سوله چیست؟
سوله (shed) به سازه های فلزی مثلثی شکل با سقف شیب دار می گویند که با هدف ایجاد سازه بدون ستون میانی می باشد. در واقع سوله، سیستم ساختمان فلزی از پیش مهندسی شده است که با سیستم اسکلت فلزی ساخته می شود که سقف فلزی و پانل های دیواری را پشتیبانی می کند. این سازه ها از پیش طراحی شده اند تا به ابعاد دقیق پایبند باشند. سالن های سوله معمولاً باید تا دهانه حدود 60 متر تولید شده و معمولا دهانه های از 10 تا 25 متر با یک قاب ساده بوده و متوسط ابعاد دهانه در صنایع 20 متر وارتفاع معمول 6 متر می باشد.
این ابعاد مختص نیازهای مالک ساختمان است، اما عوامل دیگری از جمله کدهای ساختمانی خاص منطقه، مشکلات احتمالی بار و ملاحظات زیست محیطی نیز در نظر گرفته می شود. سوله ها دارای تطبیق پذیری هستند تا بتوانند بسیاری از الزامات منحصر به فرد را برآورده سازند.
اجزای قاب ساخته شده و سپس به محلی که قرار است نصب شود ارسال می شود. بسیاری از مواقع این قاب ها I-beam هستند که نام خود را از شکل آنها گرفته اند. تیرهای I با جوشکاری صفحات فولادی به یکدیگر ایجاد می شوند تا مقطع را تشکیل دهند و سپس با هم ساخته می شوند تا چارچوب ساختمان را ایجاد کنند.
طبیعتاً انواع مختلفی از ساختمان های از پیش مهندسی شده با قاب ها، طرح ها و ساختارهای متفاوت وجود دارد.
پیشنهاد برای مطالعه
سوله صنعتی چیست؟
سوله سازه ای یا صنعتی یکی از بهترین سرمایه گذاری ها برای هر کسب و کاری است. سوله های صنعتی عمدتاً توسط کارخانه ها، انبارها و کارگاه ها استفاده می شود که برای اهداف زیادی استفاده می شود، معمولاً به عنوان یک انبار برای ذخیره سازی ورودی ها و مواد خام مورد استفاده برای تولید کالاهای نهایی استفاده می شود. همچنین به عنوان یک راه حل اقتصادی برای اسکان و نگهداری ماشین آلات سنگین تعریف می شود چنین امکاناتی شامل ویژگیهای فراوانی مانند کنارههای باز، پانلهای شیبدار و کفپوشهای بتنی است تا اطمینان حاصل شود که ماشینآلات شما نه تنها در برابر آب و هوا ایمن و محافظت میشوند، بلکه زمان طولانی به آن میدهند.
به غیر از این، همچنین توسط سازمان های مختلف برای انجام وظایف تجاری روزانه خود استفاده می شوند. این سازه پیش ساخته در اشکال و اندازه های زیادی موجود هستند و بنا به نیاز مورد استفاده قرار می گیرند. از چوبی گرفته تا پلاستیک سخت، هیچ ماده ای وجود ندارد که در آن سوله صنعتی پیدا نکنید.
تاریخچه سوله و دلیل انتخاب نام این سازه
با شروع انقلاب صنعتی اروپا برای کار در کارخانجات در کشورهای اروپایی ساخت سوله رونق گرفت و یکی از ارکان پیشرفت صنعت در هر کشوری شد. در ایران نیز تولید سوله برای ایجاد کارخانه های صنعتی و کارگاه ها با الگوبرداری از اروپاییان در حدود 75 سال پیش، انجام گردید و تا به امروز در زمینه های مختلف استفاده می شود. در ایران اولین شرکت به نام سوله SOLEH شروع به ساخت این سازه های صنعتی کرد به همین دلیل این نام برای این صنعت انتخاب شده است.
سوله شامل چه اجزای می باشد؟
اجزای سوله شامل ستون، ستون وال پست، استرات، سایه بان، نبشی، بادبند، سگراد، رفتر، پرلین و پیچ و مهره می باشد.
آشنایی با انواع سوله ها
• سوله تک دهانه به صورت ۸
• سوله دو یا چند دهانه با ستون مشترک به صورت ۸۸ یا ۸۸۸ یا ۸۸۸۸
• سوله قوسی
• سوله چند ضلعی
• سوله تیر ورقی
• سوله یو بی ام (UBM)
• سوله خرپایی یا سبک یا HSS
اصول طراحی سوله و نکات اجرایی قابل توجه
برای طراحی سوله تا حد امکان، سازندگان ساختمان های فلزی باید نکات اجرایی و موارد زیر را در نظر بگیرند:
• فاصله دهانه
• شیب سقف
• بارها (زنده، مرده و جانبی)
• بار باد
• فاصله بین نقاط تکیه گاهی
• معیارهای انحراف
• حداکثر اندازه و وزن عملی اجزای مهندسی شده
اندازه گیری های از پیش محاسبه شده برای هر جزء منحصر به فرد برای مهندسی طرح ها و اندازه گیری های دقیق استفاده شده است. فن آوری کامپیوتری باعث شده است که طراحی و ساخت ساختمان های فولادی از پیش مهندسی شده بسیار پیشرفته تر شود. بسیاری از برنامه های طراحی به کمک کامپیوتر امکان طراحی و تحلیل سه بعدی را قبل از ایجاد می دهند و باعث می شود که این فرآیند حتی مقرون به صرفه تر، کارآمدتر و آسان تر باشد.
