ﺣﻮادث و ﺑﻼﻫﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻫﻤﭽﻮن زﻟﺰﻟﻪ، ﮔﺮدﺑﺎد و ﺳﻮﻧﺎﻣﯽ، اﻧﺴﺠﺎم و ﺗﻤﺎﻣﯿـﺖ زﯾﺮﺑﻨﺎﻫـﺎی ﻋﻤﺮاﻧـﯽ و اﯾﻤﻨـﯽ استفاده‌کنندگان آن‌ها را ﺗﻬﺪﯾـﺪ می‌کند. ﺗﻌﺪاد بی‌شماری از ساختمان‌ها و پل‌های بتن‌آرمه‌ای ﮐﻪ ﻗﺒﻞ از دﻫﻪ 1970 در ایالات‌متحده ﺳـﺎﺧﺘﻪ شدند عموماً ﻇﺮﻓﯿـﺖ ﮐـﺎﻓﯽ را به‌منظور ﺗﺤﻤﻞ ﻧﯿﺮوﻫﺎ در ﻃﯽ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻼﻫﺎی ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ ﻧﺪارﻧﺪ. ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ سازه‌ای ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺎص (زﻟﺰﻟﻪ ﯾـﺎ گودبرداری ﯾـﺎ …) آسیب‌دیده ﺑﺎﺷـﺪ ﯾـﺎ اگر قصد تغییر کاربری ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن (ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﺑﻪ آﻣﻮزﺷﯽ) ، ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﺎ اﻓﺰاﯾﺶ در ﻣﯿﺰان ﻃﺒﻘﺎت ﺳﺎزه را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ دﯾﮕﺮ ﺳﺎزه ﻣﻮﺟﻮد اﯾﻤﻨﯽ و ﺷـﺮاﯾﻂ ﻣﻄﻠـﻮب ﺑـﺮای ﺗﺤﻤﻞ بارهای وارده را ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ و ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ مقاوم‌سازی ﯾﺎ ﺗﺮﻣﯿﻢ و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺳﺎزه ﻫﺴﺘﯿﻢ. ﺑـﻪ ﺟﻬـﺖ ﺗﻀـﻤﯿﻦ اﯾﻤﻨـﯽ و امنیت ﻣـﺮدم، ساختمان‌های ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از فروریختن و اﻧﻬﺪام، ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﻌﻤﯿﺮ و مقاوم‌سازی دارﻧﺪ. در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ روش‌های مؤثری ﺟﻬـﺖ ﺗﻌﻤﯿـﺮ و مقاوم‌سازی اﯾﺠﺎد و ﺗﻮﺳﻌﻪ داد.
اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ و انجام‌شدنی ﺑﻮدن تکنیک‌های ﻣﻮﺟﻮد را ﺑﺮای ﺗﻌﻤﯿﺮ و مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه ارزﯾﺎﺑﯽ می‌کند. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﭘﮋوﻫﺸﯽ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت انجام‌شده روی ﺗﻌﻤﯿﺮ و مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ اﺳﺖ. ﻫﺪف اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺟﻮاﻧﺐ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﯽ ﻫﺮ ﯾﮏ از تکنیک‌های ﺗﻌﻤﯿﺮ و مقاوم‌سازی می‌باشد. ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ می‌تواند ﺑﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﯿﻦ در اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻬﺘـﺮﯾﻦ روش در پروژه‌ها بر اساس ﺷـﺮاﯾﻂ اﻗﺘﺼـﺎدی ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﻤﮏ ﻧﻤﺎﯾﺪ.
ﺗﻌﺮﯾﻒ مقاوم‌سازی
به‌طورکلی، مقاوم‌سازی لرزه‌ای ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از اﺻﻼح ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ ﺧﻮاص سازه‌ای ﻣﻮﺟﻮد به‌منظور ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﮑﺮد در زلزله‌های آﯾﻨـﺪه. ﺑـﻪ دﻟﯿﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ساختمان‌ها و ﺗﻨﻮع ﻧﻮاﻗﺺ و کاستی‌هایی ﮐﻪ اﻣﮑﺎن دارﻧﺪ و ﻧﯿﺰ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﻣﻘﺎﺻﺪ مقاوم‌سازی، تکنیک‌های مقاوم‌سازی ﻧﯿـﺰ ﻣﺘﻔـﺎوت می‌باشند.ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺗﺤﻘﯿﻘـﺎت و ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت زﯾـﺎدی درزمینهٔ ﭼﮕـﻮﻧﮕﯽ ﺗﻘﻮﯾـﺖ سازه‌های ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ساخته‌شده در ﮐﺸـﻮرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠـﻒ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪ و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮی ﻧﯿﺰ به‌دست‌آمده اﺳﺖ. به‌طورکلی در ﻣﻮارد زﯾﺮ مقاوم‌سازی سازه‌های ﻣﺘﻌﺎرف ﻣﺘﺪاول اﺳﺖ:
ساختمان‌های آسیب‌دیده ﺣﯿﻦ وﻗﻮع زﻟﺰله
ساختمان‌هاﯾﯽ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮی آن‌ها ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺮده اﺳﺖ،
ساختمان‌هاﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻻﯾﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺿﻮاﺑﻂ آیین‌نامه‌ها، ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﺪارﻧﺪ، ساختمان‌هاﯾﯽ ﮐﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ ﻃﺒﻘﺎت اﺿﺎﻓﯽ روی آن‌ها ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد،
ساختمان‌هاﯾﯽ ﮐﻪ آﺛﺎر ﺿﻌﻒ به‌صورت ﺗﺮک در آن‌ها ﭘﺪﯾﺪار ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﻫﺪف مقاوم‌سازی
