ملات ضد اسید، مقاوم در برابر اسید و قلیا هستند. از آن ها در صنایعی که معمولاً در معرض مواد خورنده قرار دارد، استفاده می شوند. این نوع ملات در مواردی مانند سیستمهای آب و فاضلاب، حوضچههای فاضلاب، حوضچههای اسیدشویی، مخازن ذخیره اسید و … کاربرد دارد. این ملات ضد اسید می توانند در برابر اکسیدان های قوی مانند پراکسید نیتروژن و اسیدهای قوی مانند اسید سولفوریک و همچنین الکلها و حلالها بسیار مقاوم باشند. از این ملات می توان برای نصب، بندکشی کاشی و آجر مقاوم در برابر اسید در پیتها ، سامپها ، لولهها و مخازن، در کف و سطوح فونداسیون استفاده کرد.
انواع ملات های ضد اسید
ملات های مورد استفاده در سازههای ضد اسید یا صنایع، به دو گروه آلی و غیر آلی تقسیم بندی می شوند:
1.ملات های سیلیکاتی
2.ملات های رزینی یا پلیمری
2 .1ملات رزینی بر پایه رزین فوران
2 .2 ملات رزینی بر پایه رزین پلی استر غیر اشباع و وینیل استر
2 .3ملات رزینی بر پایه رزین اپوکسی
2 .4ملات رزینی بر پایه رزین فنولیک
1 . ملات های سیلیکاتی:
ملات های سیلیکاتی در برابر کلیه اسیدها، اسیدهای اکسید کننده، ترکیبات اکسید کننده و حلال ها، مقامت بسیار بالا و درازمدت دارند. ولی در برابر مواد قلیایی و در محیط های خنثی (محل های شستشو با آب) عملکرد خوبی ندارد.
عمدتا از ملات های سیلیکاتی بیشتر در محل هایی که اسیدهای معدنی با غلظت بالا وجود دارد، استفاده میگردد.
ملات سیلیکاتی مقاومت حرارتی بالایی دارد و می توانند تا دمای 900 درجه سانتی گراد مقاومت داشته باشد. در نتیجه از این ملات می توان در دودکش های صنعتی که حرارت بالایی دارند، استفاده کرد.
2 . ملات های رزینی یا پلیمری:
ملات های بر پایه رزین، مقاوم در برابر بارهای شیمیایی مختلف هستند و به عنوان رزین های ضد خوردگی تعریف می شوند.
در ملات های ضد خوردگی می توان از رزین های مختلفی استفاده کرد. مهمترین آنها، رزین فنولیک، اپوکسی، فوران، رزین وینیل استر و پلی استر غیر اشباع هستند.
ملات های رزینی در مقایسه با ملات های سیلیکاتی، در برابر نفوذ مایعات و عوامل خورنده نسبتا مقاوم تر هستند.
2 .1 ملات رزینی بر پایه رزین فوران:
ملات های بر پایه رزین فوران به صورت دوجزئی هستند. یک جزء به عنوان پیوند دهنده و یک جز به صورت پودر است. پیوند دهنده همان رزین فوران هست. و جزء پودر از فیلرهای کربنی یا سیلیسی به همراه هاردنر رزین فوران تشکیل شده است.
در ملات های بر پایه رزین فوران از اسیدهای قوی به عنوان هاردنر استفاده می شود. بدلیل وجود این اسیدها نباید به صورت مستقیم بر روی کربن استیل یا بتن از این ملات استفاده نمود. برای رفع این مشکل می توان از یک پوشش یا حائل بر روی سطح استفاده کرد.
مقاومت شیمیایی ملات های بر پایه رزین بسیار متنوع و بسیار بالا هست. این ملات میتواند در مقابل مواد خورنده مانند مواد قلیایی حتی بدون اعمال حرارت از مقاومت خوبی برخوردار باشد.
در مقایسه با دیگر ملات ها ملات بر پایه رزین فوران مقاومت حرارتی بالایی دارد. این ملات می تواند در حدود 200 درجه سانتیگراد مقاومت داشته باشد.
2 .2 ملات های بر پایه رزین پلی استر غیر اشباع و وینیل استر:
ملاتهای بر پایه رزین پلی استر غیر اشباع و وینیل استر به صورت دوجزئی هستند. یک جزء به عنوان پیوند دهنده و یک جز به صورت پودر است. پیوند دهنده همان رزین هست. جزء پودر از فیلرهای کربنی یا سیلیسی به همراه هاردنر رزین تشکیل شده است.
مقاومت ملات رزین پلی استر غیر اشباع در مقابل قلیاها و حلال ها کم هست. ولی در مقابل مواد اکسید کننده عوامل خنثی و اسیدی مقاوم میباشند. همچنین مقاومت ملات رزین وینیل استر در مقابل مواد خورنده، بسیار خوب می باشد.
2 .3 ملات های بر پایه رزین اپوکسی:
ملات رزین اپوکسی به صورت سه جزئی هستند. که یک جزء به عنوان پیوند دهنده ، یک جزء به عنوان هاردنر و یک جز دیگر که به صورت پودر است. پیوند دهنده همان رزین اپوکسی است. پودر از جنس فیلرهای کربنی یا کک می باشد. هاردنرها غالبا پلی آمین های آروماتیک و آلفاتیک هستند که عموما به صورت مایع می باشند.
ملات رزین اپوکسی متناسب با نوع هاردنر استفاده شده در آنها، از مقاومت های بسیار متنوعی برخوردار هستند. به طور مثال ملات رزین اپوکسی در مقابل اسیدهای معدنی با غلظت پایین، قلیاها و نمک ها، مقاومت خوبی دارند. در مقابل در برابر مواد اکسید کننده، اسیدهای معدنی با غلظت بالا، اسیدهای آلی با جرم مولکولی پایین و بسیاری از حلال ها، مقاومت کمی دارد.
عموما ملات رزین اپوکسی بر روی سطوحی که نیاز به مقاومت بالای مکانیکی و شیمیایی دارد، کاربرد دارد. به عنوان مثال در نصب و بند کشی آجرها و کاشی ها برای سطوح مخازن، راکتورها از این ملات استفاده می شود.
2 .4 ملات بر پایه رزین فنولیک:
ملات رزین فنولیک از طریق واکنش تراکمی بین فنول و فرمالدهید بدست می آید. این ملات به صورت دو جزئی هستند. یک جزء رزین فنولیک و یک جزء به صورت پودر است. این پودر از فیلر های کربنی یا سیلیسی به همراه هاردنر رزین فنولیک تشکیل شده است.
مقاومت شیمیایی ملات رزین فنولیک بسیار متغیر است. برای مقاومت در برابر قلیاها، اسیدها، اکسید کننده ها و نیز برخی حلال ها توصیه نمی شود. در برخی موارد از رزین فنولیک تقویت شده با الیاف در مخازن اسیدشویی استفاده میشود.
در این ملات از اسیدهای قوی به عنوان هاردنر استفاده می شود. توصیه می شود که به صورت مستقیم بر روی کربن استیل یا بتن استفاده نشود. برای رفع این مشکل می توان از یک حائل یا لایه اولیه استفاده کرد.
انتخاب نوع و میزان ملات :
انتخاب نوع ملات نیازمند یک سری اطلاعات اولیه مانند نوع ماده خورنده، میزان تداوم خوردگی و …. دارد.
با توجه به اینکه ملات ضد اسید یا ضد قلیا در معرض چه نوع ماده خورنده و به چه مدت زمان قرار دارد، می توانیم ملات مناسب را انتخاب و برای آن شرایط نگهداری و طول عمر تعیین کنیم.
پرسش و پاسخ: