشد.
وال پست سنتی یکی از انواع وال پست های فولادی است که با نبشی ها در ساختمان ها اجرا می شد. این وال پست معایب زیادی را به همراه داشت که از جمله آن ها می توان به هزینه اجرای بالا، انعطاف پذیری کم، محدودیت برای اجرا در معماری های مختلف و همچنین اثربخشی نامناسب در هنگام زلزله اشاره کرد. این معایب و نقاط ضعف وال پست های سنتی باعث شده اند تا اجرای آن ها منسوخ شود.
با ابلاغ پیوست ششم استاندارد 2800، اجرای وال پست با روش سنتی منسوخ شد و در عوض روش های جدید برای اجرای وال پست در اجزای غیر سازه ای و دیوارهای غیر سازه ای روی کار آمدند. این روش ها انعطاف پذیری بالا، هزینه کمتر و اثربخشی بسیار بیشتر را در هنگام اجرا در ساختمان ها به همراه دارند.
زلزله کرمانشاه یکی از حوادث تلخ در کشور ایران بود. انتظاری نمی رفت که ساختمان ها و خانه های قدیمی پس از این زلزله خراب نشوند، اما انتظار مردم این بود که حداقل ساختمان های نوساز روی سر آن ها آوار نشوند! اما متاسفانه تخریب دیوارهای غیر سازه ای در ساختمان های نوساز و ساخته شده مطابق با قوانین جدید ساختمان سازی، توانست مشکلات بسیار زیادی را به وجود آورد.
حادثه تلخ زلزله کرمانشاه و تخریب دیوارهای غیر سازه ای نشان داد که اگرچه اسکلت ساختمان ها در برابر زلزله و بارهای جانبی مقاومت بالایی دارند، اما این اجزای غیر سازه ای هستند که با تخریب خود حادثه می آفرینند. وال پست های قدیمی قادر به جلوگیری از تخریب دیوارهای غیر سازه ای در هنگام زلزله نبودند، اما وال پست های جدید می توانند با عملکرد خوب از تخریب دیوارها جلوگیری کنند.
مطابق با پیوست ششم آیین نامه 2800 و نشریه 714 ویرایش 1401 یک سری از ضوابط باید به طور اصولی و البته اجباری در پروژه های ساختمانی و عمرانی رعایت شوند. ایمن سازی دیوارهای پیرامون در برابر زلزله به واسطه وال پست های افقی و عمودی و میانقاب ها جزو این ضوابط محسوب می شوند. از طرفی این وادارها باید در دیوارهای داخلی که ارتفاع 1.8 متر دارند نیز مورد استفاده قرار گیرند. تقاطع دیوارهای غیر سازه ای، جان پناه و کنار بازشوها نیز از دیگر بخش هایی هستند که باید به کمک وادارها مهار شوند.
میانقاب یک دیوار می باشد که قسمت داخلی قاب های بتنی و یا فولادی را پر می کند. پروفیل های وال پست داخل میانقاب اجرایی می شوند و منجر به بهبود عملکرد لرزه ای آن می‌گردند.
از دیگر قسمت هایی که نیاز به اجرای وال پست دارند، تقاطع دیوارهای غیر سازه ای می باشد. وادارها در قسمتی که دو دیوار متقاطع به یکدیگر متصل می شوند، اجرا می گردند.
زمانی که ابعاد بازشو بیشتر از 2.5 متر باشد، باید وادار و همچنین نعل درگاه را در دو سمت آن اجرایی نمود. عدم استفاده از وادار موجب می شود تا مقاومت بازشوها در برابر بارهای جانبی کاهش یافته و دچار آسیب دیدگی شوند.
اگر ارتفاع جان پناه حداقل 1.5 متر و ارتفاع حداقلی ستون های اطراف آن 1.35 متر باشد، باید از وال پست استفاده نمود. این وادارها برای مهار لرزه ای به صورت میانی در فاصله دو ستون اجرا می شوند.
وال پست ها با توجه به جنس مقاطع آن ها به سه دسته تقسیم بندی می شوند. هر کدام از این وال پست ها ویژگی مشخصی داشته و در شرایط متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرند.
یکی از نوین ترین انواع وادارهای مهار لرزه ای وال مش ها هستند. این وادارها از ترکیب نوار مش فایبرگلاس و پلاستر معدنی تولید شده اند. این ترکیب یک کامپوزیت سیمانی بسیار قدرتمند ایجاد می نماید که می تواند نقش بسیار زیادی در مهار لرزه ای دیوارهای غیر سازه ای داشته باشد. به همین دلیل است که امروزه تقریبا استفاده از وال پست های مرسوم و قدیمی منسوخ شده و وال مش ها جایگزین آن ها شده اند.
وادارهای فلزی ترکیبی از نبشی، قوطی و ناودانی می باشند که معمولا در ساختمان های دارای اسکلت مورد استفاده قرار می گیرند. این وادارها مانند تیر یا ستون عمل می کنند و در فواصل مشخص اجرا می شوند.
وال پست های بتن آرمه نیز نوع دیگری از انواع وادارها هستند که معمولا در سازه های اجرا شده با مصالح بنایی مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به این موضوع در ساختمانهای اسکلت بتنی و یا فلزی از این وادارها استفاده نمی شود.
وال پست به عنوان مجموعه ای از مقاطع فولادی که هر کدام تحت شرایط خاصی در دیوار استفاده می شوند، مورد استفاده قرار می گیرند. هر یک از اجزای وال پست نقش بسیار مهمی را در عملکرد اجزای غیر سازه ای در هنگام زلزله ایفا می کنند. از این رو می بایست به کیفیت، ماندگاری و همچنین تطبیق این مصالح با پیوست ششم استاندارد 2800 توجه داشت. از جمله بخش‌های مهم وال پست می توان به موارد زیر اشاره کرد:
در صورتی که طول آزاد دیوار بیشتر از 4 متر باشد، باید برای کاهش طول آن از وادار قائم استفاده کرد. همچنین اگر ارتفاع دیوار بیشتر از 3.5 متر باشد، می بایست برای کاهش ارتفاع و جلوگیری از صدمه به دیوارها از وادار افقی (تیرک افقی) استفاده نمود. انواع وادار قائم شامل وادار انتهایی (U شکل) و وادار میانی (H شکل) هستند که هر کدام نقش بسیار مهمی را در عملکرد دیوار و جلوگیری از آسیب به آن ایفا می کنند. اجرای وادار قائم و افقی در فاصله مناسب از یکدیگر باید مطابق با پیوست ششم آیین نامه انجام شود.
وادار باید به شکل مناسبی به کف سازه با اتصال مفصلی متصل گردد؛ اما اتصال آن در زیر تراز سقف باید در راستای داخل صفحه دیوار و به صورت کشویی باشد تا امکان جابجایی آن درون صفحه دیوار فراهم شود.
نبشی و ناودانی منقطع یکی از انواع قطعات فولادی هستند که می توانند برای اجرای وال پست مورد استفاده قرار گیرند. برای اینکه لبه های دیوار به ستون ها متصل شوند، نیاز به نبشی و ناودانی است که هر کدام نقش بسیار مهمی را برای اتصال آن ها و انتقال بار ایفا خواهند کرد. این نبشی ها و ناودانی ها با طول های مختلف تولید و برای اجرا در لبه های دیوار مورد استفاده قرار می گیرند.
اجرای نبشی و ناودانی منقطع در لبه های دیوار باید به گونه ای باشد که امکان حرکت آزادانه دیوار وجود داشته باشد. همچنین فاصله این قطعات از یکدیگر از سوی متخصصان و مهندسین طراح مشخص می شود و باید با توجه به این موارد، از نبشی ها و ناودانی ها استفاده کرد. اتصال دیوار به زیر سقف باید به صورت اتصال لغزشی باشد. اتصال مستقیم دیوار به سقف با استفاده از مهار خارج از صفحه ای دیوار با قطعات مختلفی مانند نبشی و ناودانی قابل انجام است.
میلگرد بستر با هدف تقویت دیوارهای آجری و بلوکی و همچنین انتقال بارهای جانبی به اجزای سازه ای مورد استفاده قرار می گیرند. این میلگردها به دو صورت خرپایی و نردبانی تولید و در دیوارهای ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند. قرارگیری میلگردهای بستر خرپایی و نردبانی و پوشاندن آن با ملات در بین بلوک های ساختمانی باعث بهبود عملکرد این میلگردها و قدرت گرفتن دیوار خواهد شد.
تعداد میلگرد بستر برای اجرا در دیوار می تواند بسته به نیاز پروژه و همچنین نظر طراحان متفاوت باشد. میلگرد بستر نردبانی و خرپایی هر دو می توانند هنگام دیوارچینی مورد استفاده قرار گیرند. فقط باید به عرض و به کار رفتن پوشش ضد زنگ یا گالوانیزه روی این میلگردها توجه داشت که آسیبی به میلگردهای بستر وارد نشود.
در مقاله “میلگرد بستر چیست؟” به صورت کامل به توضیح میلگرد بستر پرداخته ایم.
میلگرد بستر یکی از مهم ترین اجزای فولادی است که در وال پست مورد استفاده قرار می گیرد. گیره، قلاب و بست میلگرد بستر همگی برای اتصال میلگرد بستر و بهبود عملکرد آن مورد استفاده قرار می گیرند. بست میلگرد بستر برای متصل کردن دو میلگرد بستر مورد استفاده قرار می گیرد. این بست ها معمولا به شکل رادیکالی هستند که می توانند دو بخش دیوار را به یکدیگر متصل کنند و قلاب را در خود جای دهند تا اتصال مناسبی میان میلگرد بستر و دو بخش دیوار به وجود بیاید.
گیره میلگرد بستر و قلاب میلگرد بستر نیز نقش بسیار مهمی را برای انتقال بارهای وارد به دیوار به ستون را برعهده دارند. به گونه ای که گیره میلگرد بستر روی ستون نصب می شود و قلاب در داخل آن به صورت آزادانه حرکت می کند. قلاب وظیفه اتصال به میلگرد بستر را نیز برعهده دارند، ولی هرگز نباید قلاب را به میلگرد بستر جوش داد و یا با پیچاندن آن ها را به یکدیگر متصل کرد. بلکه قلاب روی میلگرد بستر قرار بگیرد و روی آن با ملات پوشانده شود در این صورت اتصال میلگرد بستر و قلاب حفظ خواهد شد.
مصالح تراکم پذیر مانند پشم سنگ می توانند برای جداسازی دیوارهای داخلی و خارجی و همچنین عایق کاری مورد استفاده قرار گیرند. مطابق با پیوست ششم استاندارد 2800، اتصال لبه قائم دیوارها به ستون ها و دیوارهای برشی ساختمان یا هر عضو قائم سازه ای دیوار در سازه باید به شکلی باشد که برای جابجایی نسبی محدودیت ایجاد نکند. در دیوارهای پانلی نیازی به اتصال بین دیوار و ستون نیست. فواصل بین دیوار و ستون باید با مواد تراکم پذیر مانند پشم سنگ ضد رطوبت پر شوند.
همچنین در صورتی که از وادار در دیوارهای خارجی استفاده شود، می بایست روی سطح وادار را با پشم سنگ ضد رطوبت برای عایق بندی پوشاند. سپس روی آن یک لایه مش الیافی یا رابیتس برای جلوگیری از ترک خوردگی به عنوان نازک کاری اجرا خواهد شد.
احتمالا تا به حال نام وال پست آماده را از فروشندگان این وال پست شنیده اید. اگرچه برخی از فروشندگان به واسطه تبلیغات قصد دارند تا این وال پست ها را خاص جلوه دهند، اما باید توجه داشت که وال پست های آماده در واقع نوع خاصی از وال پست های موجود در بازار نیستند. سابق بر این، به منظور اجرای وال پست از نبشی ها در کارگاه جوش داده می شدند که این روش در حال حاضر مسوخ شده است. به همین خاطر در وال پست های آماده کلیه محصولات وال پست به صورت آماده هستند و در محل نصب می شوند
مطابق ضوابط نشریه 714 وال پست دو وظیفه اساسی دارد که شامل محدود کردن طول آزاد دیوار و انتقال بارهاي توزیع شده در راستاي افقی به تیرها می باشد. در صورتیکه نیروي وارده به دیوار از مقاومت خمشی آن در راستاي قائم بیشتر باشد یک راهکار، توزیع عکس العمل دیوار در دو جهت افقی و قائم می‌باشد. بدین منظور با اجراي والپست طول آزاد دیوار را محدود می‌کنند تا قسمتی از بارهاي عمود بر صفحه وارده به دیوار در راستاي افقی توزیع شوند. باید توجه داشت که در رفتار پوسته اي اگر نسبت یک بعد به میزان قابل توجهی بزرگتر از بعد دیگر شود، رفتار به سمت رفتار استوانه سوق پیدا میکند و عملاً اجراي والپست تاثیر مورد نظر را نخواهد داشت. (سهم راستاي افقی در صورتیکه فاصله والپست‌ها بیش از دو برابر ارتفاع دیوار باشد، تقریباً نزدیک به صفر می‌شود) بنابراین حداکثر فاصله آن ها به 4 متر محدود شده است. باید توجه کرد که مقاومت دیوار جداسازي شده غیر مسلح در راستاي افقی ناچیز است. بنابراین اجراي والپست باید همراه با تسلیح دیوار باشد چون در غیر اینصورت با اجراي آن، تقاضاي خمشی افقی در دیوار بیشتر از ظرفیت شده و اجراي آن بدون تسلیح دیوار باعث خرابی دیوار در نیروي کمتري می‌شود. والپست باید براي بار خمشی گسترده خارج از صفحه وارده بر آن با توجه به سهم بارگیر راستاي افقی به صورت یک تیر دو سر مفصل طراحی شود.