ﻫﺪف مقاوم‌سازی ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎر ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن در ﺳﻄﺢ بهره‌برداری دﻟﺨﻮاه ﺑﺮای ﯾﮏ ﺷـﺪت زﻟﺰﻟـﻪ ﺑﺨﺼـﻮص از ﻟﺮزش زﻣﯿﻦ، ﮐﻪ ﺑﺮای دﺳﺘـﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻫــﺪف ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﯽ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﺳﺨﺖ ﮐﺮدن ﯾـﺎ مقاوم‌سازی ﺳـﺎزه، اﻓـﺰودن اﺟـﺰای ﻣﻮﺿـﻌﯽ ﺑـﺮای ﺣﺬف بی‌نظمی‌ها، ﺑﺴﺘﻦ اﺟﺰای ﺳﺎزه ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ، ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎی زﻟﺰﻟﻪ در ﺳﺎزه از ﻃﺮﯾﻖ روش ﺟﺪاﺳﺎزی و یا ﺟﺬب اﻧﺮژی و ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ ارﺗﻔـﺎع ﯾـﺎ ﺟـﺮم ﺳﺎزه را، می‌توان در ﻗﺎﻟﺐ روش‌های مقاوم‌سازی ﺑﺮای ﺣﺼﻮل ﭘﺎﯾﺪاری و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺳﺎزه در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎر ﺟﺎﻧﺒﯽ ﻧﺎﺷﯽ از زﻟﺰﻟﻪ به‌عنوان تکنیک‌ها و روش‌های ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ. در سازه‌های ﺑﺎ ﻗﺎب ﺧﻤﺸﯽ، ﺗﯿﺮﻫﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺤﻤﻞ ﺑﺎرﻫﺎی ﺛﻘﻠﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎرﻫﺎی ﺟﺎﻧﺒﯽ ﻧﺎﺷـﯽ از زﻟﺰﻟـﻪ را ﻧﯿـﺰ ﺗﺤﻤـﻞ ﻧﻤﺎﯾﻨـﺪ. در زلزله‌های ﺷـﺪﯾﺪ ﺳﺘﻮن ﻫﺎ ﻧﺒﺎﯾﺪ آﺳﯿﺒﯽ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ و ﻣﻔﺼﻞ ﻫﺎی ﺧﻤﯿﺮی ﺧﻤﺸﯽ و ﺑﺮﺷﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺗﯿﺮﻫﺎ و ﯾﺎ ﺑﺎدﺑﻨﺪﻫﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻪ ﻫﻨﮕـﺎم مقاوم‌سازی، ﻫﻤـﻮاره ﺗﯿـﺮ مقاوم‌سازی ﺷﺪه ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻗﻮی ﺗﺮ از ﺳﺘﻮن ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ آن ﺑﺎﺷﺪ. ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺨﺎب ﻃﺮح مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
ﻣﯿﺰان دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺗﯿﺮ در ﻣﺤﻞ(دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﮐﻞ ﻣﺤﯿﻂ ﺗﯿﺮ
وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺎرﻫﺎی وارده (ﺑﺎرﻫﺎی ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ، ﺑﺎرﻫﺎی ﻣﺘﻨﺎوب و رﻓﺖ و ﺑﺮﮔﺸﺘﯽ ﻣﯿﺰان اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﯽ و ﺧﻤﺸﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز
دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ اﻧﻮاع ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﺮای مقاوم‌سازی
ﻣﻼﺣﻈﺎت اﻗﺘﺼﺎدی
ﺷﮑﺴﺖ ﻫﺎی ﺑﺮﺷﯽ و ﺧﻤﺸﯽ، دو ﺣﺎﻟﺖ ﻋﻤﺪه ﺷﮑﺴﺖ در ﺗﯿﺮﻫﺎی ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ می‌باشند ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻤﺸﯽ ﻋﻤﻮﻣﺎً ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﺴﺖ ﺑﺮﺷﯽ، ارﺟﺢ اﺳﺖ زﯾﺮا رﻓﺘﺎر شکل‌پذیرتری از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن می‌دهد. ﺷﮑﺴﺖ ﻧﺮم اﻣﮑﺎن ﭘﺨﺶ ﻣﺠﺪد ﺗـﻨﺶ را ﻓـﺮاﻫﻢ می‌آورد و ﺑـﻪ ﮐـﺎرﺑﺮان و ﺣﺎﺿـﺮان در ﻣﺤـﻞ ﻧﯿـﺰ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﺑﺮای ﭘﯽ ﺑﺮدن ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺤﺮاﻧﯽ ﺗﯿﺮ می‌دهد.
ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻏﻼف ﺑﺘﻨﯽ و اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ
قرارداد یک‌لایه اﺿﺎﻓﯽ ﺑﺘﻦ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﻣﻘﻄﻊ ﯾﮏ ﺗﯿﺮ، اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﻄﻊ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﺷﺪه و همین‌طور ﻏﻼف ﺑﺘﻨﯽ اﻓﺰودن ﯾﮏ ﻏﻼف بتن‌آرمه ﭘﯿﺮاﻣـﻮن ﺗﯿﺮ ﻣﻮﺟﻮد می‌باشد. ﻏﻼف بتن‌آرمه درعین‌حال ﮐﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎرﻫﺎی اﻋﻤﺎﻟﯽ را ﺑﻬﺒﻮد می‌بخشد می‌تواند دوام و ﻣﺎﻧـﺪ ﮔﺎری را اﻓـﺰاﯾﺶ دﻫـﺪ.
ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ، ﺗﮑﻨﯿﮏ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﻄﻊ و ﻏﻼف ﺑﺘﻨﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ تکنیک‌های دﯾﮕﺮ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ارزان‌تر و آسان‌تر ﺑﺎﺷﺪ. در ﺗﯿﺮﻫﺎ می‌توان از روﮐﺶ ﺑﺘﻨﯽ در ﺳﻪ و ﯾﺎ ﭼﻬﺎر وﺟﻪ ﺗﯿﺮ ﺑﺮای ﺑﻬﺴﺎزی و اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ آن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد. ﺑﺎ اﯾﻦ روش می‌توان ﻧﺎﺣﯿﻪ ﮐﺸﺸﯽ و ﻓﺸﺎری ﺗﯿﺮ را باروکش ﻫﺎی ﺑﺘﻨﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮐﺮد.
دﯾﺎب و ﻫﻤﮑﺎراﻧﺶ (1998) ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ را به‌منظور آزﻣﺎﯾﺶ ﮐﺮدن تأثیر اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺘﻦ اﺳﭙﺮی ﺷﺪه ﺑﺮای مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه اﻧﺠـﺎم دادﻧـﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻧﺸﺎن می‌دهند ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺘﻦ اﺳﭙﺮی ﺷﺪه به‌منظور مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه می‌تواند به‌طور ﻣﺆﺛﺮی ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎرﺑﺮی ﯾﺎ ﺳﺨﺘﯽ آن‌ها را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﺪ، ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾـﻦ، ﻓﯿﺒﺮﻫـﺎی ﺷﯿﺸـﻪ ﻓﻠـﺰی اﺿـﺎﻓﻪ در ﺑـﺘﻦ اﺳـﭙﺮی ﺷـﺪه ﻣﺴـﯿﺮ و اﻟﮕـﻮی ﺗـﺮک و ﻇﺮﻓﯿـﺖ ﻧﻬـﺎﯾﯽ ﺗﯿﺮﻫـﺎی بتن‌آرمه را ﺑﻬﺒﻮد می‌بخشید. اﻓﺰودن اﯾﻦ ﻓﯿﺒﺮﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ترک‌ها، ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻨﺶ ﮐﺸﺸﯽ و اﻓﺰاﯾﺶ ﺑـﻪ ﻣﯿـﺰان نسبتاً زیاد نخستین ﻣﻤﺎن ترک‌خوردگی ﺷﺪ.
ﺳﯿﺮﺟﻮ و ﺷﺎرﻣﺎ در ﺳﺎل 2001، اﻓﺰاﯾﺶ تکنیک‌های ﻣﺨﺘﻠﻒ مقاوم‌سازی اﻋﻀﺎی بتن‌آرمه را تحت‌فشار ﻣﺤﻮری و ﺧﻤﺶ را ﻣـﻮرد ﻣﻘﺎﯾﺴـﻪ قراردادند. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺗﯿﺮ ﻣﺮﺟﻊ مقاوم‌سازی ﻧﺸﺪه، ﺗﯿﺮﻫﺎی مقاوم‌سازی ﺷـﺪه دارای ﺳـﺨﺘﯽ و ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﺧﻤﺸـﯽ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮی می‌باشند. ﺣﺎﻟﺖ و ﻣﺪ ﺷﮑﺴﺖ ﺑﺮای ﺗﯿﺮﻫﺎی مقاوم‌سازی ﺷﺪه به‌صورت ﺗﺪرﯾﺠﯽ و شکل‌پذیر ﺑﻮد .
ﺷﻬﺎﺗﺎ و ﺷﻬﺎﺗﺎ در ﺳﺎل 2008 رﻓﺘﺎر ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه مقاوم‌سازی ﺷﺪه ﺑﺎ ﻏﻼف ﺟﺰﺋﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از پیچ‌هایی به‌عنوان اﺗﺼﺎﻻت ﺑﺮﺷﯽ موردبررسی قرارداد. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ روش ﻏﻼف ﺟﺰﺋﯽ ﯾﮏ ﺗﮑﻨﯿﮏ مقاوم‌سازی مؤثر می‌باشد. به‌منظور دﺳـﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑـﻪ درﮔﯿـﺮی ﻣﻨﺎﺳـﺐ پیچ‌ها، ﻋﻤﻖ ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽ پیچ‌ها ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﺶ از5 ﺑﺮاﺑﺮ ﻗﻄﺮ ﭘﯿﭻ ﺑﻮده و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﻤﺘﺮ از50 میلی‌متر ﻧﺒﺎﺷﺪ.
آﻟﺘﻦ و ﻫﻤﮑﺎران (2004) ویژگی‌ها و ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه را ﻗﺒﻞ و ﭘﺲ از ﻏﻼف ﮔﺬاری، ﺗﺤﺖ آزﻣﺎﯾﺶ ﺧﻤـﺶ ﻣـﻮرد ﻣﻘﺎﯾﺴـﻪ قراردادﻧﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ رﻓﺘﺎر ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه آسیب‌دیده ﺷﺒﯿﻪ ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه ﻣﻌﻤـﻮﻟﯽ ﺑـﺎ ﻫﻤـﺎن اﺑﻌـﺎد ﺑـﺎ غلاف‌های ﺑـﺘﻦ اﻓـﺰود می‌باشد.
ﺗﮑﻨﯿﮏ آرماتور گذاری ﺧﺎرﺟﯽ
مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه می‌تواند از ﻃﺮﯾﻖ اﻓﺰودن آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎی ﻃﻮﻟﯽ ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﯿﺮﻫﺎ به‌منظور اﻓﺰاﯾﺶ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎرﺑﺮی ﺣﺎﺻـﻞ ﺷـﻮد.
اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ درحالی‌که ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﻌﺎﯾﺐ تکنیک‌های دﯾﮕﺮ را ﻧﺪارد، ﺗﮑﻨﯿﮏ ارزان و آﺳـﺎن ﺑـﻪ ﻟﺤـﺎظ اﺟﺮاﯾـﯽ می‌باشد. در اﯾـﻦ روش آرﻣﺎﺗﻮرﻫـﺎی ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ از ﺑﯿﺮون ﺑﻪ ﻣﻘﻄﻊ ﺗﯿﺮ بسته‌شده و در دو اﻧﺘﻬﺎی آن ﻣﻬﺎر می‌گردند. اﻟﺒﺘﻪ ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻬﺎر آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ در اﻧﺘﻬﺎی ﺗﯿﺮ ﺑﺴـﯿﺎر ﻣﻬـﻢ و ﺣﺴـﺎس ﺑﻮده و ازنظر اﺟﺮا ﻣﺸﮑﻞ و ﭘﺮﻫﺰﯾﻨﻪ می‌باشد. ﻣﯿﻠﮕﺮدﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ را می‌توان ﺑﺎ ﻋﺒﻮر دادن از سوراخ‌های صفحه‌ای ﮐـﻪ ﭘﺸـﺖ ﺳـﺘﻮن تعبیه‌شده و ﭘـﯿﭻ ﮐﺮدن آن‌ها ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻬﺎر ﻧﻤﻮد.
ﮐﻮﺗﺎﻧﺪاراﻣﺎن و ﻫﻤﮑﺎران (2010) روش و ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺟﺪﯾﺪی را اﺧﺘﺮاع ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه را ﺑﺎ آرماتور گذاری ﺧـﺎرﺟﯽ در ﺳـﻄﺢ زﯾـﺮﯾﻦ آن‌ها ﻣﻘﺎوم می‌کرد. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺶ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ مقاوم‌سازی ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎی ﺑﯿﺮوﻧﯽ در ﺳﻄﺢ زﯾﺮﯾﻦ ﺗﯿﺮ، به‌طور قابل‌توجهی ﭘﻬﻨـﺎ ﻋﺮض ترک‌ها و ﺧﯿﺰﻫﺎ را ﮐﺎﻫﺶ می‌دهد و ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎرﺑﺮی ﺧﻤﺶ را در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺗﯿﺮﻫﺎی مقاوم‌سازی ﻧﺸﺪه اﻓﺰاﯾﺶ می‌دهد.
