با توجه به واقع شدن کشور ایران در منطقه مستعد وقوع زلزله، استفاده از انواع تجهیزات برای کاهش خسارت ها و آسیب های زلزله امروزه بسیار افزایش یافنه است. یکی از انواع این تجهیزات استفاده از ارتعاش گیرها است. این سیستم ها به گونه ای طراحی شده اند که برای بارهای ناگهانی مانند بار زلزله و بارهای ترافیکی وارد عمل شده و واکنش نشان می دهند. عموما از چنین لرزه گیر هایی در سازه هایی با اتصالات صلب استفاده می شود. در صورتی گه شدت ضربه از عدد مشخصی بالاتر باشد این سیستم واکنش وارد عمل شده و یا واکنش خود مانع سایش دو قطعه صلب به یکدیگر می شود. در نتیجه به حفظ اتصال صلب کمک می کند.
ساختمان ارتعاش گیرها
ارتعاش گیر یا لرزه گیر یک قطعه ارتجاعی است که با ایجاد انعطاف پذیری لرزش های سیستم مرتعش
راکاهش و یا به کلی از بین میبرد. لرزه گیرها ممکن است علاوه برنرمی دارای خاصیت میرایی هم باشند. میرایی خاصیتی است که باعث جذب انرژی ازتعاشی شده واز تشدید و رزونانس سیستم جلوگیری مینماید.
لرزه گیرها عموما ازجنس لاستیک و الیاف یا فلز ویا ترکیبی ازهمه آن ها می باشند. خواص لرزه گیرها به دو فاکتورمهم و اساسی بستگی دارد:
- شکل ظاهری
- نوع مواد تشکیل دهنده
از لحاظ شکل ظاهری و تنوع ساخت شاید بالای 1000 نوع لرزه گیر مختلف درحال حاضر بصورت تجاری موجود باشد. بدین جهت معرفی و دسته بندی آنها کاری مشکل است برای راحتی و اختصار ما لرزه گیرها را از لحاظ جنس به دو گروه کلی لاستیکی وفلزی تقسیم بندی ورفتارآنها را بررسی مینماییم.
ارتعاش گیرهای لاستیکی
این قطعات شامل انواع دسته موتور، ایزولاتور، نئوپرن، و… میباشند.عموما از جنس لاستیک طبیعی ساخته میشوند. چون ازلحاظ مهندسی یک لرزه گیر کارا و مفید نمیتواند ازلاستیک خالص درست شود از فولاد، پلاستیک ،الیاف والومینوم نیز درترکیب با لاستیک استفاده میشود برای مثال یک لرزه گیرانبساط پذیر ازترکیب لاستیک والیاف نایلون وسیم فولادک ساخته میشود.
ارتعاش گیرهای فلزی
این محصولات معمولا فاقد میرایی بوده ورفتار تنش- کرنش آنها خطی وازقانون هوک پیروی می کند.