در حالت تسلیح دیوار با وال مش در راستاي قائم با توجه به افزایش ظرفیت خمشی در راستاي قائم نیازي به توزیع بار عمود بر صفحه در دو راستا نمی باشد و همچنین نیازي به اجراي والپست یا مهار دیوار در مجاورت ستون ها با بست یا نبشی نیست. در این حالت رفتار دیوار به صورت خمش یک جهته فرض می شود.
همانطور که ذکر شد نقش وال پست، انتقال نیروهای حاصل از باد و زلزله از دیوار به فریم است که این عمل از خرابی دیوار جلوگیری می کند. وال پست از اجزای غیرسازه ای است و اجرای صحیح آن منجر به کاهش خرابی دیوارها می شود. اگر چه اجرای وال پست در سازه های شهری از اهمیت بالایی برخوردار است اما اجرای آن با نقطه ضعف هایی همراه است و کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پیشنهاد برای مطالعه
تا پیش از زلزله های اخیر به خصوص زلزله کرمانشاه تصور بر این بود که در هنگام وقوع زلزله سالم ماندن اجزای اصلی ضامن عملکرد مناسب سازه است و میزان خسارت کم خواهد بود. اما در مواقعی که سازه پایدار می باشد و به اجزای اصلی آسیبی نرسد، با آسیب دیدن اجزای غیر سازه ای نیز عملکرد سازه با مشکل مواجه می‌شود و نه تنها آسیب مالی بلکه آسیب جانی جبران ناپذیری به همراه دارد.
پس از زلزله کرمانشاه، اجرای وال پست راهکاری جدید برای تقویت یا مقاوم‌سازی دیوارهای غیرسازه‌ایی محسوب می‌شود. اما همواره ساختمانهای قدیمی، فاقد وال پست هستند. بدین منظور راهکارهایی جهت پایدارسازی دیوارهای بدون وال پست، طراحی شده است. برای آگاهی از این راهکارهای نوین، می‌توانید مقاله جامع ” مقاوم سازی دیوار بدون وال پست ” را مطالعه فرمایید.
در دستور کار اجرای وال پست باید حتما به طول و عرض دیوار توجه داشت. دیوارهایی با طول 4 متر و ارتفاع 3.5 متر نیاز به وادار قائم و افقی دارند. دستور کار اجرای وادار افقی به گونه‌ای است که حداقل فاصله بالای دیوار تا زیر سقف می بایست برابر با 25 میلی متر و حداکثر خیز دراز مدت سقف در امتداد دیوار در نظر گرفته شود. دیوارهایی که دهانه آزاد بیشتر از 4 متر دارند برای اجرای وادار قائم نیاز دارند که طول دهانه آزاد کاهش پیدا کند. وادارها می توانند در دو نوع کناری و میانی مورد استفاده قرار گیرند و اتصال آن ها نیز باید به صورت کشویی و تلسکوپی باشد.
اتصال کشویی دیوار به گونه ای است که به دیوار اجازه حرکت در داخل صفحه دیوار را می دهد؛ اما از حرکت خارج صفحه دیوار جلوگیری میکند. می توان از دو نبشی برای اتصال دیوار استفاده کرد. مطابق با دستور کار اجرای وادار قائم در بخش پایینی باید به صورت مفصلی و در بخش بالایی به صورت کشویی متصل گردد. اتصالات تلسکوپی به گونه ای اجرا می شوند که دیوار در هر دو جهت X و Y مهار می شود اما در جهت Z آزادی حرکت دارد.
مطابق با دستور کار اجرای وال پست لازم است که برای محاسبه تعداد وال پست مورد نیاز برای اجرا در محیط، فاصله و ارتفاع دیوار را در نظر گرفت. برای برآورد تعداد وال پست های افقی که به آن ها تیرک نیز گفته می شود، طول دیوار و فاصله بحرانی آن نیز اهمیت دارد و باید به آن ها توجه داشت. اجرای تیرک باید به گونه ای باشد که تیرک به طور کامل روی دیوار بنشیند و بار ثقلی دیوار فوقانی نباید به تیرک منتقل گردد. همچنین باید توجه داشت که در دستور کار جدید هر گونه جوشکاری و اتصالی که باعث ایجاد محدودیت در حرکت آزادانه دیوار می شود، ممنوع است. از این رو نیازی به جوشکاری و یا اتصال پیچ و بولت برای دیوار، سقف و … نیست.
در ادامه این بخش ضوابط اجرای وال پست مطابق پیوست شش آیین نامه 2800 مورد بررسی قرار می گیرد:
در صورتی که طول دیوار از مقادیر مجاز براساس طراحی (حداکثر 4 متر) بیشتر شود، از عضو قائم با مقطع فولادي یا بتنی (وادار قائم) به عنوان تکیه گاه جهت مهار خارج از صفحه دیوار و اجزاي مسلح کننده آن استفاده می شود. وادار باید به نحو مناسبی به کف سازه با اتصال به صورت مفصلی متصل شود ولی اتصال آن در زیر تراز سقف باید در راستاي داخل صفحه به صورت کشویی باشد تا امکان جابجایی درون صفحه دیوار فراهم شود. در دیوارهاي خارجی روي سطح وادار باید به وسیله پشم سنگ ضد رطوبت براي عایق بندي پوشانده شود و بر روي آن یک لایه مش الیافی یا رابیتس براي جلوگیري از ترك خوردگی نازك کاري اجرا شود. براي انتقال بار به وادار استفاده از اتصالات جوشی یا پیچی و نظایر آنها به وادار مجاز است ولی نباید از مقاومت اصطکاکی ناشی از بارهاي ثقلی استفاده شود.
وادارها نباید به نبشی هاي تعبیه شده در تیرها که تنها جهت جلوگیري از حرکت خارج از صفحه نصب شده اند جوش شوند. با توجه به اتصال کشویی وادار نیازی به رعایت فاصله جداسازی دیوار در مجاورت وادارها نمی باشد و دیوار می تواند از بر وادار چیده شود. در دیوارهاي واقع در خارج قاب، وادارهاي دو انتهاي دیوار باید در برابر حرکت جانبی در هر دو جهت مقید (به صورت اتصال تلسکوپی) شوند و به دیوار اجازه حرکت داده شود. در این حالت جزییات اتصال دیوار به این وادارها مانند اتصال به ستون ها می باشد در این فاصله جداسازي 1% بین وادار و دیوار باید رعایت شود.