پیشنهاد برای مطالعه
طراحی بیرونی سوله
چندین ماده را می توان برای روکش خارجی استفاده کرد که این مواد شامل چوب، بلوک بنایی، شیشه، بتن و ورق های فولادی است. مهندسان عوامل محیطی، استفاده و دوام را در نظر خواهند گرفت. ایده این است که یک ساختمان از پیش مهندسی شده دارای همان ظاهر، طراحی، انعطاف پذیری، عملکرد و مزایای ساخت و ساز سنتی باشد.
مزایای استفاده از سوله در صنعت چه می باشد؟
استفاده از سوله مزایای بی شماری دارد. از جمله آنها عبارتند از:
• هزینه
• سرعت ساخت
• طراحی
• یکپارچگی ساختاری
ساختمانهای فلزی از پیش مهندسی شده تقریباً نیمی از زمان ساخت یک پروژه ساختوساز سنتی را میگیرد و در زمان، نیروی کار، مواد و پول شما صرفهجویی میکند و اغلب قابل اعتمادتر، بادوام تر و در برابر حوادث آب و هوایی مانند کولاک، گردباد، و طوفان مقاوم هستند.
پیشنهاد برای مطالعه
بسیاری از مالکان علاقه مند به سازه ای با فضای داخلی باز و وسیع هستند. بهره وری انرژی یک مزیت اقتصادی و زیست محیطی یک سوله است. این سازه ها محکم مهر و موم شده اند و نسبت به ساختمان های استاندارد به عایق کمتری نیاز دارند. ساختمانهای فلزی از پیش مهندسی شده را میتوان برای کاربردهای مختلف ساخته و تطبیق داد. مزایای این نوع سازه در طول سالیان متمادی بیش از پیش مورد استفاده قرار گرفته است. شرکتهایی که به دنبال ساخت یا توسعه هستند، به خرد اقتصادی سرمایهگذاری در ساختاری که طراحی سوله، تولید، برپایی و نگهداری آن زمان کمتری میبرد، پی میبرند. سوله ها نیز قابل گسترش هستند و به راحتی برای پاسخگویی به نیازهای یک تجارت رو به رشد سفارشی می شوند.
بخش های جدید را می توان به هر طرف پیچ کرد یا به بالای ساختار موجود خود اضافه کرد.
اگر بخشی از ساختمان آسیب دیده باشد، تعمیرات را می توان به راحتی انجام داد و اغلب با استفاده از قطعات جایگزین از سازنده اصلی استفاده می شود.
زمان ساخت، هزینههای نیروی کار و هزینههای ساخت سوله و مصالح با یک سیستم ساختمانی فولادی از پیش مهندسی شده بیشتر از ساخت و ساز معمولی قابل پیشبینی است. همچنین قطعات از یک سایت کنترل شده تولید و ارسال می شوند، بنابراین هزینه های کمتری برای نیروی کار و خطای انسانی وجود دارد. سوله ارزش خود را از همان روز اول ثابت می کنند و فرصت های زیادی را برای توسعه و رشد برای شرکت ها و متخصصان فراهم می کنند.
کاربرد سوله در صنایع مختلف
از این نوع سازه در کارخانهها، اسکلت ساختمان ها، انبارها، مرغداریها، آشیانههای هواپیما، تعمیرگاهها، فروشگاهها و سالنهای ورزشی که با قابهایی با دهانه بزرگ نیاز است استفاده میشود. تیرها و ستونها را می توان از تیرورق به روش منسوخ شده سنتی یا مقاطع HSS و یا ناودانی به روش نوین رول فرمینگ در پروفیلهای سوله استفاده کرد. همچنین در روش های نوین ساختمان سازی از طراحی سوله برای منازل مسکونی نیز استفاده می شود.