ﺗﺎن و ﻫﻤﮑﺎران (2003) ﻣﻌﺎﯾﺐ ﺑﺮش ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه ﮔﯿﺮدار مقاوم‌سازی ﺷﺪه ﺑﺎ میله‌های ﮐﺸﺸﯽ ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﺘﻔﺎوت را موردبررسی قراردادند. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ اﺳﺘﻔﺎده از میله‌های ﮐﺸﺸﯽ ﺧﺎرﺟﯽ را ﺑﺮای مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎی ﮔﯿﺮدار را ﺛﺎﺑـﺖ ﮐﺮدﻧـﺪ. بااین‌حال، ﻇﺮﻓﯿـﺖ تیرهای مقاوم‌سازی ﺷﺪه به دلیل ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺮﺷﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ، محدودشده ﺑﻮد. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎی ﺑﺘﻨﯽ ﺑﺎ میله‌های ﮐﺸﺸﯽ ﺑﺎ نیمرخ‌های ﺳﻬﻤﻮی ﯾـﺎ ﺑﺮش- ﺧﻮرده، اﺣﺘﻤﺎل ﺷﮑﺴﺖ ﺑﺮﺷﯽ را ﮐﺎﻫﺶ می‌دهد ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﮐﻪ آن‌ها (میله‌ها) ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﯽ را اﻓﺰاﯾﺶ می‌دهند.
ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺻﻔﺤﺎت ﻓﻮﻻدی
اﯾﻦ روش ﭘﺲ از ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺻﻨﻌﺖ ﺷﯿﻤﯽ و ﺳﺎﺧﺖ چسب‌های اﭘﻮﮐﺴﯽ در ﺣﺪود 30 ﺳﺎل ﭘﯿﺶ ﻣﻄﺮح ﺷﺪ و درحالی‌که ﺣﺎﺿـﺮ در ﺗﻤـﺎم دﻧﯿـﺎ مورداستفاده ﻗﺮار می‌گیرد. در اﯾﻦ روش ﺻﻔﺤﺎت ﻓﻮﻻدی ﺗﻮﺳﻂ ﭼﺴﺐ اﭘﻮﮐﺴﯽ ﺑﻪ زﯾﺮ ﺗﯿﺮ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه می‌شوند. در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻋﻤﻼً اﻓﺰاﯾﺸﯽ در ﻋﻤﻖ عضو و وزن ﻣﺮده اﯾﺠﺎد ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺗﺼﺎل ﺑﺎ ﭼﺴﺐ، می‌بایست اﻧﺘﻬﺎی ورق‌ها را ﺑﺎ روش‌هایی وﯾﮋه ﺑﻪ ﺗﯿﺮ ﻣﺘﺼﻞ ﻧﻤﻮد ﺗﺎ از ﻟﻐﺰش و ﺟﺪا ﺷﺪن آن‌ها از ﺗﯿﺮ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﯾﺪ. روش ﻣﺬﮐﻮر ﻣﺘﻨﻮع، انعطاف‌پذیر، اﻗﺘﺼﺎدی و ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ. آﻧﭽﻪ در اﯾﻦ روش ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻨﺘﺮل ﮔﺮدد ﻣﺤﮑﻢ ﺷﺪن ورق، ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﺮﯾﻖ، ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﻮاص اﭘﻮﮐﺴﯽ و آماده‌سازی درﺳﺖ ﺳﻄﺢ ﺑﺘﻦ و ﻓﻮﻻد می‌باشد. رﻓﺘﺎر ﻣﻄﻠـﻮب ﺳﯿﺴـﺘﻢ ﻣﺮﮐـﺐ ﺣﺎﺻـﻞ، ﺑﺴـﺘﮕﯽ ﺑﺴـﯿﺎری ﺑـه ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﯽ ﻻﯾﻪ ﺑﯿﻦ ﺑﺘﻦ و ﺻﻔﺤﻪ ﻓﻮﻻدی دارد. ﻟﺬا آماده‌سازی دﻗﯿﻖ ﺳﻄﺢ ﺗﻤﺎس ﺑﺘﻦ و ﺻﻔﺤﻪ ﻓﻮﻻدی از ﻣﻠﺰوﻣﺎت ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ روش اﺳﺖ. ﺣﺴﯿﻦ و ﻫﻤﮑﺎران (1995) روش و ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺗﻌﻤﯿﺮ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن ﺻﻔﺤﺎت ﻓﻮﻻدی را ﮐﺸﻒ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺻـﻔﺤﻪ و ﻣﻬـﺎر اﻧﺘﻬـﺎﯾﯽ ﺑﺮ شکل‌پذیری و ﺣﺎﻟﺖ ﺷﮑﺴﺖ و ﺧﺮاﺑﯽ می‌باشد. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ نشان‌دهنده اﯾﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ شکل‌پذیری ﺗﯿﺮﻫـﺎی ﺗﻌﻤﯿـﺮ ﺷـﺪه، ﺑـﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺻﻔﺤﻪ ﮐﺎﻫﺶ می‌یابد. اﮔﺮﭼﻪ ﻣﻬﺎر اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ می‌تواند شکل‌پذیری را ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺨﺸﺪ وﻟﯽ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺻﻔﺤﻪ، شکل‌پذیری ﮐـﺎﻫﺶ می‌یابد. ﺑﺠﺎی ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻤﺸﯽ ﺧﺎﻟﺺ، ﺷﮑﺴﺖ می‌تواند ﻧﺎﺷﯽ از ﺿﺨﺎﻣﺖ افزایش‌یافته ﻓﻮﻻد ﻧﺎﺷﯽ از ﮔﺴﯿﺨﺘﮕﯽ ﺑﺘﻦ در دﻫﺎﻧﻪ ﺑﺮش ﺑﺎﺷﺪ. ﺳﻮ و ﺳﻮی(2010) آزمایش‌های ﺧﻤﺶ ﭼﻬﺎر نقطه‌ای را ﺑﺮای 5 ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﯿﺮ بتن‌آرمه ﺑﺎ تکیه‌گاه ﺳﺎده و ﺑﺎ ﺻﻔﺤﺎت ﭘﯿﭻ ﺷﺪه ﺑﻪ یک‌طرفشان اﻧﺠﺎم دادﻧﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺶ دﻻﻟﺖ ﺑﺮ اﯾﻦ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ پیچ‌ها و ﺻﻔﺤﺎت، ﺑﻪ ﻣﯿﺰان زﯾـﺎدی ﺑـﺮ دو ﻣﻌﯿـﺎر ﻋﻤﻠﮑـﺮد سازه‌ای اﻓـﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﭘـﺲ ارﺗﺠﺎﻋﯽ و شکل‌پذیری ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ می‌گذارند. ﻧﻤﻮﻧﻪ مقاوم‌سازی ﺷﺪه ﺑﺎ ﭼﯿﺪﻣﺎن پیچ‌های ﻗﻮی و ﺻﻔﺤﻪ ﻓﻮﻻدی ﺿﻌﯿﻒ، اﻓـﺰاﯾﺶ ﮐـﺎﻓﯽ در ﻣﻘﺎوﻣﺖ و شکل‌پذیری را ﻧﺸﺎن داد. ﺗﯿﺮ تقویت‌شده ﺑﺎ ﭼﯿﺪﻣﺎن پیچ‌های ﻗﻮی و ﺻﻔﺤﻪ ﻓﻮﻻدی ﻗﻮی، ﺷﮑﺴﺖ دور از اﻧﺘﻈـﺎر و ﺷـﮑﻨﻨﺪﮔﯽ ﺗـﺮد را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺮد.