در دیوارهاي با ارتفاع بیش از سه و نیم متر باید با استفاده از عضو افقی با مقطع فولادي یا بتنی (وادار افقی) ارتفاع آزاد دیوار را کاهش داد. در این حالت براي اینکه جداسازي دیوار از قاب سازه اي به نحو مناسب انجام شود، نیاز به اجراي وادار انتهایی براي نگه داشتن وادار افقی می باشد. نحوه اجراي وادار افقی به این صورت است که باید به صورت کامل بر روي دیوار بنشیند و بار ثقلی دیوار فوقانی نباید به وادار منتقل شود.
اتصال لبه قائم دیوارها به ستون ها و دیوارهاي برشی ساختمان یا هر عضو قائم سازه اي دیگر در سازه باید به گونه ای باشد که ممانعتی در برابر جابجایی نسبی ایجاد نکند. یکی از روش هاي مناسب براي اتصال دیوار به عضو قائم سازه ای، استفاده از اتصال کشویی در محل تماس، به وسیله نبشی یا ناودانی منقطع یا پیوسته می باشد. همچنین از اتصالات U شکل لغزشی براي مهار خارج از صفحه و در عین حال تامین آزادي حرکت در درون صفحه دیوار می توان استفاده نمود. در صورت استفاده از میلگرد بستر، از شاخک انتهایی آن جهت اتصال دیوار به ستون در جهت خارج می توان استفاده نمود و نیازي به استفاده از نبشی یا ناودانی نمی باشد.
اتصال دیوار به زیر سقف باید به صورت اتصال لغزشی بدون اتصال مستقیم دیوار به سقف و با استفاده از مهار خارج از صفحه دیوار با قطعاتی از قبیل نبشی یا ناودانی اجرا شود. همچنین می توان به جاي مهار خارج از صفحه دیوار در تراز سقف، آخرین ردیف دیوار را به وسیله میلگرد یا بست مسلح نمود. در اجراي دیوارهاي داخلی به خصوص در انواع سقف های دارای تیرچه یا تیر یا هر نوع سقف مختلط که در آنها تیری در راستای دیوار نباشد، مانند دیوارهای خارجی می‌توان رج انتهایی دیوار یا رج ماقبل آن را با میلگرد بستر یا بست مسلح کرد.
در اتصال دیوارها توصیه می شود که به دلیل امکان بروز تنش هاي کششی در درون صفحه دیوارهاي متقاطع، از بست هاي فلزي مشابه آنچه در مورد اتصال به ستون به کار برده شد، استفاده شود و یا براي جداسازي دیوارها از یک دیگر در محل اتصال دو دیوار متقاطع از وادار استفاده شود.
براي بازشوهاي بزرگتر از 2.5 متر، نیاز به اجراي وادار و نعل درگاه در کنار بازشو می باشد. در بازشوهاي کوچکتر از این اندازه، در صورتی که از چهارچوب فلزي مناسب که پاسخگوي بارهاي وارده باشد استفاده شود و المان هاي مسلح کننده دیوار به قاب متصل شوند، احتیاجی به تعبیه وادار در کنار بازشو نمی باشد. در غیر این صورت باید براي این دهانه ها نیز وادار تعبیه نمود.
در دهانه هاي مهاربندي در تمام ساختمان ها، دیوار باید در جهت داخل صفحه از قاب سازه اي جداسازي شود. اجراي دیوار در محور مهاربند یا با هرگونه تماس یا اتصال به مهاربند با توجه به اینکه مانع از عملکرد صحیح و رفتار مناسب مهاربند می شود، ممنوع می باشد. دیوار باید خارج از محور مهاربند و با جزییات جداسازي ارائه شده در پیوست شش استاندارد 2800 اجرا شود. در صورت نیاز می توان براي عدم نمایان بودن مهاربند از دو دیوار در دو سمت مهاربند که فاقد هر گونه اتصال و درگیري با مهاربند می باشند، استفاده کرد.
مطابق ضوابط پیوست شش استاندارد 2800، در بیمارستانها جهت جلوگیري از ایجاد هر گونه ترک در دیوار در هنگام زلزله و خارج نشدن فضاهاي استریل از سرویس دهی، ضروري است که در مجاورت تیر و ستون از قطعات ناودانی سرتاسري، که داخل آن به اندازه یک درصد ارتفاع طبقه از مواد تراکم پذیر نظیر پشم سنگ ضد رطوبت پر شده است، استفاده شود. این جزییات براي هر دو نوع دیوارهای بلوکی و پانلی لازم الاجرا می باشد.
با توجه به ضوابط سازمان آتش نشانی، حداقل ارتفاع جان پناه ها 1.2 متر توصیه می شود. در این حالت مناسب است که ستون هاي پیرامونی بام، تا ارتفاع 1.35 متر بر روي بام ادامه پیدا کنند. این ارتفاع براي مهار لرزه اي جان پناه می باشد. در فاصله بین ستون ها در صورت نیاز با اجراي وادار طبق جزییات ارائه شده، طول آزاد دیوار کوتاه شده و دیوار جان پناه بین وادارها باید به نحو مناسبی مشابه جزییات ارائه شده در پیوست 6 استاندارد 2800 و ضابطه 714 یا روش هاي مشابه جهت تحمل بارهاي خارج صفحه مسلح شود. یک روش دیگر براي مهار لرزه اي جان پناه، استفاده از میلگردهاي مسلح کننده قرار گرفته در دیوار و مهار شده در دال سقف (وادار بتنی) در فواصل 1 متر می باشد.
طبق بند 1-5-8 پیوست 6 استاندارد 2800 دیوارهاي داخلی و نماها باید طوری اجرا شوند که تا حد امکان مانعی براي حرکت اجزای سازه ای در زمان زلزله ایجاد نکنند. در صورتی که دیوارها از قاب هاي پیرامونی خود جدا نشوند لازم است اثر اندرکنش این اعضا با سیستم سازه ای در تحلیل و طراحی سازه لحاظ شود. میانقاب به دیواری اطلاق می شود که به طور کامل دهانه اي از یک قاب فولادی یا بتنی را پوشانده و توسط تیرها و ستون ها احاطه شده است. قاب میان پر شامل میانقاب و قاب پیرامونی آن می باشد که باید ضوابط پیوست 6 استاندارد 2800 را اقناع نماید.