ضوابط اجرای وال پست
وال پست ها اعضایی می باشند که تیغه های سازهای و غیرسازه ای را به قاب ساختمان متصل و در برابر بار جانبی و نیرو های لرزهای مقاومت می کنند. در واقع می توان گفت وظیفه وال پست در سوله انتقال نیروهای بوجود آمده از باد و زلزله از دیوار به فریم است که باعث عدم تخریب دیوار می شود. طبق آیین نامه برای دیوارها یا تیغه های داخلی با ارتفاع بیش از 1.8 متر باید به طور مناسب استفاده شود. حداکثر طول مجاز هر دیوار غیر سازه ای بین دو کلاف عمودی نباید از 6 متر یا 40 برابر ضخامت آن تجاوز کند همچنین حداکثر ارتفاع دیوارهای غیر سازه ای از سطح زمین 3.5 متر می باشد. لبه های عمودی تمام دیوارهای غیر سازه ای باید ثابت شوند. لبه بالایی (افقی) دیوارهای غیرسازه ای که تا ارتفاع کامل امتداد نمی یابند.
وال مشها از دسته نوین وال پستهایی هستند که امروزه به طور کار آمد، برای نگه داری یا پایدار سازی دیوار، مورد استفاده قرار میگیرند. برای آشنایی بیشتر با وال مش و انواع کاربرد آن، میتوانید مقاله جامع ” وال مش چیست و استفاده از آن چه مزایایی دارد ؟ ” را مطالعه فرمایید.
کاربرد وال پست در سوله و اهمیت اجرایی آن
وال پست ها در طراحی و ساخت سوله ها از اجزاء اصلی به حساب می آیند که استفاده نکردن از آن ها می تواند عواقب خطرناکی را به دنبال داشته باشد. وال پست نوعی کلاف با طول مشخص است که به صورت عمودی و افقی در ساخت سوله به کار گرفته می شوند و به عنوان نگه دارنده دیوار ها در سازه عمل می کند. برای اجرای وال پست در سوله هنگامی که عرض دهنه سوله ها بیشتر می شود و به اصطلاح سوله دارای دهانه عریضی است با استفاده از وال پست به صورت عمودی و قائم، مقاومت آن بیشتر می شود.
وال پست معمولا به صورت یک تیر و ستون طراحی شده و تشکیل قاب ها و یا فریم هایی را می دهد که در انتهای سازه سوله با دیوار پوشش می یابند. به عبارت دیگر نوعی ستون های فرعی هستند که در ابتدا و انتهای سوله نصب و سطح بادگیر ستون های اصلی را کاهش می دهند و از دیوارهای پیرامونی سوله در مقابل نیروی باد و زلزله محافظت می کند و این تنش ها را به اسکلت فلزی سوله و نهایتا به زمین انتقال می دهند که موجب عدم تخریب و آسیب دیدگی دیوارها می شود.
نقش وال پست در سوله، نقش یکپارچه سازی دیوارهای سوله را برعهده دارد و هنگام زلزله این مقاوم سازی نقش خود را بروز می دهد و در می یابیم که این فرایند چقدر مفید می باشد. در گذشته، استفاده از وال پست رواج چندانی نداشت، اما در حال حاضر و با توجه به عواقب جبران ناپذیر عدم استفاده از وال پست ، تقریبا همه سازندگان در ساخت سوله از آن بهره می برند. استفاده از انواع وال پست در انواع سوله با کاربردهای متفاوت مانند صنعتی، کارگاهی، سوله ارزان و خرید سوله دست دوم از اهمیت زیادی برخوردار است.
اتصالات وال پست در سوله ها
برای انتقال نیروها و افزایش مقاومت دیوارها، وال پست ها از پایین به فونداسیون سازه ها و در قسمت بالا نیز به روتر متصل می شوند. در واقع در سوله های صنعتی هدف از اجرای وال پست این است که دهانه کوچک تر شود و دیوار های جانبی بهتر بار های متحمل شده را تاب آورند که منجر به افزایش دوام و مقاومت سازه می گردد.
پیشنهاد برای مطالعه
با توجه به اینکه امروزه اغلب سوله ها سبک وزن هستند برای اجرای وال پست از مقاطع فولادی سنگین تر با عنوان ستونک استفاده می شود. سوله های قوسی جدید به شکل U به نام UBM شناخته می شوند و هیچ گونه اسکلت و ستونی نداشته، بسیار سبک و مقاوم بوده و از جنس ورق گالوانیزه با ضخامت های متفاوت میباشد که طی فرآیند نورد سرد تولید و توسط دستگاههای UBM به پانلهای قوسی تبدیل میشوند سپس پانلها در کنار یکدیگر قرار گرفته و توسط دستگاهی بهم دوخته میشوند و سازه ای مقاوم را ایجاد میکنند.
سوله های سنگین با تیر ورقی منسوخ شده و کمتر مورد استفاده قرار می گیرند زیرا متریال اصلی آن ها فولاد است که برای اجرا و ساختن نیاز به زمان بیشتری نسبت به سوله های سبک و سوله خرپایی نیاز دارند و قیمت اجرای سوله های سنگین بیشتر می باشد.