آﻟﺘﯿﻦ و ﻫﻤﮑﺎران (2005) آزﻣﺎﯾﺸﯽ را باهدف ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻧﻤﻮدن ﺗﯿﺮﻫﺎی دارای ﺿﻌﻒ ﺑﺮﺷﯽ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﺎت ﻓﻮﻻدی ﺧﺎرﺟﯽ ﭼﺴﺒﯿﺪه و ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺟـﺎن را اﻧﺠﺎم دادﻧﺪ. آﻟﺘﯿﻦ و ﻫﻤﮑﺎراﻧﺶ ﻫﻤﻪ ﺗﯿﺮﻫﺎ را ﺗﺤﺖ ﺑﺎرﮔﺬاری ﭼﻬﺎر نقطه‌ای آزﻣﺎﯾﺶ ﮐﺮدﻧﺪ. آن‌ها ﺗﯿﺮﻫﺎ را ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺷﮑﺴﺖ و خرابی ﺑﺎرﮔـﺬاری ﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﺳﭙﺲ ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺧﯿﺰ وﺳﻂ دﻫﺎﻧﻪ و ترک‌های ﺑﺮﺷﯽ نمونه‌ها را اندازه‌گیری ﮐﺮدﻧﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ، ﺳـﺨﺘﯽ شکل‌پذیری ﻫﻤﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﯿﺮﻫﺎی مقاوم‌سازی ﺷﺪه بهبودیافته ﺑﻮدﻧﺪ. آﯾﮑﺎس و ﻫﻤﮑﺎران (2012) ﺑﺮ تأثیر شکل‌پذیری بتن‌آرمه‌ای ﮐﻪ به‌طور ﺧﺎرﺟﯽ ﺻﻔﺤﻪ ﮔﺬاری ﺷﺪه ﺑﺮ رﻓﺘﺎر ﺧﻤﺸﯽ، ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ را اﻧﺠـﺎم دادﻧـﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﮐﻪ مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎ ﺑﺎ ﺻﻔﺤﺎت ﻓﻮﻻدی ﺳﻮراخ ﺷﺪه به‌جای ﺻﻔﺤﺎت ﯾﮑﭙﺎرﭼـﻪ و ﺗـﻮﭘﺮ، شکل‌پذیری را ﺑﻬﺒـﻮد می‌بخشد وﻟﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺗﯿﺮﻫﺎ را ﮐﺎﻫﺶ می‌دهد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻬﺎر و اﺗﺼﺎل ﭘﯿﭻ در ﺻﻔﺤﺎت ﺿﺨﯿﻢ ﺑﺴﯿﺎر مؤثرتر از ﺻﻔﺤﺎت ﻧﺎزک اﺳﺖ.
ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻧﺎﻣﻘﯿﺪ
قاب‌های بتن‌آرمه ﻧﻮع ﻣﺘﺪاوﻟﯽ از ساختمان‌ها ﻫﺴﺘﻨﺪ. بااین‌حال اﯾﻦ ساختمان‌ها درنتیجه ﭼﻨﺪﯾﻦ دﻟﯿﻞ، در ﻣﻌﺮض ﻣﺸﮑﻼت ﺑﺮﺷﯽ ﻣﻬﻤﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ. به‌طورکلی اﮔﺮﭼﻪ ظرفیت‌های ﺧﻤﺸﯽ ﺗﯿﺮﻫﺎی اﯾﻦ ساختمان‌ها ﮐﺎﻓﯽ و ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎﺷﻨﺪ وﻟﯽ ﻧﺒﻮد ﯾﺎ ﮐﻢ ﺑﻮدن ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷـﯽ ﻻزم، المان‌ها را ﺑـﻪ ﺳﻤﺖ ﮔﺴﯿﺨﺘﮕﯽ و ﺷﮑﺴﺖ ﺑﺮﺷﯽ ﺗﺮد می‌برد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻤﯿﺮ و مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎی ﺑﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﯽ ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ، اﺳـﺘﻔﺎده از تکنیک‌های ﻧﺎﻣﻘﯿـﺪ، ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ تسمه‌ها در موقعیت‌های ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻣﺆﺛﺮی ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﯽ ﻻزم می‌باشد. ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾـﻦ تکنیک‌ها از ﺷﮑﺴـﺖ ﺑﺮﺷـﯽ ﺗﯿﺮﻫﺎ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﺷﺪه و رﻓﺘﺎر شکل‌پذیر ﺗﯿﺮﻫﺎی اﻓﺰاﯾﺶ می‌یابد.