در صورتی که وال پست به درستی اجرا نشود می تواند خسارت های زیادی را هنگام وقوع زلزله به وجود آورد. به همین دلیل مهندس ناظر باید هنگام اجرای وادارها از صحت اجرای آن ها مطمئن شود. در صورتی که اجرای وادارها مطابق با نقشه و استانداردهای مربوطه نبود و یا عدم انطباق و نقص در اجرا وجود داشت باید سریعا برای اصلاح آن اقدام شود. همچنین ازجمله وظایف مهندس ناظر این است که باید بر تمامی روند اجرا و مصالح مورد استفاده در نصب وادارها نظارت داشته باشد. در صورتی که مهندس ناظر اجرای درست وال پست ها را کنترل نکند و پس از اجرای وادارها خسارت جانی و مالی رخ دهد، مهندس مقصر شناخته می شود. بنابراین در صورت بروز هرگونه خسارت، مهندس نیز باید به همراه سایر اجراکنندگان پروژه جریمه پرداخت نماید. توجه داشته باشید که اگر ناظر ایرادات اجرای وادارها را به کارفرما و مجریان پروژه به صورت کتبی ارائه نموده باشد، جریمه ای پرداخت نخواهد کرد. به طور کلی ناظر باید ابعاد و شرایط دیوارها، تطابق مصالح با استانداردها، طراحی و نقشه، ظاهر و ساختار وادارها را مورد ارزیابی قرار دهد. همچنین مهندس باید بر اجرای میلگرد بستر، قفل و بست دیوارها با وادار، ارتفاع نعل درگاه، کیفیت مصالح ساختمانی و … نظارت داشته باشد.
وال پست بتنی و فولادی در ساختمان های مختلف با مراحل متفاوتی اجرا می شود. پیمانکار اجرای وال پست، متشکل از گروهی است که می توانند وال پست را به صورت تخصصی و مطابق با قوانین اجرایی، طراحی، اجرا و پیاده سازی کنند. از این رو باید حتما به تخصص تیم حاضر در پیمانکار اجرای وال پست توجه داشته باشید. با توجه به اینکه تنها ساختمان هایی مورد تایید نظام مهندسی هستند که وال پست آن ها مطابق با پیوست ششم استاندارد 2800 اجرا شود، می توان گفت که یکی از ویژگی ها و وظایف پیمانکار اجرای وال پست این است که حتما به قوانین و استانداردهای در نظر گرفته شده برای وال پست توجه داشته باشد.
علاوه بر این موضوع، در صورتی که پیمانکار موظف به تامین مصالح مورد نیاز برای اجرای وال پست باشد، لازم است که حتما از بهترین مصالح و مطابق با پیوست ششم استاندارد 2800 استفاده شود. اجرای دلسوزانه وال پست و همچنین توجه به قوانین و مقررات، مهم ترین ویژگی های بهترین پیمانکار اجرای وال پست محسوب می شوند.
به منظور اجرای وال پست مطابق با ضوابط پیوست ششم استاندارد 2800 باید حتما مراحل به صورت تک به تک و مطابق با قوانین و استانداردهای در نظر گرفته شده انجام شود. در این صورت وال پست مورد تایید مهندس ناظر و نظام مهندسی خواهد بود. اجرای وال پست ساختمان مطابق با مراحل زیر انجام خواهد شد:
برای اجرای وال پست باید حتما محل نصل آن را از قبل مشخص کرد. این موضوع هم در اسکلت های بتنی و هم در اسکلت های فولادی اهمیت بسیار زیادی دارد. به دلیل اینکه بسیاری از مراحل اجرای وال پست باید در حین دیوارچینی و ساختمان سازی انجام شوند، لازم است که قبل محل اجرا و جزئیات نصب وال پست و اجزای آن مانند وادار قائم و افقی، میلگرد بستر و … مشخص شوند.
در صورتی که اسکلت ساختمان فلزی باشد، باید حتما از اتصالات وال پست با کمک پیچ و مهره و یا دستگاه جوشکاری استفاده نمایید.
اگر طول دیوار بیشتر از 4 متر و ارتفاع آن بیشتر از 3.5 متر باشد، نیاز به وادار قائم و تیکر افقی است. اتصالات مورد نیاز برای اتصال این وادارها در پیوست ششم مشخص شده است. باید توجه داشت که پایین وادار باید اتصال مفصلی داشته باشد و قسمت بالای وادار نیز با اتصال کشویی متصل گردد.
در صورت نیاز و مطابق با نقشه اجرایی، لازم است که نبشی و ناودانی منقطع در محل نصب شوند. ناودانی های استفاده شده بسته به ارتفاع سازه و طراحی ساختمان باید با ابعاد، ارتفاع و ضخامت های متفاوتی اجرا شوند. ضخامت نهایی این قطعات معمولا 2 تا 6 میلی متر و عرض ناودانی ها نیز می تواند بسته به نیاز دیوار و اجزای ساختمانی از 10 الی 20 سانتی متر متغیر باشد.
فرآیند نصب و اجرای میلگرد بستر باید بر اساس ضوابط و آیین نامه های اجرایی باشد. قلاب و گیره میلگرد بستر با هدف اتصال میلگرد بستر به دیوار استفاده میشوند. قلاب میلگرد بستر باید برای اتصال به ستون قطر بیش از 4 میلی متر داشته باشد و طول آن نیز باید حداقل 75 برابر نسبت به قطر آن بزرگ تر باشد. قلاب ها و گیره هایی که در سازه های بتنی استفاه می شوند، باید با پیچ و رول پلاک به سازه متصل گردند. برای اجرای دیوار با استفاده از میلگردهای بستر، باید قلاب را درون گیره ها قرار دهید و دو سر آزاد آن ها را روی دیوار بگذارید. میلگرد بستر روی آرماتور قلاب قرار می گیرد و می توان با نازک کاری، این دو بخش را به یکدیگر متصل کرد.
در هنگام اجرا وال پست باید حتما قسمت بالایی دیوار با پشم سنگ یا یونولیت پر شود. برای جلوگیری از ترک در دیوارها، می توان برای اجرای وال پست از این دو ماده جهت عایق کاری استفاده کرد. بر اساس پیوست ششم استاندارد 2800، لازم است که به اندازه یک صدم فاصله میان ارتفاع دیوار وجود داشته باشد. این فاصله را می توان با یونولیت و پشم سنگ پوشاند تا از ترک خوردن ساختمان جلوگیری نمود.
فرم ها و چک لیست ها یکی از ابزارهای مهم برای مهندسین ناظر، طراح و مجری در زمینه مستندسازی محسوب می گردد. چک لیست های نظارتی بر اساس تجربیات و مقررات ملی ساختمان تهیه شده است. با توجه به پایش میزان رعایت مهار اجزای غیرسازه ای در پروژه های ساختمانی استان ها، تصاویر و نقشه های اجرایی ثبت شده از پروژه ای درحال ساخت و ساز برخی از نواقص مشاهده شده در تصاویر ثبت و ضبط شده در سامانه مذکور به شرح ذیل می باشد:
در این بخش سوالات چک لیست نظارت وال پست آماده شده توسط دفتر مقررات ملی ساختمان مطابق با پیوست ششم استاندارد 2800 آورده شده است:
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | شامل نمی شود | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | غیر پیوسته (جداسازی شده از سازه اصلی) | خیر | 0 |
| 2 | چسبانده شده به سازه میانقابی | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 5 |
| 2 | خیر | بله | 5 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | شامل نمی شود | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 5 |
| 2 | خیر | بله | 5 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | متصل با قاب سازه ایی (اجرای تیر میان طبقه) | خیر | 0 |
| 2 | غیر متصل با قاب سازه ایی (اجرای تیر در تراز طبقه) | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | خیر | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 6 |
| 2 | خیر | بله | 6 |
| 3 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
| ردیف | عنوان گزینه | تخلف است؟ | وزن |
| 1 | بله | خیر | 5 |
| 2 | خیر | بله | 5 |
| 3 | شامل نمی شود | خیر | 0 |
| 4 | غیر قابل کنترل | خیر | 0 |
یکی از موضوعات بسیار مهم در رابطه با وال پست ها، صحت اجرای آن ها در ساختمان است. همانطور که گفته شد اجرای وال پست می توانند نقش بسیار موثری در مهار تنش ها و بارهای جانبی ساختمان داشته باشند. با این وجود عدم اجرای صحیح وال پست در ساختمان می تواند بسیار خطرناک بوده و خسارت های زیادی را به بار آورد. متاسفانه در صورتی که وال پست ساختمان به درستی اجرا نشوند می توانند علاوه بر خطر مالی، خطرات جانی بسیار زیادی نیز به همراه داشته باشند.
مطابق با اعلام دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان برای پایش میزان رعایت مهار اجزای غیر سازه ای در پروژه های ساختمانی ، یک سری اشتباهات رایج برای اجرای وال پست مشاهده شده اند. عدم طراحی درست، در نظر نگرفتن پیوست ششم آیین نامه، عدم رعایت جزئیات اجرایی صحیح و ابلاغ جزئیات نادرست و مغایر همگی می‌توانند باعث ایجاد اشتباهات رایج و نگران کننده در اجرای وال پست شوند. از این رو نواقص و اشتباهات رایج مشاهده شده در تصاویر ثبت و ضبط شده شامل موارد زیر هستند.
دستمزد و هزینه اجرای وال پست ها به عوامل متعددی بستگی دارد. بنابراین برای برآورد هزینه اجرای آن ها در ابتدا باید عوامل مختلفی مانند ابعاد دیوار، دستمزد گروه اجرایی برای اجرای هر متر مربع، موقعیت جغرافیایی و … را مورد ارزیابی قرار داد. از مهم ترین موارد تعیین کننده هزینه اجرای وادارها می توان به موارد زیر اشاره داشت.
اولین و مهم ترین عامل تاثیرگذار بر هزینه اجرای وادارها نوع آن ها می باشد. همانطور که پیش تر به آن اشاره شد وادارها را می توان به انواع فلزی، بتن آرمه و وال مش دسته بندی نمود. برای اجرای وادارهای فلزی باید در ابتدا میلگردهای بستر اجرا شوند و همچنین از وادارهای عمودی و افقی استفاده نمود. این موضوع موجب می شود تا هزینه اجرای وادارهای مرسوم و قدیمی بسیار زیاد شود. در صورتی که امروزه وال مش ها با حذف میلگردهای بستر و وادارهای عمودی و افقی هزینه های مهار دیوارها را به شدت کاهش می دهند. از طرفی سهولت در اجرای وال مش ها موجب شده تا هزینه اجرای آن ها بسیار کمتر از وادارهای فلزی و بتنی باشد.
متراژ پروژه نیز از دیگر عوامل تاثیرگذار بر هزینه اجرای وادارها می باشد. هزینه اجرای آن ها به صورت متر مربع ارزیابی می شود. از طرفی قیمت تمام شده متریال و مصالح مورد استفاده در اجرای وادار در تعیین دستمزد اجرای هر متر مربع وال پست موثر است. قطعا هر چقدر متراژ پروژه بیشتر باشد، هزینه اجرای وادارها نیز افزایش می یابد.
در مقاله “قیمت وال پست چقدر است؟” به صورت کامل به این موضوع پرداخته ایم.
زمان لازم برای اجرای مهار دیوارهای غیر سازه ای به عوامل متعددی بستگی دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از:
نوع وادارها از مهم ترین عواملی هستند که مشخص می کنند زمان اجرای آن ها چقدر است. به طور مثال هنگام اجرای وادارهای فلزی در ابتدا باید میلگرد بستر اجرا شود و دیوارچینی انجام گردد. این موضوع موجب می شود تا زمان اجرای کار نسبت به اجرای وال مش ها افزایش یابد. همچنین ساختار آن ها بسیار پیچیده بوده و اجرای وادارهای فلزی نیز نیاز به تخصص و تجربه بالا دارد. در صورتی که وال مش ها ساختار بسیار ساده تری دارند و برای اجرای آن ها نیاز به تخصص بالایی نیست. به همین دلیل افراد نیمه ماهر نیز می توانند وال مش ها را اجرا کنند. از طرفی برای اجرای وال مش نیازی به میلگرد بستر و دیوارچینی حرفه ای نیست. این موضوع علاوه بر کاهش هزینه ها در کاهش زمان اجرای وال مش ها نیز نقش بسیار موثری دارد.
متراژ پروژه نیز از اصلی ترین عوامل تعیین کننده زمان اجرای پروژه است. هر چقدر متراژ کار گسترده تر باشد، باید زمان بیشتری را برای اجرای وادارها در نظر گرفت. از طرفی وادارهای فلزی محدودیت اجرا دارند و برای متراژ بالا باید از اتصالات پیچیده استفاده نمود. این موضوع نقش بسیار زیادی در افزایش زمان اجرای پروژه دارد. البته وال مش ها محدودیت اجرا ندارند و می توان به سادگی آن ها را در متراژ بالا به صورت نواری و یا سرتاسری نصب نمود.
پیوست ششم استاندارد 2800 علاوه بر اینکه توضیحات جامع و کاملی را در مورد نحوه اجرای وال پست های فلزی ارائه کرده است، برای مهار نوین ساختمان ها و اجزای غیر سازه ای نیز پیشنهادهایی داشته که بسیار مورد توجه مهندسین اجرایی و طراحان شده اند. مسلح کردن دیوار با شبکه الیاف، یکی از بهترین روش های نوین مهار دیوار در ساختمان ها است که جزئیات آن در پیوست ششم استاندارد 2800 آمده است.
این روش نوین مهار دیوار خارجی و داخلی در میان اهالی صنعت ساختمان با روش وال مش معروف شده است که از ترکیب مش (توری فایبرگلاس) و پلاستر سیمانی و گچی در محیط اجرا می شود. این روش مهار لرزه ای نسبت به وال پست های ساختمانی هزینه کمتر و جزئیات اجرایی ساده تر دارد. از این رو بسیاری از متخصصان اجرایی ساختمانی، علاقه مند به اجرای این روش مهار لرزه ای و جایگزین کردن آن با روش های قدیمی هستند.