ﮐﯿﻢ و ﻫﻤﮑﺎران اﻫﻤﯿﺖ و ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﮐﺎﺑﻞ ﺳـﯿﻤﯽ ﺑـﺮای مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫـﺎی ﺑﺘﻨـﯽ را آشکار نمودند. ﺗﺤﻘﯿـﻖ و ﺑﺮرﺳـﯽ ﻧﺸـﺎن می‌دهد ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده از واﺣﺪﻫﺎی ﺳﯿﻤﯽ ﺑﺮای مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫـﺎﯾﯽ ﮐـﻪ ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ ﺗـﻨﺶ ﺑﺮﺷـﯽ شکست‌خورده‌اند ﺗﻮاﻧﺴـﺖ ﮔﺴـﺘﺮش و اﻧﺘﺸـﺎر ترک‌ها را ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﺪ. ﺑﺎرﻫﺎی ترک‌های ﻗﻄﺮی ﭘﺲ از مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎ ﺑﺎ واﺣﺪﻫﺎی ﺳﯿﻤﯽ اﻓـﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓـﺖ. اﺳـﺘﻔﺎده از واﺣـﺪﻫﺎی ﺳـﯿﻤﯽ ﺑـﺮای مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺑﺮﺷﯽ ﺗﯿﺮﻫﺎ را ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ 20% ﺗﺎ 70% در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺗﯿﺮﻫﺎی آسیب‌دیده مقاوم‌سازی ﻧﺸﺪه اﻓﺰاﯾﺶ می‌دهد.
ﯾﺎﻧﮓ و ﻫﻤﮑﺎران (2009) ﻧﯿﺰ اﻫﻤﯿﺖ و ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ ﺗﮑﻨﯿﮏ و روش ﻧﺎﻣﻘﯿﺪ واحد کابل ﺳﯿﻤﯽ را ﺑﺮای ﺗﯿﺮﻫﺎی ﭘﯿﻮﺳـ ﺘﻪ T ﺷـﮑﻞ بتن‌آرمه آﺷـﮑﺎر ﻧﻤﻮدﻧﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺶ ﻧﺸﺎن می‌دهند ﮐﻪ نمونه‌های ﺑﺎ واﺣﺪﻫﺎی ﮐﺎﺑﻞ از نوع ﺑﺴﺘﻪ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ نمونه‌های ﺑﺎ کابل‌های ﺳﯿﻤﯽU ﺷﮑﻞ زﻣﺎﻧﯽ ﮐـه ﻫﺮ دو ﻧﻤﻮﻧﻪ دارای ﻣﻘﺪار ﯾﮑﺴﺎﻧﯽ ﺳﯿﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ظرفیت‌های ﺑﺎر و ﺑﺮﺷﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮی دارﻧﺪ.
ادﻫﯿﮑﺎری و ﻣﻮﺗﺴﻮﯾﻮﺷﯽ (2006) آزمایش‌هایی را به‌منظور ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ مؤثر ﺑﻮدن روش‌های ﻣﺨﺘﻠـﻒ مقاوم‌سازی اﻧﺠـﺎم دادﻧـﺪ. همان‌طور ﮐـ ﺟﺰﯾﯿﺎت ذﮐﺮ ﺷﺪﻧﺪ ﻫﻤﻪ روش‌های مقاوم‌سازی می‌توانند به‌طور مؤثری ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺮﺷﯽ تیرهای بتن‌آرمه را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﻨﺪ. باوجوداین، مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه ﺗﻮﺳﻂ اﺳﺘﻔﺎده از تسمه‌های ﻋﻤﻮدی، ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺮﺷﯽ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ117 درﺻﺪ ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺳﺎﯾﺮ روش‌هاست، ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ تأثیر را دارد.
ﺗﮑﻨﯿﮏ اﺳﺘﻔﺎده از FRP
ﺳﯿﺴﺘﻢFRP بدین‌صورت ﺗﻌﺮﯾﻒ می‌شود ﮐﻪ اﻟﯿﺎف و رزین‌ها ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ چندلایه ﻣﺮﮐﺐ مورداستفاده ﻗﺮار می‌گیرند، به‌نحوی‌که رزین‌های ﻣﺼﺮﻓﯽ به‌منظور ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن ﭼﻨﺪﻻﯾﻪ ﻣﺮﮐﺐ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺘﻦ زﯾﺮﯾﻦ و پوشش‌ها به‌منظور ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﺼﺎﻟﺢ ترکیب‌شده اﺳﺘﻔﺎده می‌شوند پوشش‌های ﻣﻌﻤﻮل ﮐﻪ به‌منظور زﯾﺒﺎﯾﯽ ﻇﺎﻫﺮی مورداستفاده ﻗﺮار می‌گیرند به‌عنوان ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺳﯿﺴﺘﻢFRP در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ نمی‌شوند. ﻣﺼﺎﻟﺢFRP ﺳﺒﮏ، ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻮردﮔﯽ و دارای ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮐﺸﺸﯽ ﺑﺎﻻ می‌باشند. اﯾﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑـﻪ شکل‌های ﻣﺨﺘﻠـﻒ و در گستره‌ای از اﻧﻮاع ورقه‌های چندلایه کارخانه‌ای ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ورقه‌های ﺧﺸﮏ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﭽﺶ روی اﺷﮑﺎل ﻣﺨﺘﻠـﻒ سازه‌ای ﻗﺒـﻞ از اﺿـﺎﻓﻪ ﮐـﺮدن رزﯾـﻦ، قابل‌دسترس می‌باشند. آﻗﺎی ﮔﺮﯾﺲ و ﻫﻤﮑﺎراﻧﺶ ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﯽ رﻓﺘﺎر ﺗﯿﺮﻫﺎی ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠّﺢ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ورق‌های ﭘﻠﯿﻤﺮی ﻣﺴﻠّﺢ ﺑﻪ اﻟﯿﺎف تقویت‌شده‌اند، 14 ﺗﯿﺮ ﺑﺘﻨﯽ را ﻣﻮرد آزﻣﺎﯾﺶ قراردادﻧﺪ. ﻫﺮ ﺗﯿﺮ در اﺑﺘﺪا به‌اندازه ﻣﻘﺎوﻣﺖ ترک‌خوردگی ﺑﺎرﮔﺬاری ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺗﯿﺮﻫـﺎی ترک‌خورده ﺑـﺎ ورق‌های FRP ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺷﺪﻧﺪ و ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺷﮑﺴﺖ ﺗﺤﺖ ﺑﺎرﮔﺬاری ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آزمایش‌های انجام‌شده ﻧﺘﺎﯾﺞ زﯾﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ:
- به‌کارگیری ورق‌های FRP در ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺗﯿﺮﻫﺎی ﺑﺘﻨﯽ ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎرﺑﺮی و ﮐﺎﻫﺶ ﺧﯿﺰ آن می‌شود. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ترک‌های ایجادشده کوچک‌تر و به‌طور ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﭘﺨﺶ گردیده‌اند و وﺟﻮد لایه‌های ﻋﻤﻮدی ﺗﻘﻮﯾﺖ، ﺑﺎﻋﺚ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﭘﺎرﮔﯽ در اﻟﯿﺎف ﺧﻤﺸﯽ (اﻓﻘﯽ) می‌شود.
- ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎرﺑﺮی ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺗﯿﺮﻫﺎ ﺑﺎ ﺑﮑﺎر ﺑﺮدن ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ورق‌های ﺗﻘﻮﯾﺘﯽ ﻣﺴﻠّﺢ به‌صورت ﻋﻤﻮدی و اﻓﻘـﯽ ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﭼﺴـﺐ اﭘﻮﮐﺴـﯽ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً دو ﺑﺮاﺑﺮ می‌شود.
- ﮔﺴﺘﺮش لایه‌های ﻋﻤﻮدی در ﺳﺮاﺳﺮ دﻫﺎﻧﻪ ﺗﯿﺮ، ﮐﺎﻫﺶ ترک‌های ﻗﻄﺮی را در ﭘﯽ داﺷﺘﻪ و ﻧﯿﺰ ﺳﺒﺐ می‌شود ﺗﺎ از ﻇﺮﻓﯿـﺖ اﻟﯿـﺎف ﻃـﻮﻟﯽ به‌طور ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد. درنتیجه ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎرﺑﺮی ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺗﯿﺮﻫﺎ به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ.
- ﺗﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ورق‌هایGFRP در زﯾﺮ و ﻃﺮﻓﯿﻦ آن‌ها ﺑﮑﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ در زﯾﺮ به‌وسیله ورق تقویت‌شده‌اند رﻓﺘﺎر ﺑﻬﺘﺮی از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن می‌دهند.
آﻗﺎﯾﺎن ﺳﻌﺎدﺗﻤﻨﺶ و اﺣﺴﺎﻧﯽ در داﻧﺸﮕﺎه آرﯾﺰوﻧﺎی آﻣﺮﯾﮑﺎ 5 ﺗﯿﺮ ﻣﺴﺘﻄﯿﻠﯽ و 1 ﺗﯿﺮ T ﺷﮑﻞ را ﺗﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﮔﺴﯿﺨﺘﮕﯽ ﺗﺤﺖ ﺑﺎر ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ در ﭼﻬﺎر ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺎ دﻫﺎﻧﻪ ﺧﺎﻟﺺ 4570 میلی‌متر قراردادﻧﺪ. ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮐﻠﯿﻪ ﺗﯿﺮﻫﺎ ﺑﺎ ورق GFRP ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ 6 میلی‌متر ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﺴﺐ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑـﻪ ﺑـﺘﻦ ﺗﯿـﺮ ﻣﺘﺼـﻞ ﺷﺪﻧﺪ، ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ از:
- ﺑﺎر ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺗﯿﺮﻫﺎ در اﺛﺮ ﺗﻘﻮﯾﺖ، اﻓﺰاﯾﺶ قابل‌توجهی داﺷﺘﻪ و ﺷﮑﺴﺖ آن‌ها ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺟﺎری ﺷﺪن ﻓﻮﻻد ﮐﺸﺸﯽ اﺳﺖ.
- اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻤﺸﯽ در ﺗﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ درﺻﺪ ﻣﯿﻠﮕﺮدﻫﺎی ﮐﺸﺸﯽ ﮐﻤﺘﺮی دارا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮﺗﺮ اﺳﺖ.
- اﻧﺠﺎم ﺗﻘﻮﯾﺖ، ﻣﯿﺰان ترک‌ها را در ﺑﺎرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اعمال‌شده ﺑﺮ ﺗﯿﺮ ﮐﺎﻫﺶ می‌دهد.
- ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺨﺘﯽ ﺧﻤﺸﯽ ﮔﺮدﯾﺪه و شکل‌پذیری و ﺧﯿﺰ ﺗﯿﺮ را ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﮑﺴﺖ ﮐﺎﻫﺶ می‌دهد.
- ﺷﮑﺴﺖ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺗﯿﺮﻫﺎی تقویت‌شده در اﺛﺮ ﺑﺮش ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ ﺑﺘﻦ ﻣﯿﺎن ورق و ﻓﻮﻻد داﺧﻠﯽ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎد.
نتیجه‌گیری
ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻏﻼف بتن‌آرمه و اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ
ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻏﻼف بتن‌آرمه و اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﻄﻊ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ تکنیک‌های دﯾﮕﺮی ﻫﻤﭽﻮن اﻓﺰودن ﻣﯿﻠﮕﺮد ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺧﺎرﺟﯽ، ﭘﺲ ﺗﻨﯿﺪﮔﯽ ﺧﺎرﺟﯽ ﯾﺎ سیستم‌های ﮐﺎﻣﭙﻮزﯾﺘﯽ ﭼﺴﺒﻨﺪه ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﯿﺮوﻧﯽ آﺳﺎن و اﻗﺘﺼﺎدی می‌باشد. اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ به‌طور مؤثر ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺎرﺑﺮی و ﺳـﺨﺘﯽ را ﺑﻬﺒـﻮد می‌بخشد بااین‌حال اﻓﺰودن ﺑﺘﻦ و ﻓﻮﻻد به‌منظور ﺗﺮﻣﯿﻢ و ﺗﻌﻤﯿﺮ ﺗﯿﺮﻫﺎ، وزن ﺗﯿﺮﻫﺎ را اﻓﺰاﯾﺶ می‌دهد ﮐﻪ ﭼﻨﺪان ﻣﻄﻠﻮب نمی‌باشند ﺑـﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈـﻮر اﺳـﺘﻔﺎده از ﺑـﺘﻦ ﺳـﺒﮏ ﺑـﺮای مقاوم‌سازی ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﻬﺘﺮی داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ مقاوم‌سازی ﺑﺎ ﺑﺘﻦ و ﻣﯿﻠﮕﺮد ﻓﻮﻻدی اﻣﮑﺎن ﺧﻮردﮔﯽ در ﺗﯿﺮﻫﺎ را اﻓﺰاﯾﺶ می‌دهد.
ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ (ﻏﻼف ﺑﺴﺘﻦ و اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﻄﻊ) در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺧﻮرﻧﺪه، محدودشده اﺳﺖ و ﺣﻔﺎﻇﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧـﻮردﮔﯽ، اﻣﺮی ﻣﻬﻢ و ﺿﺮوری اﺳﺖ.
ﺗﮑﻨﯿﮏ آرماتور گذاری ﺧﺎرﺟﯽ
مقاوم‌سازی ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه ﺗﻮﺳﻂ اﺗﺼﺎل آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎی ﺑﯿﺮوﻧﯽ، روش ﻣﺆﺛﺮ، آﺳﺎن و اﻗﺘﺼﺎدی می‌باشد ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ روش‌ها اﺟـﺮا ﻧﺼﺐ آن آسان‌تر اﺳﺖ، ﺳﺮﻋﺖ اﺟﺮای آن ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ و همین‌طور ﻫﺰﯾﻨﻪ آن پایین‌تر اﺳﺖ. بااین‌وجود، آرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎی اﺿﺎﻓﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ وزن ﺗﯿﺮﻫـﺎ را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﺪ و همین‌طور ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺣﻔﺎﻇﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻮردﮔﯽ و آﺗﺶ ﻧﯿﺰ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد.
ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺻﻔﺤﺎت ﻓﻮﻻدی اﺗﺼﺎل ﺻﻔﺤﺎت ﻓﻮﻻدی ﺧﺎرﺟﯽ در قسمت‌های ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﯿﺮﻫﺎی بتن‌آرمه، مطمئناً می‌تواند ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺧﻤﺸﯽ و ﺑﺮﺷﯽ اﯾﻦ ﺗﯿﺮﻫـﺎ را ﺑﻬﺒـﻮد ﺑﺨﺸـﺪ. ﭘـﯿﭻ ﮐﺮدن ﯾﺎ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪن ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﺧﺎﺻﯽ از ﺗﯿﺮﻫﺎ به‌طور مؤثری ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺗﯿﺮﻫﺎ را ﺗﻘﻮﯾﺖ ﮐﻨﺪ. ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ ﺑﺮ ﻋﻮاﻣﻞ وﯾﮋه ﻣﺨﺘﻠﻔـﯽ ﻫﻤﭽـﻮن ﭼﯿـﺪﻣﺎن پیچ‌ها، ﺿﺨﺎﻣﺖ و ﻋﻤﻖ ﺻﻔﺤﻪ ﻓﻮﻻدی، روش اﺗﺼﺎل و ﻣﻬﺎر و . . . ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ می‌توانند ﺑﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺻﻔﺤﻪ ﻓﻮﻻدی تأثیر ﺑﮕﺬارﻧﺪ.
ﻣﺰﯾﺖ ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ مقاوم‌سازی اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ زﻣﺎن نسبتاً ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺑﺮای ﻧﺼﺐ ﻧﯿﺎز دارد و ﺻﻔﺤﺎت ﻓﻮﻻدی در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑـﺎ ﻏـﻼف ﺑﺘﻨﯽ، به‌طور ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻋﻤﻞ نمی‌کنند. از ﻃﺮﻓﯽ ﻣﻌﺎﯾﺐ اﯾﻦ روش اﺣﺘﻤﺎل جدا شدن، ﻫﺰﯾﻨﻪ زﯾﺎد و ﺧﻮردﮔﯽ می‌باشد.
ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻧﺎﻣﻘﯿﺪ
روش‌های مقاوم‌سازی از ﻧﻮع ﻧﺎﻣﻘﯿﺪ نه‌تنها ظرفیت‌های ﺧﻤﺸﯽ و ﺑﺮﺷﯽ را اﻓﺰاﯾﺶ می‌دهند ﺑﻠﮑﻪ ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ می‌توانند ﻫﺰﯾﻨـﻪ را ﮐﻤﺘـﺮ ﮐﻨﻨـﺪ و اﺛـﺮ ﻣﺤﯿﻄﯽ را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ زﯾﺮا آن‌ها وزن ﺗﯿﺮﻫﺎ را به‌طور ﺧﯿﻠﯽ اﻧﺪﮐﯽ اﻓﺰاﯾﺶ می‌دهند، ﻧﯿﺎز ﺑﻪ زﻣﺎن ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺑﺮای ﻧﺼﺐ دارﻧﺪ و ﻫﯿﭻ آﻟﻮدﮔﯽ اﺿﺎﻓﯽ را در ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺮاﯾﻨﺪ مقاوم‌سازی ﺗﻮﻟﯿﺪ نمی‌کنند. باوجوداین، آن‌ها ﻧﯿﺎز ﺑﻪ اﺑﺰار و وﺳﺎﯾﻞ ﭘﯿﭽﯿﺪه و ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺎﻓﯽ و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮ ﺣﻔﻆ آن‌ها از اﺛﺮات ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﺜﻞ ﺧﻮردﮔﯽ و آﺗﺶ دارﻧﺪ.
ﺗﮑﻨﯿﮏ اﺳﺘﻔﺎده از FRP
ﮔﺮاﯾﺶ روزافزون ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از سیستم‌هایFRP ﺑﺮای مقاوم‌سازی ﯾﺎ ﻣﺮﻣﺖ سازه‌ها دﻻﯾـﻞ ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮن دارد. اگرچه اﻟﯿـﺎف و رزین‌های مورداستفاده در سیستم‌های FRP ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺘﻌﺎرف ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺘﻦ و ﻓﻮﻻد گران‌تر ﻫﺴﺘﻨﺪ ، ﻟﯿﮑﻦ اﻏﻠﺐ هزینه‌های ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﺳﺘﻤﺰد و ﺗﺠﻬﯿﺰات ﻧﺼﺐ ارزان‌تر می‌باشند. این سیستم‌های FRP ﻫﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ می‌توانند در ﺳﻄﻮﺣﯽ ﺑﺎ دسترسی‌های ﻣﺤـﺪود ﯾـﺎ ﺟﺎﻫـﺎﯾﯽ ﮐـﻪ اﺟـﺮای شیوه‌های ﻣﺘﻌﺎرف ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ ﻣﻮاﺟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ، مورداستفاده ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ
این مقاله به همت محمد کاظم شربتدار و جواد ایوبی تهیه شده است
بدون دیدگاه