برای مهار دیوارهای غیر سازه ای با استفاده از وال مش در ابتدا باید سطح دیوار را آماده سازی نمود و تمامی آلودگی ها را از دیوار پاک کرد. پس از آن یک لایه پلاستر سیمانی یا گچی را روی سطح دیوار می پاشند. در ادامه باید توری فایبرگلاس که مطابق با ابعاد مورد نظر در نقشه برش داده شده اند را روی پلاستر نصب نمود. پس از آن پروفیل های ناودانی و نبشی را با استفاده از اتصالات جوشی یا پیچی نصب می کنند. در ادامه نیاز است با استفاده از چسب اپوکسی نبشی و ناودانی ها را در جای خود محکم نمود. در آخر نیز یک لایه دیگر از پلاستر مورد استفاده را به روش پاششی روی سطح مش ها می ریزند و سطح دیوار را کامل پوشش می دهند. پیشنهاد می کنیم مقاله “راهنمای اجرای وال مش در انواع ساختمان بتنی و فولادی” را مطالعه کنید.
وال پست یک روش سنتی و نسبتا قدیمی برای اجرا در ساختمان ها است که قدمت آن نسبت به وال مش بسیار بیشتر است. علاوه بر این موضوع، وال پست و وال مش در مصالح، روش طراحی و روش اجرا با هم متفاوت هستند که در ادامه به تفاوت های آن ها دقیق تر اشاره می کنیم.
برای خرید وال پست جهت اجرا در ساختمان های مختلف، حتما می بایست به یک فروشگاه معتبر مراجعه کنید. چرا که در حال حاضر توجه به آیین نامه ها به ویژه پیوست ششم استاندارد 2800 ملاک عمل برای فروش این وال پست ها و اجرای آن ها در ساختمان های جدید است. تنها مراکزی که دارای تیم فنی و متخصص هستند، برای خرید وال پست معتبر هستند و می توانید به آن ها اعتماد کنید. حتما به جنس وال پست در هنگام خرید و مطابقت آن به استاندارد 2800 توجه داشته باشید. اکثر تجهیزات وال پست باید با قطعات فولادی و گالوانیزه ساخته شوند تا بتوانند در برابر شرایط مختلف مقاومت بسیار خوبی از خود نشان دهند.
در صورت نیاز به خرید وال پست ابتدا می بایست از یک مهندس طراح و برای طراحی نقشه اجرای وال پست کمک بگیرید. چرا که جزئیات اجرای وال پست و میزان مصالح مورد نیاز برای اجرای وال پست در هر ساختمان متفاوت است. بدیهی است که قبل از اینکه مشخص شود چه مقدار و چه نوع مصالحی برای اجرا در ساختمان ها مورد نیاز هستند، امکان خرید وال پست و تجهیزات مرتبط با آن وجود ندارد. در صورت نیاز به دریافت مشاوره جهت خرید وال پست و کسب اطلاعات بیشتر در این مورد، می توانید با کارشناسان شرکت افزیر در ارتباط باشید.
وال پست به عنوان یکی از مهم ترین فرآیندها برای اجرا در اجزای غیر سازه ای محسوب می شود که نقش بسیار مهمی را در افزایش مقاومت سازه ای و جلوگیری از صدمه دیدن سازه ها ایفا می کند. وال پست ها می توانند با روش های مختلف از جمله اجرای وادار قائم و افقی و یا روش های نوین مانند مهار لرزه ای با الیاف شیشه اجرا شوند و هر کدام نقش مهمی را در بهبود کیفیت سازه و جلوگیری از آسیب به آن در هنگام زلزله ایفا کنند. شرکت افزیر، ارائه دهنده خدمات اجرای وال پست با بهترین کیفیت و راندمان بوده و همواره از محصولات مطابق با قوانین و استانداردهای در نظر گرفته شده از سوی سازمان نظام مهندسی و مقررات ملی ساختمان استفاده می کند. برای دریافت اطلاعات دقیق در مورد نحوه اجرای وال پست و مشاوره جهت خرید مصالح آن می توانید با تیم کارشناس افزیر در ارتباط باشید.
وال پست به معنای نگهدارنده دیوار است بدین ترتیب که با اتصال استاندارد قاب سازه‌ای با دیوار از آسیب دیدن دیوار، هنگام وارد آمدن نیروهای جانبی جلوگیری به عمل می‌آورد.
وال پستهای فلزی و وال مشها
وال مش از مش الیاف کربن یا مش فایبرگلاس ساخته شده است.
وال پست در دیوارهای شامل بازشو و جانپناه، تقاطع دیوارهای غیرسازه‌ای و دیوارهای شامل قاب سازه‌ای به کار می‌رود.
این پروفیلها معمولا مقطع I شکل هستند
وال مشها به خاطر انعطاف پذیری و سبکی بالایی که دارند راحتتر اجرا و نصب میشوند.
وادار
جلوگیری از سقوط اجزای جانپناه در معابر.
اتصال کشویی
چرا عایق رطوبتی دیوار مهم است؟ نکاتی برای جلوگیری از نفوذ رطوبت اهمیت استفاده از…
عایق ساختمانی چیست و چرا اهمیت دارد؟ عایق ساختمانی مجموعه‌ای از مواد و روش‌هاست که…
تعرفه عایق‌سازی ساختمان: هزینه‌ها را بشناسید و صرفه‌جویی کنید! عایق کاری ساختمان به‌عنوان راهکاری برای…
چگونه از نفوذ آب در شرایط فشار بالا جلوگیری کنیم؟ فشارهای وارده به ساختمان که…
آب بندی فشار مثبت بتن چیست؟ آب‌بندی بتن به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌شود که با…
وال مش چیست و چرا به صنعت ساخت و ساز معرفی شد؟ اولین دلیل روی…
نمایش دیدگاه
با سلام
مرسی از مقاله جامع شما در ارتباط با وال پست. سوالی که داشتم اینه که تفاوت اتصالات در اجرای وادار چیست؟
سلام روزتون بخیر
مطابق پیوست 6 آیین نامه 2800، وادار باید به نحو مناسبی به کف سازه با اتصال به صورت مفصلی متصل شود ولی اتصال آن در زیر تراز سقف باید در راستاي داخل صفحه به صورت کشویی باشد تا امکان جابجایی درون صفحه دیوار فراهم شود. این نکته را هم توجه داشته باشید وادارها نباید به نبشی هاي تعبیه شده در تیرها که تنها جهت جلوگیري از حرکت خارج از صفحه نصب شده اند جوش شوند. همچنین درصورتی که دیوار در خارج از قاب اجرا می شود، وادارهای دو انتهای دیوار باید با اتصال تلسکوپی اجرا شود. در این حالت وادار در برابر حرکت جانبی در هر دو جهت مقید می شود.
با سلام
ببخشید من دانشجوی ترم 7 مهندسی عمران هستم و در حال انجام پروژه بتن می باشم. آیا باید در دیوار برشی هم از وادار استفاده کنیم.
سلام روزتون بخیر
خیر. دیوار برشی یک عضو سازه ای ساختمان می باشد. وال پست صرفا جهت دیوار های غیر سازه ای اجرا می شود. اگر به عنوان پیوست شش استاندارد 2800 دقت کرده باشید عبارت است از " طراحی لرزه اي و اجراي اجزاي غیر سازه اي معماري".
سلام روزتون بخیر
ما امروز با یک چالش در اجرای وال پست ساختمان مواجه شدیم. در پلان ساختمان ما دیوراهای داریم که در راستای تیرچه قرار نگرفتن. لطفا راهنمایی بفرمایید دراین حالت برای اجرای نبشی چه کاری باید انجام بدهیم.
سلام روزتون بخیر
در این حالت نیاز به اجرای نبشی در بالای دیوار نیست. مطابق ضوابط پیوست شش آیین نامه 2800 در اجراي دیوارهاي داخلی به خصوص در انواع سقف هاي داراي تیرچه یا تیر یا هر نوع سقف مختلط که در آنها تیري در راستاي دیوار نباشد، مانند دیوارهاي خارجی می توان رج انتهایی دیوار یا رج ماقبل آنرا با میلگرد بستر یا بست مسلح کرد.
سلام. وقت بخیر
ببخشید فاصله وال پست از ستون چقدر باید باشد؟
سلام روزتون بخیر
طبق پیوست شش آیین نامه 2800 بخش تیرك ها (دیوارهاي با ارتفاع بیش از 3.5 متر) باید با استفاده از عضو افقی با مقطع فولادي یا بتنی (تیرك) ارتفاع آزاد دیوار را کاهش داد. در این حالت براي اینکه جداسازي دیوار از قاب سازه اي به نحو مناسب انجام شود، نیاز به اجراي وادار انتهایی (قائم) براي نگه داشتن تیرك می باشد. بر این اساس جهت عدم ایجاد مانع براي تغییر شکل تیر در ناحیه مفصل پلاستیک وادار انتهایی باید حداقل در فاصله یک متري از بر ستون اجرا بشود.
سلام
امکانش است در مورد طراحی نبشی در وال پست توضیح بفرمایید.
سلام مهنس ابراهیم پور عزیز. طراحی نبشی در وال پست طبق ضوابط نشریه 729 سازمان برنامه و بودجه انجام می گیرد.
سلام روزتون بخیر
مطابق نشریه 819 "راهنمای طراحی سازه و جزییات اجرایی دیوارهای غیر سازه ای"، محاسبات مربوط به مهار دیوارها در لبه های فوقانی (اتصال به سقف) و کناری (اتصال به وال پست ها) بر اساس بارهای خارج از صفحه وارد بر دیوار و با توجه به سطح باربر هر یک از لبه ها انجام شده است. همچنین در این ضابطه جداول راهنمایی برای محاسبه سریع نبشی وال پست وجود دارد که می توانید به آن ها رجوع کنید.جزییات محاسباتی این بخش را می توان در ضابطه 729 امور نظام فنی و اجرایی سازمان مدیریت دنبال کرد. در صورتی نیاز به مشاوره در مورد طراحی انواع وال پست (وال پست فلزی، وال مش و وال پست بتنی) می توانید با کارشناسان فنی مقاوم سازی افزیر تماس بگیرید.
سلام
ممنون بابت مقاله جامع در ارتباط با وال پست در ساختمان. تقریبا بخش عمده سوالات خودم گرفتم. خصوصا اینکه در متن مقاله به بندهای آیین نامه وال پست هم اشاره کرده بودید که خیلی کاربردی بود.
سلام روزتون بخیر
خیلی ممنونم از لطف شما.
سلام وقت بخیر
فلسفه وال پست جداسازی دیوار از قاب سازه ای می باشد. سوالی که داشتم از خدمت شما این است که آیا دیوارهايی که در تمام ارتفاع طبقه اجرا نمی شود را می توان به قاب سازه ای متصل نمود.
سلام روزتون بخیر خانم مهندس عباسیون
خیر. مطابق ضوابط پیوست شش استاندارد 2800 دیوارهاي خارجی و تیغه های داخلی که تمام ارتفاع طبقه را پوشش نمی دهند (دیوار کوتاه)، بخصوص در ساختمان هاي بتنی، همواره باید از قاب سازه اي جدا شوند. زیرا در غیر اینصورت می تواند باعث تشکیل "ستون کوتاه" در سازه شود.
سلام وقت بخیر
مرسی بابت انتشار مقاله مفید در مورد وال پست. در یکی از پروژه ها که حوزه مسئولیت بنده به عنوان طراح سازه می باشد قرار بر استفاده از دیوارهای پانلی کارخانه ای می باشد. سوالی که داشتم این است که آیا ضوابط اجرای وادار در دیوارهای پانلی مشابه دیوارهای بلوکی می باشد؟
سلام روزتون بخیر
خیلی ممنون از لطف شما آقای مهندس. بر اساس ضوابط پیوست ششم استاندارد 2800 دیوارهای پانلی باید با استفاده از نبشی یا المان مشابه در جهت خارج از صفحه، در تراز سقف و کف مهار شود. در این حالت باید اتصال پانل دیوار در تراز سقف با نبشی به صورت کشویی بوده و دیوار اجازه جابجایی داخل صفحه را داشته باشد. در این نوع دیوارها نیازي به اجراي وادار نمی باشد. ولی این نکته توجه داشته باشید که در صورتی که ارتفاع دیوار به اندازه اي باشد که پانل، قابلیت تحمل بار خمشی وارد بر آن را نداشته باشد، باید از تیرك در تراز میانی و وادار انتهایی استفاده نمود.
سلام
براي اتصال دیوار پانلی به ستون و دیوار برشی از چه نوع اتصالی باید استفاده شود.
سلام روزتون بخیر
در دیوارهاي پانلی نیازي به اتصال بین دیوار و ستون وجود ندارد و فواصل بین این دو باید با مواد تراکم پذیر مانند پشم سنگ ضد رطوبت پر شود و بر روي آن در نازك کاري از یک لایه شبکه الیاف یا رابیتس استفاده شود.
سلام
در پیوست شش استاندارد 2800 آمده نبشی ها به ترتیب ابتدا در یک سمت اجرا و پس از دیوارچینی و قرارگیري بالاترین بلوك دیوار، نبشی دوم متصل می شود. با توجه دسترسی کم در این حالت لطفا راهنمایی بفرمایید.
سلام روزتون بخیر
در این حالت نبشی هاي مهار به سقف که پس از اجراي دیوار نصب می شود باید به سمت خارج دیوار باشد.